Οι μισοί από τους εργαζόμενους Ουκρανούς πρόσφυγες οι οποίοι έχουν καταφύγει στη Γερμανία μετά τη ρωσική εισβολή στη χώρα τους διαθέτουν περισσότερα τυπικά προσόντα από όσα απαιτεί η θέση εργασίας τους, αναδεικνύει σχετική έρευνα. Σημαντικό εμπόδιο για τις ευκαιρίες απασχόλησης παραμένει η γλώσσα.
Σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου της Νυρεμβέργης για την Αγορά Εργασίας και την Επαγγελματική Έρευνα (ΙΑΒ), περίπου το 18% των Ουκρανών προσφύγων στη Γερμανία αφορά άτομα τα οποία μπορούν να εργαστούν. Το φθινόπωρο του 2022, όταν διενεργήθηκε η πρώτη έρευνα, το ποσοστό ήταν κατά μία μονάδα χαμηλότερο. Επιπλέον, οι ερευνητές διαπίστωσαν μεταξύ άλλων ότι έπειτα από παραμονή 12 μηνών στη Γερμανία, το ποσοστό απασχόλησης «αυξήθηκε σημαντικά, στο 28%», ενώ ένα 57% παρακολουθεί μαθήματα γλώσσας ή φοιτά σε εκπαιδευτικά ιδρύματα διαφόρων βαθμίδων.
Ακόμη όμως και οι εξειδικευμένοι Ουκρανοί που γνωρίζουν τη γερμανική γλώσσα αντιμετωπίζουν προβλήματα απασχόλησης. Το 68% κατέχει πτυχίο πανεπιστημίου, ενώ το 16% διαθέτει επαγγελματική κατάρτιση και οι μισοί από τους εργαζόμενους πρόσφυγες κατέχουν θέσεις για άτομα με λιγότερα τυπικά προσόντα. Μόνο το 39% των απασχολούμενων εργάζεται με πλήρη απασχόληση, το 36% με μερική απασχόληση, το 18% είναι «οριακά απασχολούμενο» και το 7% κατέχει θέση εκπαιδευόμενου. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο, το μέσο μηνιαίο εισόδημα των Ουκρανών προσφύγων ανέρχεται σε 2500 ευρώ, κατά σχεδόν 1000 ευρώ κάτω από τον γερμανικό μέσο όρο. Παρά τα προσόντα τους, είναι τελικά πολλοί οι Ουκρανοί που δεν καταφέρνουν να βρουν ανάλογη θέση εργασίας και ζωτικής σημασίας θεωρείται η επαγγελματική εμπειρία σε σχετικό αντικείμενο και η καλή γνώση της γερμανικής.
«Με την ολοκλήρωση των μαθημάτων γλώσσας, αναμένεται ταχεία ενσωμάτωση», εξηγεί η επικεφαλής του ΙΑΒ, Γιούλια Κοζιάκοβα και επισημαίνει ότι εξαιρετικής σημασίας είναι και η φροντίδα των μικρών παιδιών, καθώς το 80% των Ουκρανών με δυνατότητα εργασίας είναι γυναίκες, οι μισές εκ των οποίων μητέρες με μικρά παιδιά.
Οι πρόσφυγες από την Ουκρανία δεν υπόκεινται στη Γερμανία σε κανέναν περιορισμό σε ό,τι αφορά το δικαίωμα εργασίας τους ούτε απαιτείται να περάσουν διαδικασία ασύλου.
Όπως είχε αναδείξει παλαιότερη έρευνα του Γερμανικού Ινστιτούτου για τις Οικονομικές Έρευνες ( DIW), το 44% των Ουκρανών που έφθασαν ως πρόσφυγες στη Γερμανία αφότου ξέσπασε ο πόλεμος στη χώρα τους, σκοπεύει να μείνει μακροπρόθεσμα. Μόνο το 2022 έφθασαν στη Γερμανία 1,1 εκατομμύριο Ουκρανοί, σχηματίζοντας τη δεύτερη μεγαλύτερη εθνική μειονότητα μετά τους Τούρκους. Το 63% είναι γυναίκες και το 25% ανήλικοι.