Στη χώρα μας τον τελευταίο καιρό παρατηρείται ένα παράδοξο φαινόμενο. Ενώ η τιμή των καυσίμων έχει εκτιναχθεί στα ύψη με τη βενζίνη να πωλείται σταθερά πάνω από τα 2,20 ευρώ το λίτρο στην Αθήνα, οι οδηγοί αντί να περιορίσουν τις μετακινήσεις συνεχίζουν να παίρνουν το αυτοκίνητό τους κανονικά, όπως και τον προηγούμενο καιρό, με αποτέλεσμα να προξενείται καθημερινά στους δρόμους της πρωτεύουσας κυκλοφοριακό κομφούζιο.
Η λογική λέει πως από τη στιγμή που τα καύσιμα έχουν φτάσει σε τόσο απλησίαστες τιμές, κανονικά θα έπρεπε η κίνηση στους κεντρικούς οδικούς άξονες να έχει μειωθεί καθώς οι πολίτες θα επέλεγαν είτε τα μέσα μαζικής μεταφοράς είτε να πηγαίνουν για παράδειγμα στη δουλειά δύο ή τρεις συνάδελφοι μαζί με το ίδιο όχημα εάν μένουν κοντά. Στην πράξη όμως δεν φαίνεται να συμβαίνει κάτι τέτοιο.
Για παράδειγμα, για να πάει κάποιος από τον Πειραιά στο Μαρούσι στις 08:00 με 08:30 το πρωί, μπορεί να χρειαστεί ακόμη και μιάμιση ώρα, πολύ περισσότερο χρόνο δηλαδή από το να πήγαινε π.χ. στην Κόρινθο. Τι συμβαίνει λοιπόν;
Οι πολίτες αισθάνονται «ελεύθεροι»
Η συμφόρηση που παρατηρείται στους κεντρικούς οδικούς άξονες της Αθήνας μπορεί να δικαιολογηθεί από μια σειρά λόγους. Καταρχάς από το γεγονός ότι επανήλθε η κανονικότητα.
Μετά από περίπου δυόμιση χρόνια πανδημίας ο κόσμος αρχίζει να αισθάνεται και πάλι ότι μπορεί να κυκλοφορεί ελεύθερος και να ζει όπως και πριν τον Φεβρουάριο του 2020 που ενέσκηψε και στη χώρα μας ο κορονοϊός που μας έκλεισε στα σπίτια και άλλαξε δραστικά τις νοοτροπίες μας.
Ένας δεύτερος λόγος είναι πως δεν έχει αποκατασταθεί πλήρως η εμπιστοσύνη στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Οι πολίτες του λεκανοπεδίου είναι ακόμη διστακτικοί στη χρήση τους σκεπτόμενοι μεταξύ άλλων τον συνωστισμό που επικρατεί σε αυτά και τους τυχόν κινδύνους που μπορεί να ελλοχεύουν, ιδίως από τη στιγμή που το μέτρο της χρήσης μάσκας στο πρόσωπο πως αποφυγή μετάδοσης της Covid-19 δεν τηρείται απαρέγκλιτα από όλους τους επιβάτες.
Παρά το γεγονός ότι με το τέλος της τηλεργασίας και την επιστροφή των υπαλλήλων στα γραφεία παρατηρείται μια αύξηση της χρήσης των μαζικών μέσων μεταφοράς κατά 34,56% από τα μέσα Ιανουαρίου έως τα μέσα Απριλίου, εν τούτοις δεν έχει επιστρέψει η κατάσταση στα προ πανδημίας επίπεδα όπου υπήρχαν μέρες που επικυρώνοντας έως και δύο εκατομμύρια εισιτήρια ημερησίως.
Από τον ΟΑΣΑ εκτιμούν πως αυτό μπορεί να συμβεί ενδεχομένως από τον Οκτώβριο και μετά, σε περίπτωση που η βενζίνη και το πετρέλαιο συνεχίζουν να πωλούνται σε τόσο υψηλές τιμές.
Προτιμούν την άνεση του Ι.Χ.
