Άλλοι έρχονται εν ειρήνη και άλλοι κατεβαίνουν για να φέρουν τον αφανισμό της ανθρωπότητας.
Άλλοτε πάλι πάμε εμείς και τους βρίσκουμε, σαν από καπρίτσιο του μυαλού μας, πυροδοτώντας καταστάσεις τουλάχιστον εκρηκτικές.
ΑΤΙΑ, εξωγήινοι και στίγματα στα χωράφια δεν έχουν πια την ίδια απήχηση στο συλλογικό φαντασιακό όπως πριν από μερικές δεκαετίες.
Κι όμως, το Διάστημα συνεχίζει να κρύβει καλά τα μυστικά του και να λειτουργεί ως αστείρευτη πηγή έμπνευσης για τους πιο εφευρετικούς δημιουργούς. Μόνο που οι πρόσφατες σινεματικές τσάρκες του ανθρώπου στο Υπερπέραν δεν έχουν πια εξωγήινους.
Αν σηκώσουμε ωστόσο το κεφάλι στα άστρα και βάλουμε σε λειτουργία το μνημονικό μας, θα θυμηθούμε μεγαλειώδεις κινηματογραφικά στιγμές που είχαν να κάνουν με έναν από τους μεγαλύτερους φόβους, ή όνειρα, της ανθρωπότητας.
Σταθερά της επιστημονικής φαντασίας άλλοτε, οι εξωγήινοι μας άφησαν κληρονομιά εκατοντάδες καλύτερες ή χειρότερες ταινίες, εγείροντας μυστήριο, δράμα, δράση, ακόμα και γέλια μέχρι δακρύων.
Χωρίς να είναι κατά κανέναν τρόπο απόλυτη, αφήνοντας αναγκαστικά έξω περισσότερα απ’ όσα θα έπρεπε, η λίστα μας περιλαμβάνει κλασικές στο είδος τους ταινίες, τόσο κλασικές που κανείς δεν μπορεί να μη μνημονεύσει.
Συγνώμη πάντως «Οιωνέ» (2002) και συγνώμη «Πόλεμε των κόσμων», του 1953 όμως, όχι εσύ του 2005…
«Στο Διάστημα κανείς δεν μπορεί να σε ακούσει να ουρλιάζεις», μας είπε ο Ρίντλεϊ Σκοτ στο αξεπέραστο αριστούργημα τρόμου και επιστημονικής φαντασίας που πυροδότησε sequels με τη σέσουλα και βρήκε μιμητές με το τσουβάλι. Τρόμος ανείπωτος και αγωνία που ζαλίζει σε ένα από αυτά τα κινηματογραφικά μεγαλεία που δεν παλιώνουν.
Η Σιγκούρνι Γουίβερ στον ρόλο της καριέρας της έρχεται αντιμέτωπη με ένα ανατριχιαστικό εξωγήινο πλάσμα, το πιο ανατριχιαστικό εξωγήινο πλάσμα που είδε ποτέ ανθρώπου μάτι, αναμφίβολα! Αποκρουστικό και επιβλητικό, το «Alien» σφράγισε το sci-fi θρίλερ στοιχειώνοντας διαχρονικά τους εφιάλτες μας. Ένα πραγματικό και εξόχως κλειστοφοβικό ποίημα τρόμου για τους πιο μύχιους φόβους μας…
Γιατί όμως οι εξωγήινοι πρέπει σώνει και καλά να είναι κακοί; Αυτό διερωτήθηκε ο μεγάλος Στίβεν Σπίλμπεργκ γεννώντας το εμπορικότερο κινηματογραφικό παραμύθι όλων των εποχών, ξεπερνώντας σε εισπράξεις ακόμα και τον ογκόλιθο που ακούει στο όνομα «Star Wars» (1977)!
Ο γλυκούτσικος εξωγήινος επισκέπτης που παίρνουν υπό την προστασία τους μια παρέα παιδιών στάθηκε ακαταμάχητος σε όλους. Πολλοί αναρωτιούνται ακόμα γιατί έφτασε να γίνει τέτοιο φαινόμενο, μόνο που η απάντηση είναι κάτω από τη μύτη τους: γιατί είναι φτιαγμένος αποκλειστικά για παιδιά, είτε μικρά παιδιά είτε παιδιά που αρνούνται να μεγαλώσουν.
