Ο σεισμός της Δευτέρας που έπληξε την Τουρκία και τη Συρία αυξάνει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ανθρωπιστικές οργανώσεις και οι δυτικές χώρες για να παράσχουν βοήθεια στον συριακό λαό, κυρίως στην επαρχία Ιντλίμπ που ελέγχεται από τους αντάρτες. Ήδη από τη Δευτέρα η διεθνής κοινότητα έχει κινητοποιηθεί για την Τουρκία, προσφέροντάς της έκτακτη βοήθεια. Χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία και οι ΗΠΑ έχουν επίσης δεσμευθεί να συνδράμουν τους Σύρους, χωρίς ωστόσο να στέλνουν αμέσως βοήθεια.
«Η Συρία παραμένει μια σκοτεινή ζώνη από νομική και διπλωματική άποψη», παρατηρεί ο Μαρκ Σακάλ, υπεύθυνος του προγράμματος για τη Συρία στους Γιατρούς χωρίς Σύνορα (MSF), ζητώντας να σταλεί βοήθεια στη χώρα «το συντομότερο δυνατό». Ο Σακάλ φοβάται ότι οι τοπικές και οι διεθνείς μη κυβερνητικές οργανώσεις δεν θα μπορούν να αντεπεξέλθουν στις ανάγκες μιας χώρας που σπαράσσεται εδώ και 12 χρόνια από εμφύλιο πόλεμο, με αντιμέτωπους αντάρτες – κάποιους από τους οποίους στηρίζουν ξένες δυνάμεις-, τζιχαντιστές, Κούρδους και τον κυβερνητικό στρατό του Μπασάρ αλ Άσαντ. Η βοήθεια είναι ακόμη πιο κρίσιμη καθώς «η κατάσταση του πληθυσμού είναι ήδη δραματική», σχολιάζει ο καθηγητής Ραφαέλ Πιτί, στέλεχος της γαλλικής μη κυβερνητικής οργάνωσης Mehad, ο οποίος ανησυχεί κυρίως για την επαρχία Ιντλίμπ. Ένα από τα βασικά προβλήματα είναι η πρόσβαση σε αυτό το τελευταίο προπύργιο των ανταρτών και των τζιχαντιστών, όπου ζουν 4,8 εκατ. άνθρωποι, σημειώνει.
Σημείο διέλευσης
Σχεδόν όλη η ανθρωπιστική βοήθεια φτάνει στην Ιντλίμπ μέσω της Τουρκίας από το Μπαμπ αλ Χάουα, το μοναδικό σημείο διέλευσης. Η μεταφορά βοήθειας μέσω του συριακού εδάφους που ελέγχεται από τη Δαμασκό θα είναι δύσκολη από διπλωματική άποψη. Κάτι τέτοιο προϋποθέτει εξάλλου ότι η συριακή κυβέρνηση θα φροντίσει να δοθεί σε όσους ζουν στην περιοχή αυτή την οποία ελέγχουν οι αντάρτες και ότι οι αντιμαχόμενες πλευρές θα συμφωνήσουν για τη διανομή της.
Η διέλευση προϊόντων μέσω του Μπαμπ αλ Χάουα, το οποίο αμφισβητούν η Δαμασκός και η Μόσχα οι οποίες καταγγέλλουν την παραβίαση της συριακής κυριαρχίας, παραμένει προσωρινή και μειώνεται με τον καιρό. Υπό την πίεση της Ρωσίας και της Κίνας ο αριθμός των σημείων διέλευσης προς τις ανταρτοκρατούμενες περιοχές μειώθηκε από τέσσερα σε ένα. Κατά συνέπεια το Μπαμπ αλ Χάουα ενδέχεται πολύ γρήγορα να φρακάρει από την εισροή πολλών προϊόντων. Παράλληλα οι ειδικοί αμφιβάλλουν αν θα μπορέσουν να επαναλειτουργήσουν άλλα σημεία διέλευσης.
Η κυβέρνηση της Δαμασκού, εναντίον της οποίας έχουν επιβληθεί διεθνείς κυρώσεις από την έναρξη του πολέμου στη Συρία το 2011, πιέζει τη διεθνή κοινότητα να τη βοηθήσει, καθώς ο αριθμός των θυμάτων του σεισμού συνεχώς αυξάνεται. Ο Σύρος πρεσβευτής στον ΟΗΕ διαβεβαίωσε χθες Δευτέρα ότι η βοήθεια αυτή θα πάει “σε όλους τους Σύρους σε όλη την επικράτεια”. Ωστόσο έθεσε ως όρο αυτή η βοήθεια να περάσει από τις περιοχές της Συρίας που ελέγχονται από τη Δαμασκό, μεταδίδει το ΑΠΕ -ΜΠΕ.
Εξομάλυνση;
«Η πρόσβαση μέσω της Συρίας υπάρχει, μπορεί να συντονιστεί σε συνεργασία με την κυβέρνηση και είμαστε έτοιμοι να το πράξουμε», δήλωσε ο Φαϊσάλ Μόκνταντ, απορρίπτοντας το ενδεχόμενο η βοήθεια να περάσει μέσω διασυνοριακών περασμάτων. Ο Πιτί εκτιμά ότι οι περιοχές που ελέγχονται από τη Δαμασκό είναι πολύ πιθανό να λάβουν διεθνή βοήθεια, «όπως αυτό γινόταν πάντα εδώ και δέκα χρόνια».
Όμως ο καθηγητής φοβάται ότι οι κάτοικοι της Ιντλίμπ, «που μετρά 2,8 εκατ. πρόσφυγες», θα αφεθεί στην τύχη της, κυρίως καθώς η Τουρκία πρέπει να αντεπεξέλθει στις ανάγκες των δικών της κατοίκων στις πληγείσες περιοχές. Η πιο άμεση βοήθεια αναμένεται να έρθει από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τα οποία δεσμεύθηκαν χθες να προσφέρουν βοήθεια ύψους 13,6 εκατ. δολαρίων στη Συρία. Είναι μια ένδειξη «ενός είδους εξομάλυνσης σε επίπεδο Αραβικού Συνδέσμου», σχολιάζει ο Εμανουέλ Ντιπουί. «Αυτό που ήταν προφανές – η επιστροφή της Συρίας στον Αραβικό Σύνδεσμο από τον οποίο αποκλείστηκε το 2011– είναι μια πραγματικότητα μέσω της ανθρωπιστικής βοήθειας», προσθέτει.
Τον Νοέμβριο οι Άραβες ηγέτες συναντήθηκαν στο Αλγέρι όπου υπογράμμισαν την ανάγκη “ενός κοινού και σημαντικού αραβικού ρόλου στις προσπάθειες για τον τερματισμό” του εμφυλίου στη Συρία. Σύμφωνα με τον Ντιπουί, η Σύρια ενδέχεται να πετύχει “μια επιστροφή με αφορμή το γεγονός ότι ήταν θύμα” αυτού του σεισμού.
