Είκοσι χρόνια χωρίς τον Άιρτον Σένα

Σοκ και θλίψη σκορπούσε τέτοια μέρα πριν από 20 χρόνια, την Πρωτομαγιά του 1994, η είδηση του θανάτου του πιλότου της Formula 1 Άιρτον Σένα, στην πίστα της Ίμολα. Στον έβδομο γύρο, στη στροφή Tamburello, για αδιευκρίνιστους μέχρι σήμερα λόγους, έχασε τον έλεγχο του μονοθεσίου του και έπεσε στον τοίχο. Ένας θρύλος θα περνούσε στην αιωνιότητα. Θεωρείται έως και σήμερα από τους πιο ταλαντούχους οδηγούς της Formula 1 όλων των εποχών και εάν το νήμα της ζωής του δεν είχε κοπεί τόσο πρόωρα στο Γκραν Πρι του Σαν Μαρίνο,πιθανότατα θα είχαμε δει πολλά ακόμα στην πίστα από τον Βραζιλιάνο, που γεννήθηκε το 1960 στο Σάο Πάολο.

Συνήθως οι συμπατριώτες του επιλέγουν το ποδόσφαιρο, αναφέρει η Wikipedia, αλλά αυτός επέλεξε το δεύτερο αγαπητό άθλημα, την Φόρμουλα 1. Από μικρός έδειξε την κλίση του στους μηχανοκίνητους αγώνες. Ο πατέρας του τον στήριζε από τότε καθώς ήταν και ο ίδιος λάτρης των αγώνων ταχύτητας. Το πρώτο του αγωνιστικό καρτ το απέκτησε σε ηλικία 10 ετών και με αυτό συμμετείχε για πρώτη φορά σε τοπικούς αγώνες καρτ μετά από τρία χρόνια, καθώς τότε ήταν πολύ μικρός για να συμμετάσχει. Σ’ εκείνον τον αγώνα έτρεχαν πολύ ταλαντούχοι και μεγαλύτεροι από αυτόν οδηγοί, όμως ο Σένα κέρδισε το πρωτάθλημα και μαζί και τις εντυπώσεις. Το 1977 σε ηλικία 17 ετών ήρθε πλέον η ώρα να πάρει μέρος στο πρωτάθλημα καρτ Νοτίου Αμερικής. Εκεί εντυπωσίασε, καθώς κέρδισε στους αγώνες. Το 1978 και το 1980 πήρε μέρος και στο παγκόσμιο πρωτάθλημα καρτ, όμως σε αυτό κατετάγη δεύτερος. Παρότι δεν κέρδισε δύο συνεχόμενες φορές τον παγκόσμιο τίτλο, αποφάσισε να κάνει το μεγάλο βήμα και να αλλάξει κατηγορία. Έτσι, το 1981 έφυγε από την Βραζιλία για την Ευρώπη και συγκεκριμένα για την Αγγλία. Εκεί πήρε μέρος στο πρωτάθλημα Formula Ford 1600, το οποίο και κατέκτησε. Εκείνη την περίοδο πήρε το όνομα Da Silva, δηλαδή το μητρικό του, κάτι πολύ συνηθισμένο στην Βραζιλία.

Το 1982 κέρδισε και την Βρετανική και την ευρωπαϊκή Formula Ford 2000. Την επόμενη χρονιά έκανε ένα ακόμη βήμα παραπάνω: Μεταπήδησε στην Φόρμουλα 3 με την ομάδα της West Surrey Racing. Σε αυτούς τους αγώνες ως βασικότερο αντίπαλο είχε τον Άγγλο Μάρτιν Μπραντλ (Martin Brundle). Τελικά ο Σένα κέρδισε 9 αγώνες και τον τελευταίο στο Μακάο (Macau) και έτσι κατέκτησε τον τίτλο. Αυτή του η επίδοση έκανε πολλές ομάδες της Φόρμουλα 1 να ενδιαφερθούν γι’ αυτόν: Γουίλιαμς, Μακλάρεν, Μπράμπαμ και Τόλμαν τον διεκδίκησαν. Τελικά κατέληξε στην πιο αδύναμη από όλες δηλαδή στην Τόλμαν (Toleman).