Επίσης οι ιδιοκτήτες των Ι.Χ. προτιμούν να παίρνουν το αυτοκίνητό τους για να πάνε στη δουλειά ή για διασκέδαση, σκεπτόμενοι την άνεση που τους προσφέρει αυτή η επιλογή. Βρίσκονται μόνοι τους στο όχημα ή με κάποιον συνεπιβάτη συγγενή ή φίλο, ανοίγοντας το κλιματιστικό όταν έχει υπερβολική ζέστη και ακούγοντας την αγαπημένη τους μουσική.
Μπορεί να κάνουν αρκετή ώρα για να φθάσουν στον προορισμό τους, μπορεί αυτή την άνεση να την πληρώνουν αδρά, αλλά η αλήθεια είναι ότι την προτιμούν πολλοί όπως φαίνεται από την κίνηση στους δρόμους.
Η άφιξη επισκεπτών από το εξωτερικό και τα τουριστικά λεωφορεία
Δεν θα πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι έχει ξεκινήσει η τουριστική περίοδος. Κάτι που σημαίνει ότι υπάρχει αυξημένη κίνηση σε διαδρομές από και προς τον διεθνή αερολιμένα «Ελευθέριος Βενιζέλος», από και προς το λιμάνι του Πειραιά ή της Ραφήνας και πως υπάρχουν πολλά τουριστικά λεωφορεία στο κέντρο της Αθήνας που ξεναγούν τους επισκέπτες σε αρχαιολογικούς χώρους και σημεία ενδιαφέροντος. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι πάνω από 40 τέτοια λεωφορεία κινούνται καθημερινά πέριξ της Ακρόπολης, της πλατείας Συντάγματος, της Ομόνοιας και άλλων περιοχών, με χαμηλές ταχύτητες προκειμένου να διευκολύνεται η ξενάγηση.
Για όλα αυτά τα λεωφορεία δεν έχει επίσης προβλεφθεί χώρος στάθμευσης με αποτέλεσμα να τραβούν χειρόφρενο στη δεξιά πλευρά κεντρικών λεωφόρων κλείνοντας με αυτό τον τρόπο μια λωρίδα κυκλοφορίας. Για παράδειγμα υπάρχουν μόνιμα σταθμευμένα διώροφα τουριστικά λεωφορεία, ανοικτά στον πάνω όροφο, στη λεωφόρο Αμαλίας, δίπλα από τη Βουλή των Ελλήνων, ενώ αντίστοιχες εικόνες βλέπει κανείς μπροστά από το Καλλιμάρμαρο, στη λεωφόρο Βασιλέως Κωνσταντίνου ή στην Καλλιρόης και την Αρδηττού.
Για ποιο λόγο έχει αυξηθεί η κίνηση και στις γειτονιές;
Πολλοί μπορεί να μένετε σε ένα ήσυχο δρόμο του λεκανοπεδίου της Αττικής αλλά να έχετε παρατηρήσει τον τελευταίο καιρό ότι η κίνηση των αυτοκινήτων μπροστά από το σπίτι σας έχει αυξηθεί. Το γεγονός αυτό οφείλεται σε μια… μικρή συσκευή γεωεντοπισμού και δορυφορικής πλοήγησης, το γνωστό σε όλους μας GPS που βρίσκεται πλέον ενσωματωμένο σε όλα τα σύγχρονα κινητά τηλέφωνα.
Οι πολίτες βάζουν λοιπόν στο GPS τον προορισμό που θέλουν να πάνε και επιλέγουν να τους κατευθύνει σε αυτόν από τη συντομότερη διαδρομή. Αυτό σημαίνει ότι η συσκευή θα προτείνει στον οδηγό να κατευθυνθεί μέσα από το δημοτικό οδικό δίκτυο και όχι από τις μεγάλες λεωφόρους, για να αποφύγει την πολύ κίνηση. Το ίδιο όμως πράττουν και χιλιάδες άλλοι που βρίσκονται εκείνη την ώρα στο τιμόνι.
