Με μια καθαρά πολιτική ομιλία, χωρίς ιδιαίτερο θρησκευτικό χαρακτήρα και συνδέοντας το μέλλον της Ευρώπης με τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, ο Πάπας Φραγκίσκος έλαμψε στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο, υποχρεώνοντας όλους τους ευρωβουλευτές να τον χειροκροτούν στο τέλος, όρθιοι σχεδόν για πέντε λεπτά.
«Πρέπει να εργαστείτε για την οικοδόμηση μιας Ευρώπης, που δεν περιστρέφεται μόνο γύρω από την οικονομία, αλλά να ασχολείται κυρίως με την αγιότητα του κάθε ανθρώπου και τις αιώνιες αξίες» τόνισε ο ποντίφηκας, σημειώνοντας ότι «η Ευρώπη πρέπει να δίνει φροντίδα, να υπερασπίζεται και να προστατεύει τον κάθε άνθρωπο, κάθε άνδρα και γυναίκα».
Ο επονομαζόμενος και «Πάπας φτωχών» έθεσε το «θεμελιακό ερώτημα για την Ευρώπη»: «Με ποιόν τρόπο θα επαναφέρει την ελπίδα για το μέλλον, ξεκινώντας από τη νέα γενιά».
Την απάντηση, είπε, τη δίνει μια εξαίσια τοιχογραφία του Ραφαήλ που βρίσκεται στο Βατικανό. Είναι η «Σχολή των Αθηνών», όπου στο κέντρο βρίσκεται ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης. Ο Πλάτωνας δείχνει με το δάκτυλό του ψηλά, προς τον ουρανό, στον κόσμο των ιδεών. Ο Αριστοτέλης δείχνει προς τα έξω, προς τον παρατηρητή, προς τον κόσμο, την πραγματικότητα. Αυτή είναι η εικόνα και η ιστορία της Ευρώπης, που συνδέει τον ουρανό και τη γη. Ο ουρανός είναι το άνοιγμα στο υπερβατικό -τον Θεό- ένα άνοιγμα το οποίο ανέκαθεν ήταν το κυρίαρχο γνώρισμα των λαών της Ευρώπης, ενώ η γη αναπαριστά την πρακτικότητα και τη συγκεκριμένη ικανότητα της Ευρώπης να αντιμετωπίζει καταστάσεις και προβλήματα».
Ο προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας στην εμβληματική ομιλία του έθεσε για πρώτη φορά την εικόνα μιας «γερασμένης Ευρώπης» και πρόσθεσε με έμφαση ότι «πρέπει να εγκαταλείψουμε την ιδέα μιας Ευρώπης κλεισμένης στον εαυτό της.. Θέλω να στείλω ένα μήνυμα ελπίδας για να νικήσουμε και να ξεπεράσουμε όλους τους φόβους», είπε ο Πάπας Φραγκίσκος αναφερόμενος στους παράνομους μετανάστες που προσπαθούν να φθάσουν στην Ευρώπη από τη θάλασσα και πολλοί πεθαίνουν στον δρόμο. «Η Μεσόγειος δεν πρέπει να γίνει ένα τεράστιο νεκροταφείο», είπε χαρακτηριστικά.
Ο Πάπας πρόσθεσε ότι η Ευρώπη πρέπει να γίνει ένα πολύτιμο σημείο αναφοράς για όλη την ανθρωπότητα, στις επιστήμες, τις τέχνες, τις ανθρώπινες αξίες και την πίστη. Υπενθύμισε το πνεύμα των «ιδρυτών» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τονίζοντας ότι αυτοί ήταν σε θέση να «συνεργαστούν» και «να ξεπεράσουν τους φόβους».
Ο ποντίφηκας απηύθυνε έκκληση για την προώθηση πολιτικών που ενισχύουν την απασχόληση, αλλά κυρίως την αποκατάσταση «της αξιοπρέπειας των εργαζομένων μέσω της διασφάλισης των κατάλληλων συνθηκών εργασίας». Όπως είπε χαρακτηριστικά «τι αξιοπρέπεια μπορεί να έχει ένας άνθρωπος που δεν έχει να φάει και δεν διαθέτει τα ουσιώδη προς το ζην; Και το χειρότερο: Όταν δεν έχει δουλειά που να του δίνει την αξιοπρέπεια!».
Ο προκαθήμενος της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας χαιρέτισε επίσης τη δέσμευση της Ευρώπης για την προστασία της Φύσης.
«Η Ευρώπη ήταν πάντα στην πρώτη γραμμή για την προστασία του περιβάλλοντος. Δεν είμαστε οι ιδιοκτήτες της γης», είπε χαρακτηριστικά και κάλεσε την ΕΕ να βάλει τον άνθρωπο στο επίκεντρο των πολιτικών επιλογών της. «Η οικονομία είναι το κέντρο του πολιτικού λόγου. Οι άνθρωποι μειώνονται σε απλά εξαρτήματα, αλλά η ανθρώπινη ζωή δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο εμπορίου», τόνισε.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ευχαρίστησε τον Πάπα, γιατί, όπως είπε, «δίνει και πάλι τον προσανατολισμό».
Υπενθύμισε μάλιστα ότι η τελευταία επίσκεψη ποντίφικα στο ευρωκοινοβούλιο ήταν τον Οκτώβριο του 1988, όταν ο τότε Πάπας, Ιωάννης Παύλος ΙΙ, είχε μιλήσει στους ευρωβουλευτές στο Στρασβούργο.