Αναφέρεται στην αθωότητα και τη συλλογική μας αφέλεια, μιλώντας κατευθείαν μέσα στην καρδιά μας. Κι εδώ παραμένει και θα παραμείνει αξεπέραστος. Ο «ET» δεν είναι για τους εξωγήινους, είναι για τη φιλία…
Ως μια ταινία πολύ μπροστά από την εποχή της, το sci-fi έπος του Ρόμπερτ Ζεμέκις με την υπέροχη Τζόντι Φόστερ κατάφερε να υπερβεί τις νόρμες του είδους και να προσεγγίσει το ζητούμενο της εξωγήινης ζωής με τον πλέον ρεαλιστικό τρόπο. Και το κάνει γιατί βασίζεται φυσικά στο ένα και μοναδικό μυθιστόρημα που έγραψε ποτέ ο μέγας αστροφυσικός Καρλ Σαγκάν!
Εδώ δεν έχουμε ούτε αχαλίνωτη -και ψεύτικη τελικά- φαντασία ούτε αλληγορίες και συμβολισμούς, παρά μια αμείλικτη πραγματικότητα: ένα αποκωδικοποιημένο εξωγήινο μήνυμα, μια μυστηριώδη μηχανή και μια επιστήμονα που πρέπει να ανακαλύψει την αλήθεια.
Πώς θα ήταν άραγε μια ενδεχόμενη επαφή ανθρώπινου και εξωγήινου πολιτισμού; Όπως ακριβώς στην «Επαφή», μια ταινία που ακόμα και τα ειδικά εφέ της επιστρατεύονται όχι για τον ανέξοδο εντυπωσιασμό, αλλά για ακόμα μεγαλύτερες δόσεις ρεαλισμού. Προσθέστε εδώ μεταφυσικά και υπαρξιακά ερωτήματα, μάχη επιστήμης και θρησκείας και μια πραγματικότητα που υπερβαίνει τον φουκαρά τον άνθρωπο και έχετε μια από τις καλύτερες ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Χωρίς πράσινα πράγματα που διψούν για ανθρώπινο αίμα…
Η ταινία που σφράγισε το είδος με τον πλέον απόλυτο και καθολικό τρόπο, το έπος του Σπίλμπεργκ άλλαξε τον τρόπο που αντιμετώπιζε ο κινηματογράφος την επαφή με εξωγήινες μορφές ζωής. Συγκινητικό μέσα στην επιτήδευσή του και στοχαστικό μέσα στην πρόδηλη αφέλειά του, το κλασικό sci-fi μας είπε πρώτα και πριν απ’ όλα «μη φοβάστε το άγνωστο, ανατρέξτε στο παιδί που κρύβετε μέσα σας και αφεθείτε στο μεγαλείο του».
Κι όλα αυτά πυροδοτώντας ταυτοχρόνως και μια από τις μεγαλύτερες εσωτερικές μάχες στον ψυχισμό του θεατή: τα μάτια απορρίπτουν την ψευτιά των σκηνών, η καρδιά ωστόσο τις αγαπά ολοένα και περισσότερο. Ο λογικός νους λέει «όχι», η τρυφερή ψυχή λέει «ναι» και πάλι «ναι»!
Αυτό το εκτυφλωτικό πορτοκαλί φως που σηματοδότησε την έλευση των εξωγήινων στοίχειωσε σινεμά και θεατή με την παιδιάστικη αθωότητα μιας ταινίας που βλέπει τους εξωγήινους με εντελώς ανθρώπινο τρόπο. Τα πλάσματα από το Διάστημα δεν πρέπει κατ’ ανάγκη να είναι κακά, αν δεν είμαστε εμείς κακοί τουλάχιστον…
Η αμερικανική ταινία που αγαπούν να μισούν οι σκληροπυρηνικοί λάτρεις της επιστημονικής φαντασίας και λατρεύουν όσοι αγαπούν την καθαρή δράση μόνο συστάσεις δεν χρειάζεται. Τα όσα εξαιρετικά διασκεδαστικά συμβαίνουν στο φιλμ του Ρόλαντ Έμεριχ με τον Λευκό Οίκο να τινάζεται στον αέρα και τους εξωγήινους να καταστρέφουν τις μεγαλουπόλεις που με τόσο κόπο έχτισε ο άνθρωπος παραμένουν εμβληματικά στο είδος.