Παρόλα αυτά ο Σένα κάνει ό,τι μπορεί. Τον πρώτο του βαθμό θα καταφέρει να τον πάρει στις 7 Απριλίου 1984 στο Γκραν Πρι της Νότιας Αφρικής. Όμως η μεγάλη επιτυχία ήρθε την ίδια αγωνιστική περίοδο, στο Γκραν Πρι του Μονακό. Στις κατατακτήριες δοκιμές κατέλαβε μόλις την 13η θέση. Μολονότι η θέση αυτή δεν ήταν ιδιαίτερα ευνοϊκή, κατά την διάρκεια του αγώνα ξέσπασε καταιγίδα και, ενώ ήταν αρκετά πίσω, ξαφνικά άρχισε να ανεβάζει ρυθμό. Πολλοί οδηγοί άρχισαν να εγκατέλειψαν την προσπάθεια τους για να τερματίσουν, εκείνος όμως συνέχισε να κινείται με τον ίδιο ρυθμό όπως όταν ήταν στεγνό το οδόστρωμα. Ο αγώνας τελικά τελείωσε νωρίτερα λόγω της ισχυρής βροχόπτωσης και το τέλος του βρήκε τον 24χρονο τότε Σένα στην δεύτερη θέση. Θα μπορούσε να είχε καταλάβει ακόμα και την πρώτη, αν οι αγωνοδίκες δεν σταματούσαν τον αγώνα. Παρόλα αυτά η αξία του ως οδηγού είχε πλέον επιβεβαιωθεί. Εκείνη την ημέρα απόκτησε και την φήμη που τον ακολούθησε μέχρι τον θάνατο του. Στο βρεγμένο οδόστρωμα, ήταν πραγματικά ανίκητος.

Οι εκπληκτικές εμφανίσεις του (9ος στο πρωτάθλημα) έκαναν κάποιες ομάδες να κινηθούν κρυφά για τον αποκτήσουν. Μια από αυτές ήταν και η Λότους, η όποια τον απέκτησε την αμέσως επομένη αγωνιστική περίοδο (αν και είχε συμβόλαιο για τρία χρόνια με την Τόλμαν). Με την Λότους πήρε την πρώτη του νίκη στην Πορτογαλία, αλλά και την πρώτη του pole position μπροστά στους συμπατριώτες του στην Βραζιλία. Δεν κατάφερε, όμως, να τερματίσει λόγω τεχνικού προβλήματος στο μονοθέσιο του. Το 1985 και 1986 τερμάτισε 4ος ενώ το 1987 3ος . Συνολικά μέχρι το 1987 είχε επιτύχει μόνο έξι νίκες στην Φόρμουλα 1. Η 3η θέση που κατέλαβε το 1987 τον έφερε στην μετέπειτα πρωταθλήτρια ΜακΛάρεν-Χόντα.

Στην Μακλάρεν ο Σένα συνάντησε τον δυο φορές παγκόσμιο πρωταθλητή Αλέν Προστ (Alain Prost). Ο Σένα έδειξε ότι δεν θα συμβιβαζόταν με το να είναι δεύτερος οδηγός και από την πρώτη του περίοδο στην McLaren πέτυχε 13 pole positions, κατέκτησε 8 νίκες και κατέκτησε το Πρωτάθλημα. Έτσι, δημιουργήθηκε ένταση και τριβή ανάμεσα στους δυο οδηγούς. Το 1989 Προστ και Σένα, αν και στην ίδια ομάδα, ανταγωνίζονταν έντονα για το Πρωτάθλημα. Τελικά το κέρδισε ο Προστ, αφού ο Σένα ακυρώθηκε στην ιαπωνική πίστα της Σουζούκα (Suzuka). Το 1990 ο Προστ αλλάζει στρατόπεδο, πηγαίνοντας στην Φερράρι, η οποία εκείνη την περίοδο δεν φάνηκε ικανή να διεκδικήσει με αξιώσεις τον τίτλο, ενώ συναθλητής του Σένα πλέον στην ομάδα είναι ο Αυστριακός Γκέραρντ Μπέργκερ (Gerhard Berger). Έτσι, το 1990 και 1991 ο Σένα κερδίζει και πάλι το πρωτάθλημα.

Την επόμενη χρονιά όμως τα πράγματα άλλαξαν δραματικά στην Φόρμουλα 1, καθώς η Γουίλιαμς σημείωσε θεαματική άνοδο με τον Mansel, κατέκτησε το Πρωτάθλημα.To 1993 η Honda αποχώρησε και η ΜακΛάρεν, χωρίς πλέον να διαθέτει τους κινητήρες της Χόντα, έχασε την μεγάλη λάμψη που είχε τα προηγούμενα χρόνια. Το 1993 η Γουίλιαμς θέλησε να ενώσει ξανά τον Σένα με τον Προστ στην ίδια ομάδα, όμως ο Γάλλος άσκησε βέτο στην απόκτηση του Σένα. Έτσι, ο Σένα το 1992 τερμάτισε 4ος. Το 1993 όμως, ο Σένα κατάφερε με μία μη ανταγωνιστική ομάδα να τερματίσει 2ος, πίσω από τον Προστ και μπροστά από τον ανερχόμενο τότε Μίχαελ Σουμάχερ, που οδηγούσε για την Μπένετον.

