Στην περιοχή Λεπούς μένει μια 57χρονη γυναίκα που ονομάζεται Γκιστίνα Γκρίσαϊ και είναι γνωστή ως μια από τις τελευταίες «ορκισμένες παρθένες» της Αλβανίας, αφού χάρη και σε αυτή επιζεί ακόμα ένας πατριαρχικός θεσμός που έχει τις ρίζες του στο Μεσαίωνα.
Το bbc.com έκανε εκτενές αφιέρωμα στη ζωή της, με στόχο να αναλύσει τη συγκεκριμένη «παράδοση» που επικρατεί μόνο στο βορρά της Αλβανίας και για την ακρίβεια σε περιοχές, που αντιμετωπίζονται επικριτικά από την πλειοψηφία των Αλβανών.
Αυτή η «παράδοση» αναπτύχθηκε στο Κόσοβο τον 15ο αιώνα και στα βόρεια της Αλβανίας, όταν οργανώνονταν η αλβανική κοινωνία, με βάση το βρετανικό δημοσίευμα.
Εκεί μένει η Γκιστίνα Γκρίσαϊ η οποία σε ηλικία 23 ετών έδωσε όρκο να γίνει «μπουρνέσα», δηλαδή να μείνει ανύπαντρη για το υπόλοιπο της ζωής της, να μη συνάψει καμία σχέση με κάποιον άντρα και να επικεντρωθεί σε όλα τα μέλη της οικογένειας της.
Η ανταμοιβή; Θα αποκτούσε ανθρώπινα προνόμια σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία, όπου θα μπορούσε να κυκλοφορεί όπου και όποτε ήθελε, αλλά και να κάνει «αντρικές ασχολίες», αρκεί να ντύνονταν αντρικά και να εφάρμοζε τους παραπάνω «νόμους».
«Η Αλβανία ήταν ανδροκρατούμενος κόσμος, ο μόνος τρόπος για να επιβιώσεις ήταν να γίνεις άντρας… Ήμασταν εξαιρετικά φτωχοί… Ο πατέρας μου πέθανε και η μητέρα μου είχε έξι παιδιά, οπότε, για να τη διευκολύνω, αποφάσισα να γίνω “μπουρνέσα” και να δουλέψω σκληρά», είπε χαρακτηριστικά.
Μάλιστα, με βάση το βρετανικό δημοσίευμα, αυτή η «παράδοση» μπορεί να προσέφερε δικαιώματα στη γυναίκα, αλλά αναπτύχθηκε ως μέσο διαφυγής από έναν κανονισμένο γάμο, ώστε να μην ακολουθήσει βεντέτα, ανάμεσα στην οικογένεια του γαμπρού και της νύφης.
Η Γκιστίνα Γκρίσαϊ λοιπόν, μπορεί μην επέλεγε να γίνει «ορκισμένη παρθένα» για να ξεφύγει από κάποιον κανονισμένο γάμο, όμως το έκανε -και παρά τις αντιρρήσεις της μητέρας της-, ώστε να μπορέσει να επιβιώσει σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία.