Πατριωτική μέχρι δακρύων και με πραγματικό πρωταγωνιστή τα ειδικά εφέ, η «Ημέρα ανεξαρτησίας», η 4η Ιουλίου φυσικά, είναι διασκεδαστικότερη πέρα από κάθε φαντασία. Μεγάλη ταινία δεν τη λες κατά κανέναν τρόπο, τη λες ωστόσο μεγάλη χολιγουντιανή ψυχαγωγία. Καθαρή δράση, ακόμα καθαρότερη αφέλεια και μια σειρά σκηνών ανθολογίας που την έκαναν αυτομάτως καλτ. Βλέπεται με ποπ κορν και αναψυκτικό…
Ένα ανθρωποειδές καταρρίπτεται πάνω από το Ουισκόνσιν, παίρνει τη μορφή του μακαρίτη συζύγου μιας χήρας και προσπαθεί να καλέσει τους ομοίους του σε βοήθεια. Αυτό είναι το εμβληματικό «Starman» του Τζον Κάρπεντερ, που εξασφάλισε από το πουθενά στον Τζεφ Μπρίτζες υποψηφιότητα για Όσκαρ, ένας αλλιώτικος ET δηλαδή αν ο ET ήταν ένας ελκυστικός τριαντάρης.
Μόνο που το «Starman» είναι πολλά περισσότερα από μια ταινία με εξωγήινους. Ακόμα και ως δοκιμιακή αναφορά την έχουν δει στο πώς μπορείς να διατηρήσεις την ελπίδα όταν πενθείς, πώς μπορείς να ερωτευτείς μέσα στην προσωπική τραγωδία. Ο ταξιδιώτης του Διαστήματος θα διασχίσει τη μισή Αμερική ερχόμενος σε επαφή με την ανθρώπινη κοινωνία, προσυπογράφοντας μια εκ των προτέρων καταδικασμένη ιστορία έρωτα.
Έτσι κάπως θα ήταν ο ΕΤ αν μεγάλωνε και ερωτευόταν γήινη. Και με τον Κάρπεντερ στο τιμόνι, η ιστορία του γίνεται μεγάλο σινεμά, μιλώντας ακόμα και για τη μισαλλοδοξία που καραδοκεί στην κοινωνία των γήινων. Κι όμως, η επιστημονική φαντασία μπορεί να γίνει γλυκιά και μελό…
Μπορεί να μην είναι η καλύτερη ταινία του Τιμ Μπάρτον, είναι ωστόσο η καλύτερη sci-fi κωμωδία όλων των εποχών! Αυτά τα πράσινα ανθρωπάκια είναι όσο πιο μοχθηρά παίρνει, όπως θα ανακαλύψει με τον άσχημο τρόπο η ανθρωπότητα και ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζακ Νίκολσον, με τη φιέστα που στήνει στους Αρειανούς να μην του βγαίνει με τίποτα.
Το «Mars Attacks!» είναι μια εξωπραγματικών διαστάσεων παρωδία, μια σάτιρα όλου του είδους της επιστημονικής φαντασίας που καταπίνει τα πάντα εντός της. Ο Μπάρτον και η παρέα του σπάνε πλάκα, το ίδιο κάνει όμως και ο θεατής που δεν κρατιέται από τα γέλια. Η ταινία σε καλεί να μην την πάρεις στα σοβαρά, βάζοντας τρικλοποδιά στον σοβαροφανή σινεφίλ που περιμένει επικές μάχες και διαγαλαξιακά ταξίδια.
Νοσηρά διασκεδαστική και καταραμένα αστεία, με ανθρώπινα ιδανικά και ιδεολογίες να καταπατώνται ανίερα, είναι μια ατόφια στιγμή κωμωδίας μασκαρεμένη σε sci-fi…
