Αντιμέτωπος με μια από τις σημαντικότερες κρίσης βρίσκεται ο Πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ύστερα από την απόφασή του να προωθήσει – παρακάμπτοντας τη Βουλή – τις αλλαγές στο συνταξιοδοτικό με αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη.
Την Πέμπτη επικράτησε χάος εντός και εκτός κοινοβουλίου, καθώς υπό το φόβο της απόρριψης του νομοσχεδίου από την Εθνοσυνέλευση, ο Γάλλος Πρόεδρος προχώρησε σε ένα «bypass» αποφασίζοντας την επικύρωση της μεταρρύθμισης με προεδρικό διάταγμα, επικαλούμενος το άρθρο 49.3 του Γαλλικού συντάγματος που επιτρέπει την έγκριση ενός νομοσχεδίου χωρίς ψηφοφορία.
Απαντά με πρόταση μομφής η αντιπολίτευση
Η κίνησή του, αν και του διασφαλίζει πως οι αλλαγές στο συνταξιοδοτικό θα γίνουν νόμος, ξεσήκωσε νέα θύελλα αντιδράσεων με την αντιπολίτευση να κάνει λόγο για ένα «κοινοβουλευτικό πραξικόπημα» και να ανακοινώνει πως θα προχωρήσει σε πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης.
Πλέον ο Εμανουέλ Μακρόν βρίσκεται αντιμέτωπος με τον κίνδυνο ακόμη και της πτώσης της κυβέρνησής του, καθώς παρά το «μασάζ» που προηγήθηκε και τις επιμέρους αλλαγές δεν κατάφερε να συγκεντρώσει τις απαραίτητες ψήφους των συντηρητικών βουλευτών για να εξασφαλίσει την υπερψήφιση του επίμαχου νομοσχεδίου.
Πολιτικοί αναλυτές αν και εκτιμούν πως θα είναι δύσκολο να υπερψηφιστεί πρόταση μομφής, δεν αποκλείουν μια έκπληξη που θα μπορούσε να προκύψει από μια ετερόκλητη συμμαχία βουλευτών από όλες τις πολιτικές πτέρυγες, από την άκρα αριστερά έως την ακροδεξιά.
Ιδιαίτερη ανησυχία στις τάξεις της γαλλική κυβέρνησης προκαλεί το γεγονός πως αν και οι ηγέτες του συντηρητικού κόμματος Les Republicains αποκλείουν μια τέτοια συμμαχία, υπάρχουν αρκετοί βουλευτές του κόμματος που δεν αποκλείουν να κινηθούν «εκτός γραμμής». Για να περάσει η πρόταση δυσπιστίας θα πρέπει να υπερψηφιστεί από το σύνολο των βουλευτών της αντιπολίτευσης και τους μισούς βουλευτές του κόμματος Les Republicains. Σε κάθε περίπτωση το πλήγμα για την κυβέρνηση και τον Γάλλο Πρόεδρο είναι μεγάλο.
Οργή στους δρόμους, «πυρά» από τον Τύπο
Ο γαλλικός Τύπος εξαπέλυσε σφοδρή κριτική χαρακτηρίζοντας την απόφαση του Μακρόν ως «ομολογία αδυναμίας», «αποτυχία», «υποκρισία» κ.α., ενώ στους δρόμους ξέσπασαν οργισμένα επεισόδια και μαζικές κινητοποιήσεις. Η κριτική εξαπλώνεται και στα διεθνή ΜΜΕ. «Η σύγκρουση για τις συντάξεις αποκαλύπτει έναν Μακρόν εξασθενημένο και πιο απομονωμένο», γράφουν οι New York Times. «Αυτή η μεταρρύθμιση θα συνεχίσει να επιβαρύνει για καιρό τη χώρα», σημειώνει η Die Zeit.
Τα συνδικάτα καλούν σε κλιμάκωση των κινητοποιήσεων, ενώ ο ηγέτης της Αριστεράς, Ζαν Λικ Μελανσόν, δήλωσε πως «υποστηρίζει και ενθαρρύνει τους πολίτες να κατέβουν στους δρόμους». Η κυβέρνηση επιμένει πως η μεταρρύθμιση είναι αναγκαία για να μην καταρρεύσει το συνταξιοδοτικό σύστημα, χωρίς όμως να πείθει τη πλειονότητα των Γάλλων. Πάνω από 8 στους 10 πολίτες εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους με τα σχέδια της κυβέρνησης και την απόφασή να παρακαμφθεί η ψηφοφορία στο κοινοβούλιο. Το 65% δηλώνει πως επιθυμεί να συνεχιστούν οι απεργίες και οι διαμαρτυρίες.
