Κανείς δεν ξέρει τι μπορεί να κρύβεται μέσα στις φάλαινες, οι οποίες, όταν πεθαίνουν, συνήθως ξεβράζονται σε διάφορες ακτές. Έτσι έγινε και σε μια παραλία στη Λα Πάλμα, όπου οι ερευνητές αποφάσισαν να ψάξουν μια ξεβρασμένη νεκρή φάλαινα και δεν πίστευαν πως είναι αληθινό αυτό που αντίκρισαν.
Ανοίγοντας τα σπλάχνα της νεκρής φάλαινας, είδαν πως μέσα της κρυβόταν ένας πολύτιμος θησαυρός. Η θάλασσα και τα κύματα καθιστούσαν δύσκολη τη διενέργεια νεκροψίας, αλλά ο Antonio Fernández Rodríguez, επικεφαλής του Ινστιτούτου Υγείας των Ζώων και Ασφάλειας Τροφίμων του Πανεπιστημίου της Λας Πάλμας, ήταν αποφασισμένος να ανακαλύψει γιατί η φάλαινα είχε πεθάνει.
Υποπτευόμενος κάποιο πεπτικό πρόβλημα, επιθεώρησε το παχύ έντερο του ζώου – και ένιωσε κάτι σκληρό κολλημένο σε ένα τμήμα του εντέρου. «Αυτό που έβγαλα ήταν μια πέτρα διαμέτρου περίπου 50-60 εκατοστών και βάρους 9,5 κιλών», είπε. «Τα κύματα έπλεαν πάνω από τη φάλαινα. Όλοι παρακολουθούσαν όταν επέστρεψα στην παραλία, αλλά δεν ήξεραν ότι αυτό που είχα στα χέρια μου ήταν κεχριμπάρι».
Το κεχριμπάρι είναι μια σπάνια ουσία, συχνά γνωστή ως επιπλέων χρυσός, που αποτελεί το ιερό δισκοπότηρο των αρωματοποιών εδώ και αιώνες. Ο κόκκος που κρατούσε στο χέρι του ο Fernández άξιζε περίπου 500.000 ευρώ.
Πώς παράγεται το κεχριμπάρι στη φάλαινα;
Η προέλευση του κεχριμπαριού, το οποίο παράγεται από περίπου 1 στις 100 φάλαινες τέτοιου είδους, εξιχνιάστηκε μόνο όταν άρχισε η φαλαινοθηρία στις αρχές του 19ου αιώνα. Οι φάλαινες τρώνε μεγάλες ποσότητες καλαμαριών και σουπιών, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων δεν μπορεί να τα χωνέψει και τα ξερνάει. Κάποια από αυτά, όμως, παραμένουν μέσα της και με την πάροδο των χρόνων ενώνονται στα έντερα της φάλαινας, σχηματίζοντας το κεχριμπάρι.
Αυτό μερικές φορές αποβάλλεται, γι’ αυτό και το κεχριμπάρι βρίσκεται συνήθως στη θάλασσα. Αλλά μερικές φορές, όπως στην περίπτωση της φάλαινας στη La Palma, μεγαλώνει πολύ, με αποτέλεσμα να σπάσει το έντερο και να σκοτωθεί η φάλαινα.
Το κεχριμπάρι έχει ένα ξυλώδες άρωμα όπως το σανταλόξυλο, αλλά περιέχει επίσης μια άοσμη αλκοόλη που μπορεί να σταθεροποιήσει και να παρατείνει τη διάρκεια ζωής των αρωμάτων, κάτι που το κάνει δημοφιλές μεταξύ των αρωματοποιών. Οι ΗΠΑ, η Αυστραλία και η Ινδία έχουν απαγορεύσει το εμπόριο κεχριμπαριού ως μέρος της απαγόρευσης του κυνηγιού και της εκμετάλλευσης των φαλαινών.
Τι θα απογίνει το πολύτιμο κεχριμπάρι;
Ο Fernández, ο οποίος έχει πραγματοποιήσει αυτοψίες σε περισσότερες από 1.000 φάλαινες, δήλωσε ότι η σηψαιμία που προκλήθηκε από το κεχριμπάρι σκότωσε τη φάλαινα.
Το ινστιτούτο αναζητά αγοραστή και ο Fernández δήλωσε ότι ελπίζουν τα κεφάλαια που θα συγκεντρωθούν να διατεθούν για την ενίσχυση των θυμάτων του ηφαιστείου που ξέσπασε στη La Palma το 2021, το οποίο προκάλεσε ζημιές άνω των 800 εκατ. ευρώ και κατέστρεψε εκατοντάδες σπίτια και επιχειρήσεις.
«Ο νόμος είναι διαφορετικός σε κάθε χώρα», δήλωσε ο Fernández, σύμφωνα με τον Guardian. «Στην περίπτωσή μας, ελπίζω ότι τα χρήματα θα πάνε στη La Palma, όπου η φάλαινα προσάραξε και πέθανε».