Σε αυτοκτονία αποδίδεται κατά πάσα πιθανότητα, σύμφωνα με τις αρχές της χώρας, ο θάνατος του εισαγγελέα Αλμπέρτο Νίσμαν, ο οποίος είχε κατηγορήσει την πρόεδρο της Αργεντινής για συγκάλυψη της εμπλοκής του Ιράν σε τρομοκρατική επίθεση εναντίον εβραϊκού στόχου, καθώς από την νεκροτομή δεν προέκυψαν στοιχεία που να παραπέμπουν σε εγκληματική ενέργεια. Ωστόσο, η υπόθεση έχει προκαλέσει διαδηλώσεις διαμαρτυρίας από πολίτες που ζητούν να χυθεί άπλετο φως στις συνθήκες θανάτου του.
«Όλες οι ενδείξεις παραπέμπουν σε αυτοκτονία», δήλωσε ο υπουργός Δημόσιας Ασφάλειας Σέρτζιο Μπέρνι.
Ο Νίσμαν, 51 ετών, επρόκειτο χθες Δευτέρα να καταθέσει στο Κογκρέσο τα επιχειρήματά του που θα αποδείκνυαν -όπως ο ίδιος υποστήριζε- ότι η πρόεδρος της Αργεντινής Κριστίνα Φερνάντες ντε Κίρχνερ παρεμπόδισε την έρευνα για την εμπλοκή του Ιράν στην βομβιστική επίθεση εναντίον εβραϊκού κοινοτικού κέντρου το 1994 κατά την οποία σκοτώθηκαν 85 άνθρωποι.
Ο Νίσμαν, ο οποίος είχε δεχτεί απειλές, βρέθηκε νεκρός λίγες ώρες πριν από την προγραμματισμένη κατάθεσή του, στο διαμέρισμά του που ήταν κλειδωμένο, στην ακριβή συνοικία Πουέρτο Μαδέρο του Μπουένος Άιρες.
Η ομοσπονδιακή εισαγγελέας Βιβιάνα Φέιν ανακοίνωσε ότι ο Νίσμαν πέθανε «από τραύμα που του προκάλεσε όπλο στην κροταφική χώρα» και «δεν υπήρξε ρόλος τρίτου προσώπου (στον θάνατό του)». Η νεκροτομή έδειξε ότι το πτώμα έφερε τραύμα εισόδου από σφαίρα στην δεξιά κροταφική χώρα, αλλά δεν υπήρχε τραύμα εξόδου.
Το πτώμα βρέθηκε πεσμένο στο πάτωμα του μπάνιου εμποδίζοντας την πόρτα αλλά δεν υπήρχαν ίχνη παραβίασης ή διάρρηξης στο διαμέρισμα, είπε η Φέιν.
Πάντως, δεν υπήρξε σημείωμα αυτοκτονίας ή αυτόπτες μάρτυρες, πρόσθεσε η Φέιν, η οποία συνέστησε προσεκτικούς χειρισμούς.
Σύμφωνα με την Φέιν, η προκαταρκτική νεκροτομή δεν διαπίστωσε «κάποια παρέμβαση» τρίτων στον θάνατο του Νίσμαν, αλλά η ίδια δεν αποκλείει την πιθανότητα να «υποχρεώθηκε» να αυτοκτονήσει επισημαίνοντας ότι το όπλο δεν ήταν δικό του.
«Το όπλο ανήκε σε συνεργάτη του Νίσμαν», ο οποίος το είχε δώσει στον εισαγγελέα, δήλωσε η Φέιν στον τηλεοπτικό σταθμό Todo Noticias.
Ο Νίσμαν είχε προσωπική φρουρά δέκα ομοσπονδιακών αστυνομικών εξαιτίας των απειλών που δεχόταν. Αργά το βράδυ της Κυριακής, οι αστυνομικοί ειδοποίησαν τους ανώτερούς τους ότι δεν απαντούσε στο τηλέφωνο, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Εσωτερικής Ασφαλείας. Στη συνέχεια κάλεσαν την μητέρα του θύματος κι επιχείρησαν να εισέλθουν στο διαμέρισμα, αλλά η πόρτα του ήταν κλειδωμένη και το κλειδί πάνω στην πόρτα οπότε κάλεσαν κλειδαρά.
Κύμα διαμαρτυρίας
Ο θάνατός του προκάλεσε κύμα διαμαρτυρίας. Πολλές χιλιάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν μπροστά από το προεδρικό μέγαρο και από τον Καθεδρικό Ναό του Μπουένος Άιρες ζητώντας εξηγήσεις.