Το μήνυμα που στέλνει η συμμαχία των βασικών συνδικάτων της Γαλλίας είναι πως οι κινητοποιήσεις θα συνεχιστούν με στόχο να εξαναγκάσουν την κυβέρνηση σε καίριες αλλαγές. Οι ταραχώδης διαδηλώσεις της Πέμπτης θύμισαν τις κινητοποιήσεις των «Κίτρινων Γιλέκων» που ξέσπασαν στα τέλη του 2018 για τις υψηλές τιμές των καυσίμων, αναγκάζοντας τον Μακρόν σε μερική υποχώρηση. Συνολικά 310 άνθρωποι συνελήφθησαν την Πέμπτη, στη Γαλλία, εκ των οποίων 258 στο Παρίσι.
Κερδισμένη η Λεπέν;
Σύμφωνα με αναλυτές, «κερδισμένη» από τις εξελίξεις θα μπορούσε να είναι η ακροδεξιά, καθώς η επικεφαλής της Μαρίν Λεπέν πρωταγωνίστησε στη χαοτική συνεδρίαση του κοινοβουλίου. Κυβερνητική πηγή, σχολιάζοντας τις εξελίξεις στο Reuters, παραδέχτηκε πως η Λεπέν εμφανίστηκε ως ο ισχυρότερος πολιτικός αντίπαλος, καθώς η Αριστερά προσπαθούσε να μπλοκάρει το νομοσχέδιο με ένα πλήθος τροπολογιών και στην κεντροδεξιά υπήρχαν διαφωνίες σχετικά με την τελική στάση της.
Η Λεπέν ήταν και αυτή που έθεσε πρώτη ζήτημα για πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης επικαλούμενη «κοινοβουλευτικό πραξικόπημα», με τους πολιτικούς αναλυτές να υποστηρίζουν πως «έπαιξε καλά το χαρτί της» και μπορεί να επωφεληθεί από το κλίμα που έχει διαμορφωθεί. «Υπάρχουν όλα τα στοιχεία για ενίσχυση της ακροδεξιάς», εκτίμησε, μιλώντας στο Reuters, ο Μπρούνο Παλιέ, πολιτικός επιστήμονας στο γαλλικό πανεπιστήμιο Sciences-Po, παραπέμποντας στα όσα συνέβησαν στις ΗΠΑ με την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ και στη Βρετανία με το Brexit.
«Η Μαρίν Λεπέν είναι έτοιμη για την ενέδρα της», δήλωσε ανήσυχος ο Λοράν Μπερζέρ, επικεφαλής του μετριοπαθούς συνδικάτου CFDT την Πέμπτη. «Η δυσαρέσκεια, το κοινωνικό κόστος που δημιουργείται, πρόκειται να το εκμεταλλευτούν οι λαϊκιστές και η ακροδεξιά. Είναι τρομακτικό», σημείωσε, μιλώντας στο Reuters.
Οι επόμενες κινήσεις του Μακρόν
Οι πολιτικοί αναλυτές αναφέρουν πως πλέον ο Μακρόν θα επιδιώξει να γυρίσει γρήγορα σελίδα, με τους κυβερνητικούς αξιωματούχους να ετοιμάζουν ήδη πιο κοινωνικές – φιλολαϊκές μεταρρυθμίσεις. Ωστόσο εκτιμάται πως ο Γάλλος Πρόεδρος μπορεί να κάνει πλέον λίγα – μέσα από το κοινοβουλίο – για να κατευνάσει την οργή στους δρόμους. Σύμφωνα με το Reuters, δεν μπορεί να αποκλειστεί και το ενδεχόμενο να απομακρύνει την πρωθυπουργό Ελίζαμπεθ Μπορν, η οποία απέτυχε να διαμορφώσει το κατάλληλο κοινοβουλευτικό περιβάλλον για να υπερψηφιστεί η συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση.
«Ας καταστρέψουμε ό,τι μας καταστρέφει», ήταν ένα από τα συνθήματα που έγραψαν οι διαδηλωτές σε τοίχους. Η αυθόρμητη οργισμένη κινητοποίηση το απόγευμα της Πέμπτης, λίγο μετά την απόφαση του Μακρόν να παρακάμψει το κοινοβούλιο, πραγματοποιήθηκε στη Place de la Concorde του Παρισιού απέναντι από την Εθνοσυνέλευση. «Ο συμβολισμός ήταν ισχυρός: Ήταν εκεί όπου ο στήθηκε η γκιλοτίνα για τον Λουδοβίκος ΙΣΤ’ πριν από 230 χρόνια», σχολιάζει το Reuters σε δημοσίευμά του.