Πού και πότε καταγράφεται η περισσότερη κίνηση
Οι πολίτες παραμένουν ακινητοποιημένοι στα αυτοκίνητά τους έως και επτά ημέρες τον χρόνο (!) σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα ασφαλιστικής εταιρείας που δραστηριοποιείται στη χώρα μας και διενεργήθηκε σε συνεργασία με κολοσσούς στον τομέα της παραγωγής συσκευών GPS. Από αυτή προκύπτει επίσης ότι το 2021, τις πρωινές ώρες οι οδηγοί στους κεντρικούς οδικούς άξονες του λεκανοπεδίου μένουν ακινητοποιημένοι 19 λεπτά για κάθε μισή ώρα διαδρομής και τις απογευματινές ώρες για 16 λεπτά ανά μισή ώρα διαδρομής. Αναφερόμαστε στις καθημερινές, Δευτέρα έως Παρασκευή, τα χρονικά διαστήματα που ο κόσμος πηγαίνει και επιστρέφει από τη δουλειά του.
Άξιο μνείας είναι επίσης το γεγονός ότι οι πλέον βεβαρημένες ημέρες είναι η Δευτέρα και η Τρίτη, ιδίως τις πρωινές ώρες. Από τις 08:00 έως τις 10:00 π.μ. ο δείκτης κυκλοφοριακής συμφόρησης αγγίζει το 70% με τις καθυστερήσεις στους δρόμους της πρωτεύουσας να φθάνουν τα 21 λεπτά για μια διαδρομή 30 λεπτών. Η συμφόρηση ελαττώνεται από τις 10:00 π.μ. έως τις 13:00 το μεσημέρι και στη συνέχεια παραμένει αμείωτη από τις 14:00 το μεσημέρι έως τις 19:00 το απόγευμα. Ομαλή ροή τις καθημερινές παρατηρείται μόνο μετά τις 22:00 το βράδυ.
Τι συμβαίνει με τη λεωφόρο Κηφισού
Στη λεωφόρο Κηφισού το μποτιλιάρισμα τις ώρες αιχμής είναι πλέον μόνιμο με την κατάσταση να έχει επιδεινωθεί από την προ Covid εποχή. Το βασικό μειονέκτημά της είναι ότι δεν έχει σταθερή διατομή, ούτε σταθερή κυκλοφοριακή ικανότητα, δηλαδή δεν είναι δεδομένο σε όλο το μήκος της πόσα οχήματα περνούν σε κάθε λωρίδα. Κι αυτό γιατί σε άλλα σημεία έχει τέσσερις λωρίδες και σε άλλα τρία, οπότε δεν μπορεί να υπάρχει σταθερή ροή. Στον ίδιο δρόμο κινούνται πάρα πολλά βαρέα φορτηγά που έχουν γίνει ακόμη περισσότερα το τελευταίο χρονικό διάστημα λόγω της αύξησης των εμπορευματικών μεταφορών, ενώ δεν λείπουν τα ατυχήματα. Κάθε φορά που συμβαίνει ένα τρακάρισμα, έστω και μικρό, φρακάρει όλη η εθνική οδός.
Συν τοις άλλοις, κάθε φορά που το Ποτάμι έχει μεγάλη συμφόρηση, επηρεάζονται και όλοι οι γύρω δρόμοι όπως είναι η Ιερά Οδός, η Πέτρου Ράλλη, η Λένορμαν, η Αθηνών – Πειραιώς και η Δυρραχίου.
Τέλος, θα πρέπει να συνυπολογιστεί το γεγονός των κατασκευαστικών σφαλμάτων. Είναι αδιανόητο η έξοδος ενός μεγάλου αυτοκινητόδρομου να γίνεται από την… αριστερή λωρίδα (αναφερόμαστε στο ρεύμα καθόδου, στο σημείο εξόδου προς τη λεωφόρο Αθηνών), αντιστοίχως το να εισέρχεται κανείς κατευθείαν στην αριστερή λωρίδα της εθνικής οδού στο ίδιο σημείο ή η υπόγεια διάβαση πεζών στην περιοχή της Φιλαδέλφειας να έχει φτιαχτεί πάνω στη Λωρίδα Έκτακτης Ανάγκης.