Η εντολή του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν να θέσει σε κατάσταση συναγερμού τις πυρηνικές δυνάμεις της Ρωσίας σε συνδυασμό με την πρόσκαιρη διακοπή παροχής ηλεκτρικού ρεύματος στο πολύπαθο ουκρανικό πυρηνικό εργοστάσιο του Τσερνόμπιλ, έχουν προκαλέσει τρόμο στην ανθρωπότητα που δε θέλει ούτε καν να σκέφτεται τι θα μπορούσε να συμβεί εάν κάποιος έκανε το μοιραίο λάθος να πατήσει το κουμπί εκτόξευσης των πυρηνικών κεφαλών ή προκαλούσε κάποιο σοβαρό ατύχημα, αντίστοιχο με αυτό του 1986 που κάλυψε με ραδιενέργεια ένα σημαντικό τμήμα της Ευρώπης και της τότε Σοβιετικής Ένωσης.
Την ίδια ώρα μάλιστα που η Λευκορωσία, με το «ναι» στο δημοψήφισμα που οργάνωσε ο πρόεδρος της χώρας Αλεξάντερ Λουκασένκο για την αλλαγή του Συντάγματος, επιτρέπεται πλέον την εγκατάσταση πυρηνικών όπλων στο έδαφός της, εντείνοντας ακόμη περισσότερο την ανησυχία.
Μέσα σε αυτό το κλίμα η Δύση επιλέγει να κρατήσει χαμηλούς τόνους καθώς… δεν παίζουν με αυτά, ενώ ο Λευκός Οίκος ανακοινώνει επίσημα ότι δεν υπάρχει λόγος αλλαγής του επιπέδου ετοιμότητας και συναγερμού των πυρηνικών δυνάμεων των Ηνωμένων Πολιτειών.
Είναι αδύνατον να κερδηθεί ένας τέτοιος πόλεμος
Δεν έχει περάσει ούτε καν ένας χρόνος από τότε που ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν συνυπέγραψε με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν στη Γενεύη το κείμενο που αναφέρει χαρακτηριστικά πως «ένας πυρηνικός πόλεμος δεν μπορεί να κερδηθεί και για το λόγο αυτό, δεν μπορεί ποτέ να γίνει». Τη συγκεκριμένη φράση μάλιστα υιοθέτησαν ακολούθως και τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΗΠΑ, Ρωσική Ομοσπονδία, Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, Ηνωμένο Βασίλειο και Γαλλική Δημοκρατία) που τάχθηκαν υπέρ της συνέχισης και εντατικοποίησης των διαπραγματεύσεων με απώτερο στόχο «μια συμφωνία για τον γενικό και πλήρη αφοπλισμό, υπό τον αυστηρό και αποτελεσματικό διεθνή έλεγχο».
Ποια είναι όμως η κατάσταση σήμερα; Ποιες χώρες κατέχουν πυρηνικά όπλα και σε τι κατάσταση βρίσκονται τα εργοστάσια παραγωγής τους;
Ποιες χώρες κατέχουν τα πυρηνικά
Καταρχάς όλα τα μεγάλα κράτη εκσυγχρονίζονται κατασκευάζοντας όλο και πιο ισχυρά όπλα, ωστόσο πυρηνικά επισήμως έχουν μόλις εννέα. Και μια να ήταν όμως, αρκούσε, όπως αντιλαμβάνεται ο καθένας, για να αφανίσει το μεγαλύτερο ποσοστό του ανθρώπινου γένους και να επιστρέψει τον πλανήτη στη Λίθινη Εποχή. Όπως έλεγε με νόημα και ο νομπελίστας φυσικός Άλμπερτ Αϊνστάιν, «δεν γνωρίζω με τί είδους όπλα θα γίνει ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος, αλλά ο Τέταρτος θα γίνει με πέτρες και ξύλα».
Σύμφωνα με στοιχεία από τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας και το World Population Review, πυρηνικά οπλοστάσια διαθέτουν (κατά σειρά ισχύος):
- Η Ρωσία με 6.257 πυρηνικές κεφαλές (εκ των οποίων οι 1.760 βρίσκονται υπό απόσυρση και αναμένεται η διάλυσή τους, οι 4.467 προορίζονται για τυχόν χρήση και βρίσκονται σε οχήματα ώστε να μεταφερθούν οπουδήποτε ενώ οι 1.458 είναι τοποθετημένες σε βαλλιστικούς πυραύλους).
- Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής με 5.550 πυρηνικές κεφαλές (εκ των οποίων οι 1.800 βρίσκονται υπό απόσυρση και αναμένεται η διάλυσή τους, οι 3.750 προορίζονται για τυχόν χρήση και βρίσκονται σε οχήματα ώστε να μεταφερθούν οπουδήποτε ενώ οι 1.389 είναι τοποθετημένες σε βαλλιστικούς πυραύλους). Τόσο η Ρωσία όσο και οι ΗΠΑ διαθέτουν την επονομαζόμενη «πυρηνική τριάδα», δηλαδή μπορούν να εκτοξεύσουν πυρηνικά όπλα από εδάφους, αέρος και θαλάσσης με διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους, υποβρύχια και βομβαρδιστικά.
