Το στίγμα της κοινής πολιτιστικής πορείας Ελλάδας και Ιταλίας, που καθόρισε και διαμόρφωσε τον ευρωπαϊκό πολιτισμό, δίνει η έκθεση «Classicità ed Europa. Το κοινό πεπρωμένο Ελλάδας και Ιταλίας», που θα παρουσιαστεί από τις 28 Αυγούστου έως τις 31 Οκτωβρίου στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

Η έκθεση, που ξεκίνησε από την Ιταλία με αφορμή την ανάληψη της Προεδρίας της ΕΕ από την Ελλάδα, έρχεται στη χώρα μας την περίοδο που τη σκυτάλη έχει αναλάβει, διαδοχικά, η Ιταλία.

«Το ευρωπαϊκό αυτό πεπρωμένο της Ελλάδας και της Ιταλίας, οι οποίες συμπορεύτηκαν με κοινό παρονομαστή τις πολιτιστικές τους αξίες, την ιστορία, τη θρησκεία και την τέχνη, φιλοδοξεί να διηγηθεί η παρούσα έκθεση, τιμώντας το ανήσυχο πνεύμα, τη δημιουργική δύναμη και τη συνεχή αλληλεπίδραση των δύο χωρών, αλλά και το πνεύμα συνεργασίας και αλληλεγγύης που οφείλει να διέπει τις σχέσεις των λαών της Ενωμένης Ευρώπης», αναφέρει σχετική ανακοίνωση του μουσείου.

Πρόκειται για 23 έργα, που καλύπτουν ένα διάστημα 4.500 ετών, αντιπροσωπεύοντας τρεις μεγάλους προϊστορικούς πολιτισμούς που αναπτύχθηκαν στο Αιγαίο (κυκλαδικό, μινωικό και μυκηναϊκό), εμβληματικά έργα του τέλους του 6ου π.Χ. αιώνα, όπως η κόρη από την Ακρόπολη ή ο κρατήρας του Ευφρονίου, το ανάγλυφο της «Σκεπτόμενης Αθηνάς» με τη στοχαστική έκφραση, «που γίνεται ιδιαίτερα επίκαιρο στις μέρες μας, καθώς παραπέμπει στο σκεπτικισμό με τον οποίο πρέπει να αντιμετωπίζονται οι σύγχρονες, αμφίσημες, πολιτικές καταστάσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη» και πολλά άλλα.

Η δημοκρατία, η κορυφαία αξία που ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός κληροδότησε στους αιώνες, εκφράζεται στο «Σύνταγμα των Τυραννοκτόνων», που δικαίως κατέχει κομβική θέση στην έκθεση ως το απόλυτο σύμβολο του αγώνα κατά της τυραννίας, ενώ αποτελεί και το πρώτο μνημείο πολιτικού χαρακτήρα που στήνεται σε δημόσιο χώρο στην Ευρώπη.

Η εικόνα της Γλυκοφιλούσας Παναγίας και το πανομοιότυπο του Ευαγγελίου του Rossano, του παλαιότερου εικονογραφημένου ευαγγελίου, μας εισάγουν στη σωτηριολογική διάσταση του χριστιανισμού, ενώ οι κατακτήσεις της βυζαντινής τέχνης, η βενετσιάνικη Αναγέννηση και ο ρωμαϊκός μανιερισμός εκφράζονται στους πίνακες του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου και του Mattia Preti. Τέλος, δεν λείπουν οι καλλιτεχνικές αναζητήσεις δημιουργών του 20ού αιώνα, όπως του Giani και του Cadorin, του Μόραλη και του Παρθένη.

Η έκθεση διοργανώνεται με τη συνεργασία της Προεδρίας Ιταλίας και Ελλάδας αντίστοιχα και των υπουργείων Εξωτερικών και Πολιτισμού των δύο χωρών. Τα έργα προέρχονται από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το Νέο Μουσείο Ακρόπολης, το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, την Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, τα Μουσεία Καπιτωλίου – Centrale Montemartini, το Εθνικό Ετρουσκικό Μουσείο της Villa Giulia, το Εθνικό Ρωμαϊκό Μουσείο – Palazzo Altemps, την Εθνική Πινακοθήκη Αρχαίας Τέχνης του Palazzo Corsini, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Νάπολης, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Ρηγίου και το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Τάραντα. Την έκθεση συνοδεύει επιστημονικός κατάλογος στα ελληνικά και στα αγγλικά, που αποτελεί έκδοση του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων.