Στην υπεραιωνόβια ιστορία της Alfa Romeo, δεκάδες είναι τα ονόματα σημαντικών ανθρώπων που καθόρισαν τη μοίρα της μάρκας και άφησαν το στίγμα τους στο ευρύτερο χώρο της αυτοκινητοβιομηχανίας. Nicola Romeo, Vittorio Jano, Enzo Ferrari, Tazio Nuvolari, Juan Manuel Fangiο, Nino Farina, Battista «Pinin» Farina, Giuseppe Busso και πολλοί άλλοι που συνέβαλαν ώστε η Μιλανέζικη μάρκα και τα μοντέλα της να κατακτήσουν χιλιάδες νίκες, μαζί και την αναγνώριση από το κοινό και τους ειδικούς.
Ανάμεσα σε αυτούς, οι Carlo Chiti και Lodovico Chizzola, ίσως δεν απολαμβάνουν την φήμη των παραπάνω θρύλων, όμως αποτελούν τους δημιουργούς ενός εκ των σημαντικότερων κεφαλαίων στην ιστορία της Alfa Romeo, ενώ ουσιαστικά είναι υπεύθυνοι για την δυναμική επιστροφή της μάρκας στους αγώνες μετά την αποχώρηση της από την Formula 1 στις αρχές της δεκαετίας του 1950. Το 1961 ο Chiti, μηχανολόγος μηχανικός που είχε εργαστεί τόσο για την Alfa Romeo, όσο και την Ferrari και ο Chizzola, επίσης μηχανολόγος και έμπορος αυτοκινήτων, ίδρυσαν την Auto-Delta με στόχο την εξέλιξη αγωνιστικών αυτοκινήτων. Μόλις δύο χρόνια αργότερα το 1963, η Auto-Delta ξεκίνησε την ενασχόληση της με αυτοκίνητα της Alfa Romeo, ενώ το 1964 μετονομάζεται σε Autodelta S.p.A., γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι της μάρκας και πλέον έχει σχεδόν ως μοναδική της αποστολή να βοηθήσει την μάρκα να επιστρέψει στους αγώνες μετά την θριαμβευτική της πορείας στα πρώτα χρόνια της Formula 1.
Στα τέλη του 1964, η μετακόμιση της Autodelta από το Feletto Umberto του Ούντινε στο Settimo Milanese επιτρέπει στους μηχανικούς της εταιρείας να εργάζονται δίπλα στους ανθρώπους της Alfa Romeo και κυρίως να χρησιμοποιούν τις εγκαταστάσεις του κέντρου δοκιμών στο Balocco. Το πρώτο αυτοκίνητο που εγκαινίασε την συνεργασία της Autodelta – Alfa Romeo ήταν η θρυλική Giulia TZ του Giuseppe Busso, με το αποτέλεσμα να ξεπερνά κάθε προσδοκία. Η Autodelta παρουσίασε τέσσερις Giulia TZ στην Monza στο Coppa F.I.S.A. το Νοέμβριο του 1963, κατακτώντας τις τέσσερις πρώτες θέσεις στην κατηγορία των πρωτοτύπων. Με την έγκριση τύπου για την κατηγορία Gran Turismo οι Giulia TZ συνέχισαν να εντυπωσιάζουν κατακτώντας την πρώτη θέση στην κατηγορία τους στον 24ωρο αγώνα του Sebring στις Η.Π.Α. και στο 48ο Targa Florio, ενώ το όμορφο coupe κέρδισε διακρίσεις και σε αγώνες ράλι.
Το 1965 όμως, με την παρουσίαση της Giulia GTA η Autodelta θα πέρναγε σε ένα νέο επίπεδο και θα έβαζε για τα καλά τα θεμέλια του θρυλικού της πλέον ονόματος. Η Alfa Romeo GTA ήταν ουσιαστικά η αγωνιστική έκδοση της Giulia GT με το «Α» στο όνομα να υποδεικνύει το βασικό χαρακτηριστικό του μοντέλου, το οποίο ήταν η σημαντική μείωση του βάρους (A=alleggerita δηλ. ελαφρωμένη), το οποίο ήταν 205 κιλά χαμηλότερο από τη συμβατική έκδοση. Η χρησιμοποίηση ελαφρών κραμάτων για τα μέρη του αμαξώματος και η απουσία οποιαδήποτε ηχομόνωσης συνέβαλαν ιδιαίτερα σε αυτό το αποτέλεσμα. H Giulia GTA με τον κινητήρα των 1.6 λίτρων κατέκτησε τρείς φορές στη σειρά το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα (από 1966 μέχρι και το 1968), ενώ γνώρισε μεγάλη επιτυχία και σε αγώνες στις Η.Π.Α.
Από το 1966, χρονιά κατά την οποία η Autodelta εξαγοράστηκε από την Alfa Romeo, η εταιρεία αποτέλεσε και επίσημα το αγωνιστικό τμήμα της μάρκας έχοντας ως επικεφαλής τον Carlo Chiti. Η επιτυχία του ονόματος GTA συνεχίστηκε και με την έκδοση των 1,3 λίτρων, της GTA 1300 Junior, αλλά και τις εντυπωσιακές σε επιδόσεις και εμφάνιση Alfa 1750 GT Am και 2000 GT Am (αγωνιστικά που γνώρισαν μεγάλη δημοφιλία στην Ελλάδα). Έχοντας μακρά και επιτυχημένη πορεία στην Formula 1, ο Chiti έπεισε την εταιρία να επανέλθει στην κορυφαία μορφή του μηχανοκίνητου αθλητισμού, κυρίως ως προμηθευτής κινητήρων, αποστολή που δεν ολοκληρώθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία, αλλά έφερε αρκετές καινοτόμες ιδέες στο χώρο, όπως για παράδειγμα το πρώτο σύγχρονο V10 κινητήριο σύνολο. Αντίθετα η βαθιά μηχανολογική γνώση του Chiti στους κινητήρες, αλλά και στον τομέα της αεροδυναμικής βοήθησαν ώστε η Autodelta να φέρει σημαντικές διακρίσεις και τίτλους με τα πρωτότυπα της σειράς T33 (μία από αυτές οδηγούσε και στην Ελλάδα ο Γιώργος Μοσχού).
Μετά από σχεδόν 25 χρόνια επιτυχημένης πορείας, το 1986 η Autodelta ανέστειλε τις δραστηριότητες της, παραδίνοντας τη σκυτάλη για τις αγωνιστικές δραστηριότητες της μάρκας στην Alfa Corse. Όμως η αύρα και η κληρονομιά της Autodelta παραμένει ζωντανή μέχρι και σήμερα. Απόδειξη, οι νέες Giulia GTA και GTAm, οι οποίες αποτελούν συνέχεια της θρυλικής Giulia GTA της Autodelta του 1965, με την εξέλιξη τους να πραγματοποιείται στο Balocco και στις παλιές εγκαταστάσεις του δημιουργήματος των Chiti και Chizzola. Λεπτομέρεια, το λογότυπο Autodelta στα φτερά των νέων Giulia GTAm.
Νίκος Τσάδαρης