- Η Κίνα με 350 πυρηνικές κεφαλές. Το Πεκίνο έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να χρησιμοποιήσει αυτή πρώτη το πυρηνικό της οπλοστάσιο και ότι θα το πράξει μόνο σε περίπτωση που δεχθεί επίθεση με αντίστοιχης μορφής όπλα.
- Η Γαλλία με 290 πυρηνικές κεφαλές. Να σημειωθεί μάλιστα ότι πυρηνικά όπλα μπορούν να εκτοξεύσουν οι Γάλλοι και από τα μαχητικά αεροσκάφη Rafale, σαν αυτά που προμηθεύτηκε πρόσφατα και η χώρα μας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, εάν έπεφτε μια τέτοια βόμβα σε μια μεγάλη πόλη, θα προκαλούσε το θάνατο περίπου 280.000 ανθρώπων.
- Το Ηνωμένο Βασίλειο με 225 πυρηνικές κεφαλές, που μπορούν να εκτοξευτούν μονάχα από τα τέσσερα υποβρύχια κλάσης Vanguard που διαθέτει η χώρα.
- Το Πακιστάν με 165 πυρηνικές κεφαλές.
- Η Ινδία με 156 πυρηνικές κεφαλές. Ήταν πρώτη χώρα της νοτιοανατολικής Ασίας που διέθετε πυρηνικά.
- Το Ισραήλ με 90 πυρηνικές κεφαλές (πρόκειται για εκτίμηση του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης SIPRI, καθώς το κράτος δεν έχει παραδεχθεί την κατοχή τους)
- Και η Βόρεια Κορέα με 40 έως 50 πυρηνικές κεφαλές (κατ’ εκτίμηση).
Παρατηρεί λοιπόν κανείς ότι πρώτον, η Ρωσία αυτή τη στιγμή είναι η μεγαλύτερη πυρηνική δύναμη και ακολουθούν οι ΗΠΑ (αν και αυτό δεν λέει και πολλά γιατί και 100 πυρηνικές κεφαλές να είχε η κάθε μια, αρκούσαν για να σκορπίσουν τον όλεθρο). Δεύτερον, τα πυρηνικά είναι μοιρασμένα σε χώρες που ανήκουν τόσο στη Δύση όσο και στο πάλαι ποτέ Ανατολικό μπλοκ δημιουργώντας μια «ισορροπία τρόμου», που κατά πολλούς είναι καλύτερη από το να είχε πυρηνικά μονάχα η μια πλευρά καθώς έτσι θα εκβίαζε την απέναντι.
Μια φορά μονάχα χρησιμοποιήθηκαν σε πόλεμο
Η μοναδική φορά που χρησιμοποιήθηκαν ατομικές βόμβες σε πολεμική σύγκρουση ήταν κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες επιτέθηκαν τον Αύγουστο του 1946 κατά των ιαπωνικών περιοχών της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι. Το μέγεθος του αποτελέσματος της έκρηξης δεν ήταν γνωστό εκ των προτέρων, καθώς τέτοιου τύπου βόμβα δεν είχε δοκιμαστεί στο παρελθόν, μονάχα υπολογισμοί μπορούσαν να γίνουν. Όταν διαπιστώθηκαν στην πράξη οι τραγικές συνέπειες, δεν επαναλήφθηκαν αντίστοιχες ρίψεις.
Υπολογίζεται ότι μόνο στη Χιροσίμα, επιτόπου φονεύθηκαν περίπου 70.000 ψυχές, στην πλειονότητά τους άμαχοι. Πολύ περισσότεροι πέθαναν αργότερα ή έπαθαν σημαντικές βλάβες στην υγεία τους εξ αιτίας της ραδιενέργειας. Από την πόλη διασώθηκε μόνο ο θόλος και ο σκελετός του κτιρίου που στέγαζε την Εμπορική Έκθεση της Περιφέρειας Χιροσίμα, που ήταν από μπετόν.
Μάλιστα αυτό το ανατριχιαστικό απομεινάρι έχει χαρακτηριστεί από την UNESCO ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Θα πρέπει να τονιστεί πάντως ότι από το 1946 μέχρι και σήμερα, έχουν πραγματοποιηθεί χιλιάδες δοκιμές πυρηνικών (άνω των 2.000) από διάφορες χώρες, σε απομακρυσμένες περιοχές, υποθαλάσσιες ή μη.
Πώς αποφεύγεται ένας πυρηνικό πόλεμος
Ο μόνος τρόπος για να αποφευχθεί ένας πυρηνικός πόλεμος είναι να ενωθούν οι πολιτικοί ηγέτες και να αποφασίσουν να ενισχύσουν τη διεθνή ασφάλεια με την θέσπιση ακόμα αυστηρότερων όρων που θα αφορούν τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας.
Ωστόσο στη διεθνή πολιτική σκακιέρα οι μεγάλοι παίκτες δεν συγκατανεύουν εύκολα σε κάτι τέτοιο, παρά το γεγονός ότι το προστάζει η λογική. Επί της ουσίας το μοναδικό θεσμικό όργανο που μπορεί να επιβάλλει κάτι τέτοιο, είναι το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Άλλωστε και τα πέντε μόνιμα μέλη του, τα οποία προαναφέραμε, έχουν πυρηνικά.
