Ο αυταρχικός ευπατρίδης Δάρειος Ρονκάλας αρνείται πεισματικά να παντρέψει την κόρη του, Γαρουφαλιά, με τον νέο που την αγαπάει, γιατί είναι κοινωνικά κατώτερός του. Αγνοώντας ότι η Γαρουφαλιά είναι ήδη έγκυος, αποφασίζει να την κλείσει σε μοναστήρι, ενώ ταυτόχρονα επιχειρεί να επιβάλλει την εξουσία του με αθέμιτο και βίαιο τρόπο, επικαλούμενος παλιές και βαθιά ριζωμένες κοινωνικές αντιλήψεις. Το αδιέξοδο θα ξεπεραστεί με τη συμβολή του Δραγανίγου, του μοναχογιού του Ρονκάλα, που εκφράζει το επαναστατικό πνεύμα και την ορμή των νέων ανθρώπων και συγκρούεται με τις παρωχημένες ιδέες της παλαιότερης γενιάς.
«Ο Βασιλικός» του Αντωνίου Μάτεση, γραμμένος το 1830, εμπνέεται από τα μεγάλα επαναστατικά κινήματα της περιόδου και συνοψίζει τις θέσεις του Διαφωτισμού, αναπλάθοντας με πειστικότητα τα ήθη της ενετοκρατούμενης Ζακύνθου. Ο συγγραφέας απαλύνει τη δραματική ένταση της πλοκής, εντάσσοντας σε αυτήν με μαεστρία κωμικά επεισόδια και ζακυνθινές μελωδίες. Η καταδίκη των προκαταλήψεων και το όραμα μιας δικαιότερης κοινωνίας αποτελούν τα κεντρικά θέματα του έργου, που δίκαια χαρακτηρίζεται ο θεμέλιος λίθος του νέου ελληνικού θεάτρου.
Το έργο παρουσιάζεται στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, σκηνοθετημένο από τον Σπύρο Ευαγγελάτο.
* Δραματουργική επεξεργασία – Σκηνοθεσία – Φωτισμοί Σπύρος Α. Ευαγγελάτος
* Σκηνικά – Κοστούμια Γιώργος Πάτσας
* Μουσική Γιάννης Αναστασόπουλος
* Α΄Βοηθός σκηνοθέτη Παναγιώτης Μιχαλόπουλος
* B΄Βοηθός σκηνοθέτη Χριστιάννα Μαντζουράνη
* Βοηθός σκηνογράφος Λουκία Μινέτου
* Δραματολόγος Εύα Σαραγά
Διανομή:
* Φιλιππάκης Γιαργυρόπουλος Γιωργής Τσαμπουράκης
* Γλωσσίδης Θανάσης Δήμου
* Ένας άλλος δουλευτής του Γιαργυρόπουλου (μάσκαρα) Λευτέρης Πολυχρόνης
* Γερο – Νικόλας, πουλητής Γιώργος Βελέντζας
* Γαρουφαλιά Ευδοκία Ρουμελιώτη
* Γερασιμάκης, σπιούνος του Πρεβεδούρου Θανάσης Κουρλαμπάς
* Κοσμάς Καραπάτης Πάνος Σκουρολιάκος
* Θωμάς Μιχάλης Μητρούσης
* Δάρειος Ρονκάλας Νικήτας Τσακίρογλου
* Βασίλω Γεωργία Καλλέργη
* Ρονκάλαινα Κατερίνα Χέλμη
* Λανάρω Βαγγελιώ Ανδρεαδάκη
* Η Οβρία (Εβραία) Μαντζαρντό Μίνα Αδαμάκη
* Δραγανίγος Νικόλας Παπαγιάννης
* Καποράλ Τράπολας (δεκανέας) Λευτέρης Πολυχρόνης
* Ματίο, στρατιώτης Βενετός Γιωργής Τσουρής
* Τζουάνε, στρατιώτης Βενετός Βασίλης Παπαγεωργίου
* Μπουσάκας, σέμπρος του Ρονκάλα Θοδωρής Κατσαφάδος
* Μουσικοί – Τραγουδιστές Γεωργία Καλλέργη (κρουστά), Βασίλης Παπαγεωργίου (κιθάρα), Γιωργής Τσουρής (κλαρινέτο)