Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι δήλωσε σήμερα, παραμονή των νέων συνομιλιών με το Ιράν, ότι δεν είναι σαφές αν θα καταστεί δυνατό να επιτευχθεί μια προσωρινή συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.
«Δεν μπορώ να σας πω αν θα μπορέσουμε ή όχι να επιτύχουμε μια συμφωνία, αν είμαστε κοντά», δήλωσε σήμερα ο Κέρι σε συνέντευξη Τύπου στο θέρετρο Σαρμ ελ-Σέιχ της Ερυθράς Θάλασσας, όπου συμμετείχε σε μια αιγυπτιακή διάσκεψη κορυφής για τις επενδύσεις.
«Ο σκοπός αυτών των διαπραγματεύσεων δεν είναι να επιτευχθεί μια οποιαδήποτε συμφωνία, είναι να επιτευχθεί η σωστή συμφωνία», πρόσθεσε.
Οι ΗΠΑ και πέντε άλλες μεγάλες δυνάμεις –Βρετανία, Γερμανία, Γαλλία, Κίνα και Ρωσία– θα επαναλάβουν τις διαπραγματεύσεις με το Ιράν από αύριο Κυριακή στη Λωζάννη της Ελβετίας. Ελπίζουν να καταλήξουν σε μια συμφωνία πλαίσιο ως το τέλος του μήνα.
Οι δύο πλευρές θα επιδιώξουν στη συνέχεια να διαπραγματευθούν ως τις 30 Ιουνίου μια τελική συμφωνία που θα περιορίσει τις πιο ευαίσθητες πυρηνικές δραστηριότητες του Ιράν για τουλάχιστον 10 χρόνια. Σε αντάλλαγμα θα τερματισθούν σταδιακά οι κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στην Ισλαμική Δημοκρατία.
Ο Κέρι εξέφρασε και πάλι την ανησυχία ότι οι συνομιλίες ενδέχεται να έχουν υπονομευθεί από μια επιστολή που έστειλαν την περασμένη εβδομάδα στο Ιράν ρεπουμπλικάνοι γερουσιαστές. Η επιστολή προειδοποιούσε πως οποιαδήποτε συμφωνία συναφθεί από τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα ενδέχεται να διαρκέσει μόνο όσο διάστημα θα παραμείνει ο συγκεκριμένος πρόεδρος στην εξουσία — μια πάρα πολύ ασυνήθιστη επέμβαση στη διαμόρφωση της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής.
Ο Κέρι δήλωσε πως κατά τις συνομιλίες θα διαβεβαιώσει τους ιρανούς διαπραγματευτές και τους ευρωπαίους συμμάχους πως το Κογκρέσο δεν έχει την εξουσία να αλλάξει τη συμφωνία.
«Σε ό,τι μας αφορά, το Κογκρέσο δεν έχει τη δυνατότητα να αλλάξει μια εκτελεστική συμφωνία», δήλωσε ο Κέρι προσθέτοντας πως «σημαντικά κενά» εξακολουθούν να υπάρχουν μεταξύ των δύο πλευρών.
Η επιστολή εστάλη έπειτα από μια ομιλία του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου νωρίτερα αυτό το μήνα στο Κογκρέσο, ο οποίος προειδοποίησε πως ο Ομπάμα διαπραγματεύεται μια “κακή συμφωνία” με το Ιράν. Οι Ρεπουμπλικάνοι προσκάλεσεαν τον Νετανιάχου να μιλήσει για το Ιράν χωρίς προηγουμένως να διεξαγάγουν διαβουλεύσεις με τον Λευκό Οίκο ή με τους Δημοκρατικούς.
Καθώς το Ισραήλ ετοιμάζεται να εκλέξει μια νέα κυβέρνηση την ερχόμενη εβδομάδα, ο Κέρι δήλωσε πως οι ΗΠΑ ελπίζουν ότι όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα θα βοηθήσει στην προώθηση της ειρηνευτικής διαδικασίας με τους Παλαιστινίους.
Δημοσκοπήσεις δείχνουν πως η κεντροαριστερή ισραηλινή αντιπολίτευση είναι πιθανό να κερδίσει στις βουλευτικές εκλογές το κόμμα του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου.
«Ο πρόεδρος Ομπάμα παραμένει προσηλωμένος σε μια λύση δύο κρατών», δήλωσε ο Κέρι, προσθέτοντας ότι «εξακολουθεί να ελπίζει πως οποιαδήποτε κι αν είναι η επιλογή του λαού του Ισραήλ, θα καταστεί δυνατό να προχωρήσουμε στις προσπάθειες αυτές».
Ο υπουργός Εξωτερικών αρνήθηκε να επεκταθεί σε ό,τι αφορά τις προοπτικές για την επανάληψη των συνομιλιών, καθώς οι εκλογές απέχουν μόλις μερικές ημέρες.
Οι ειρηνευτικές συνομιλίες κατέρρευσαν τον Απρίλιο του 2014 έπειτα από εννέα μήνες διαπραγματεύσεων με επικεφαλής των Κέρι.
Ο Κέρι συναντήθηκε σήμερα με τον παλαιστίνιο πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς στο περιθώριο της επενδυτικής διάσκεψης στο Σαρμ ελ-Σέιχ. Στη συνάντηση συμμετείχαν ο βασιλιάς Αμπντάλα της Ιορδανίας και ο αιγύπτιος πρόεδρος Φάταχ αλ-Σίσι.
Ο Αμπάς έχει αποφύγει να πάρει θέση στις ισραηλινές εκλογές, λέγοντας μόνο πως είναι έτοιμος να εργασθεί με όποιον νικήσει.