Το 1994, ο Προστ σταματά την καριέρα του ως οδηγός. Έτσι ότι δεν έγινε 2 χρόνια νωρίτερα, έγινε εκείνη την περίοδο και η Γουίλιαμς απέκτησε τον Σένα. Όλοι στην αρχή της περιόδου είχαν εκτιμήσει άνετη επικράτηση της Γουίλιαμς, όμως τα πράγματα δεν θα ήταν έτσι, καθώς αν και είχε τρεις pole positions στους τρεις πρώτους αγώνες, όχι μόνο δεν είχε νίκη, αλλά ούτε καν τερμάτισε. Το μονοθέσιο του Σένα είχε εμφανές πρόβλημα υποστροφής και υπερστροφής. Ο Σένα είχε δηλώσει πως τα μονοθέσια είναι πολύ ασταθή, αφότου είχε αφαιρεθεί η ηλεκτρονικά ελεγχόμενη ανάρτηση και πως τα μονοθέσια είχαν γίνει πολύ δύσκολα στην οδήγηση. Έδειχνε απογοητευμένος και ξένος στη Γουίλιαμς – έφυγε από την Μακ Λάρεν με στόχο να ξαναπάρει το πρωτάθλημα και αντί αυτού βρέθηκε σε μία ομάδα με ένα αυτοκίνητο “σκέτο κούτσουρο”, προσπαθώντας μαζί με τους μηχανικούς να διορθώσει τα σοβαρά προβλήματα.

Την 1η Μαΐου 1994, θα γινόταν το Γκραν Πρι του Σαν Μαρίνο στην πίστα της Ίμολα. Τις δύο προηγούμενες μέρες είχαν συμβεί δυο σοβαρά ατυχήματα: το πρώτο την Παρασκευή με τον νεαρό τότε Ρούμπενς Μπαρικέλο (R.Barrichello) ο όποιος τραυματίστηκε σοβαρά. Την επόμενη ημέρα ο Ρόλαντ Ράτζενμπεργκερ (Roland Ratzenberger) (Αυστριακός οδηγός της Βρετανικής MTV Simtek Ford στην πρώτη του χρονιά στην Φόρμουλα, 34 ετών τότε) δεν είχε την τύχη του Μπαρικέλο και βρήκε ακαριαίο θάνατο στην πίστα καθώς έπειτα από σφοδρή σύγκρουση με ταχύτητα 314,9 χλμ/ώρα, τραυματίστηκε σοβαρά στον αυχένα.

Η σύντροφός του Σένα, η Αντριάνα, εκμυστηρεύτηκε ότι μετά το θανατηφόρο ατύχημα του Ρόλαντ Ράτζενμπεργκερ είχε δει τον Άιρτον να κλαίει και να παρακαλάει να αναβληθεί ο αγώνας, έχοντας ένα παράξενο κακό προαίσθημα. Παρόλα αυτά, όμως, ο αγώνας έγινε κανονικά.

Στην πρώτη θέση της εκκίνησης, για τρίτη συνεχόμενη φορά εκείνη την χρονιά, ήταν ο Σένα. Κατά τη διάρκεια του έβδομου γύρου, στη στροφή Tamburello έχασε τον έλεγχο του μονοθεσίου του και έπεσε στον τοίχο. Δύο ώρες αργότερα, ο Σένα έφυγε από την ζωή. Μέχρι σήμερα ακούστηκαν πολλά σενάρια για το πώς έγινε το ατύχημα, όμως κανένα δεν έγινε δυνατό να αποδειχτεί. Μετά τον θάνατό του η ομάδα του, (Γουίλιαμς), δικάστηκε για το αδικαιολόγητο σπάσιμο του τιμονιού της FW16. Μετά από δικαστικές διαμάχες που διήρκεσαν μερικά χρόνια, τελικά αθωώθηκε.

Η είδηση του θανάτου διαδόθηκε με αστραπιαία ταχύτητα παγκοσμίως, πυροδοτώντας θρήνο στην ιδιαίτερη πατρίδα του, το Σάο Πάολο. Χιλιάδες θαυμαστές του πήγαν στο πατρικό του σπίτι κλαίγοντας. Ο πρόεδρος της Βραζιλίας Ιταμάρ Φράνκο, ανακοινώνοντας τον θάνατό του από την τηλεόραση, κήρυξε την χώρα σε τριήμερο εθνικό πένθος, ενώ έθεσε το προεδρικό αεροπλάνο στην διάθεση της οικογένειάς του για να μεταφέρουν τη σορό του στην Βραζιλία.

Ο Σένα σε ηλικία 34 ετών, ο μεγαλύτερος σύγχρονος πιλότος και αστέρας της Formula 1, είχε περάσει στην αιωνιότητα.