Φωνάζοντας «δολοφόνε», οι διαδηλωτές κρατούσαν πλακάτ που έγραφαν «δικαιοσύνη» και «Δολοφονήθηκε επειδή ερευνούσε» καθώς και «Είμαι Νίσμαν» (κατά το «Είμαι Charlie»).
Αλλά και στην Ουρουγουάη, περίπου 500 Αργεντίνοι διαδήλωσαν στο παραθαλάσσιο θέρετρο Πούντε ντελ Έστε τραγουδώντας τον εθνικό ύμνο της Αργεντινής.
Από το 2004, ο Νίσμαν ερευνούσε την βομβιστική επίθεση εναντίον του εβραϊκού κέντρου Jewish Charities Federation (AMIA). Την χρονιά εκείνη είχε διοριστεί από τον εκλιπόντα σύζυγο της σημερινής προέδρου, τον τότε πρόεδρο Νέστορ Κίρχνερ, για να συνεχίσει την έρευνα.
Ο εισαγγελέας κατηγορούσε το Ιράν, ότι κρυβόταν πίσω από την επίθεση, και την σημερινή πρόεδρο, ότι παρεμπόδιζε την έρευνα για να αποκτήσει πρόσβαση στα πετρέλαια του Ιράν.
Η ίδια αρνείται τις κατηγορίες του κι είχε διατάξει τον αποχαρακτηρισμό των μυστικών πληροφοριών που είχε ζητήσει ο Νίσμαν πριν από μία εβδομάδα στο πλαίσιο της έρευνάς του, προφανώς σε μία προσπάθεια επίδειξης διαφάνειας.
Σε επιστολή της στην επίσημη ιστοσελίδα της, η πρόεδρος εξέφρασε θλίψη για τον θάνατό του λέγοντας μάλιστα ότι γεννά ερωτήματα. Αρχικά χρησιμοποίησε την λέξη “αυτοκτονία” σε σχέση με τον θάνατό του αλλά στη συνέχεια έβαλε ένα ερωτηματικό δίπλα στη λέξη.
Ο Νίσμαν επρόκειτο να διατυπώσει κατηγορίες κι εναντίον του υπουργού Εξωτερικών της Κίρχνερ, του Έκτορ Τίμερμαν.
Μάλιστα, είχε ζητήσει το πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων ύψους περίπου 23 εκατ. δολαρίων της Κίρχνερ, του Τίμερμαν κι άλλων αξιωματούχων.
Ο Νίσμαν υποστήριζε ότι στην κατοχή του είχε το περιεχόμενο τηλεφωνικών υποκλοπών που αποδείκνυαν ότι η κυβέρνηση Κίρχνερ και οι αρχές της χώρας είχαν ενδώσει στα αιτήματα του Ιράν μετά την απειλή από την Τεχεράνη ακύρωσης εμπορικών συμβολαίων.
Στο παρελθόν είχε κατηγορήσει τον πρώην πρόεδρο Κάρλος Μενέμ (1989-99) ότι επίσης παρεμπόδισε την έρευνα για την επίθεση.
Από το 2006, τα δικαστήρια της Αργεντινής έχουν ζητήσει την έκδοση οκτώ Ιρανών, περιλαμβανομένου του πρώην προέδρου Ραφσαντζανί, για εμπλοκή στην επίθεση.
Η Αργεντινή υποστηρίζει ότι η σιιτική οργάνωση του Λιβάνου Χεζμπολάχ πραγματοποίησε την επίθεση έπειτα από εντολή του Ιράν, κάτι το οποίο διαψεύδει η Τεχεράνη.
Το 2013 το Κογκρέσο της Αργεντινής ενέκρινε συμφωνία με την Τεχεράνη για τη σύσταση Επιτροπής Αληθείας για τη διενέργεια έρευνας σχετικά με την επίθεση, αποτελούμενη από πέντε μέλη, κανένα εκ των οποίων δεν θα προερχόταν από την Αργεντινή ή το Ιράν.
Η επίθεση στο εβραϊκό κέντρο σημειώθηκε δύο χρόνια έπειτα από άλλη επίθεση εναντίον της ισραηλινής πρεσβείας στο Μπουένος Άιρες με 29 νεκρούς.
Η εβραϊκή κοινότητα της Αργεντινής αριθμεί περίπου 300.000 ανθρώπους και είναι η πολυπληθέστερη στη Λατινική Αμερική.