Ο ορισμός του «χίπστερ» είναι ένας άνθρωπος, ο οποίος ακολουθεί τις τελευταίες τάσεις, ειδικά εκείνες που βρίσκονται εκτός του λεγόμενου «mainstream».
Το πρόβλημα που ανακύπτει, όμως, όταν κανείς προσπαθεί να διαφοροποιείται από τους υπόλοιπους είναι… ότι όλοι καταλήγουν να ακολουθούν αυτές τις μοναδικές τάσεις και τελικά, όλοι μοιάζουν ίδιοι!
Αυτό, με λίγα λόγια, είναι γνωστό ως το «παράδοξο του χίπστερ».
Σύμφωνα δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας Daily Mail, ένας μαθηματικός έχει δημιουργήσει μια φόρμουλα, η οποία δείχνει για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό.
Ο καθηγητής Jonathan Touboul, μαθηματικός νευροεπιστήμονας στο Collège de France στο Παρίσι, υποστηρίζει ότι παρατηρείται πάντα μια καθυστέρηση ανάμεσα στη στιγμή που μια τάση ξεκινά να τραβά το ενδιαφέρον και τη στιγμή που αρχίζουν να την ακολουθούν οι χίπστερς.
Αυτή η καθυστέρηση προκαλείται από το γεγονός, ότι οι άνθρωποι δε μπορούν να γνωρίζουν τι αποφασίζουν οι υπόλοιποι σε πραγματικό χρόνο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, οι χίπστερς σταδιακά να συνειδητοποιούν, ότι η τάση και η απόφαση έχουν ληφθεί, ενώ ελάμβαναν την ίδια απόφαση χωριστά.
Με τη σειρά του αυτό τους οδηγεί να συμμορφώνονται σταδιακά με αυτό που στη συνέχεια γίνεται «mainstream».
Ένας πραγματικός χίπστερ, θα ήθελε συνεχώς να αλλάζει και να προσαρμόζει το στιλ του, την προσωπικότητα και την «αυθεντικότητά» του, ως άμεση απάντηση στη δημιουργούμενη τάση, κάτι που η συγκεκριμένη μελέτη θεωρεί αδύνατο και πολύ δύσκολο να διατηρηθεί.
Ο καθηγητής Touboul χρησιμοποίησε μια θεωρία, γνωστή ως διακλάδωση Hopf.
Η θεωρία αυτή εξετάζει τον τρόπο με τον οποίοι αλλάζουν οι ταλαντώσεις στην πάροδο του χρόνου. Στη συγκεκριμένη περίπτωση οι «ταλαντώσεις» κυμαίνονταν ανάμεσα στις τάσεις προς το mainstream (την επικρατούσα τάση) και το πώς οι χίπστερς παρακολουθούν τις τάσεις αυτές.
Με απλά λόγια, η συλλογική καθυστέρηση στην αναγνώριση μιας τάσης προκαλεί ισχυρότερες ταλαντώσεις και καθώς περνά ο χρόνος οι ταλαντώσεις γίνονται μεγαλύτερες.
«Αν πάρει κανείς ένα μεγάλο σύνολο αλληλεπιδρώντων ατόμων –είτε είναι χίπστερς, είτε χρηματιστές ή οποιαδήποτε άλλη ομάδα που αποφασίζει να πάει κόντρα στην πλειοψηφία, προσπαθώντας να διαφοροποιηθεί- θα διαπιστώσει ότι τελικά όλοι θα καταλήξουν να κάνουν το ίδιο πράγμα στον ίδιο χρόνο. Ο λόγος για τον οποίο συμβαίνει αυτό είναι ο χρόνος που χρειάζεται κάθε άτομο, για να καταγράψει τις αποφάσεις των άλλων» εξήγησε ο καθηγητής Touboul.
Ο καθηγητής αναπτύσσει τη θεωρία του σε ένα άρθρο με τίτλο: The Hipster Effect: When Anticonformists All Look the Same.