Τρόπους να βοηθήσουν την Ιταλία εξετάζουν σήμερα στο Μιλάνο οι Ευρωπαίοι ώστε να διασώζει στη Μεσόγειο τους μετανάστες που αναχωρούν από τη Λιβύη με πλοιάρια προσπαθώντας να φτάσουν στην Ευρώπη, όμως η άρνησή τους να τροποποιήσουν τους κανόνες παροχής ασύλου τροφοδοτεί τα παράνομα δίκτυα και δεν διευθετεί κανένα από τα προβλήματα, κατήγγειλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
«Πρέπει να ανοίξουμε νόμιμες οδούς για να επιτρέψουμε στους μετανάστες να έρθουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, διαφορετικά θα στραφούν προς δίκτυα παράνομης μετανάστευσης», σημείωσε η Σεσίλια Μάλμστρεμ, η επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, πριν μεταβεί στη σύνοδο των ευρωπαίων υπουργών Εσωτερικών στο Μιλάνο.
«Προς το παρόν οι μετανάστες έχουν μόνο μια μικρή δίοδο πρόσβασης στην ΕΕ, την επανεγκατάσταση», πρόσθεσε.
Η Μάλμστρεμ πρότεινε τη δημιουργία ανθρωπιστικών αδειών εισόδου ή την επεξεργασία των αιτημάτων παροχής ασύλου από τα προξενεία των χωρών μελών της ΕΕ στις περιοχές που συγκεντρώνονται οι πρόσφυγες, για παράδειγμα στον Λίβανο ή την Τουρκία. «Όμως οι προτάσεις αυτές δεν έγιναν θετικά δεκτές», κατήγγειλε η ίδια.
«Πρέπει να μου εξηγήσετε τι είναι η ανθρωπιστική βίζα», απάντησε ο σουηδός υπουργός αρμόδιος για τη μετανάστευση και την παροχή ασύλου Τομπίας Μπίλστρεμ προσερχόμενος στη σύνοδο.
«Διαθέτουμε προγράμματα επανεγκατάστασης. Θα έπρεπε όλες οι χώρες μέλη να συμμετέχουν (σε αυτά), όπως το κάνουν η Σουηδία και η Γερμανία. Όμως μόνο δεκατρία κράτη διαθέτουν αυτού του είδους τα προγράμματα», υπογράμμισε ο Μπίλστρεμ.
Τα προγράμματα επανεγκατάστασης έχουν δημιουργηθεί με τη συνεργασία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR). Τα κράτη μέλη, σε εθελοντική βάση, δέχονται να υποδεχθούν στο έδαφός τους έναν αριθμό μεταναστών, τους οποίους η UNHCR θεωρεί ότι δεν μπορούν να εξακολουθήσουν να ζουν σε καταυλισμούς.
«Οι χώρες που γειτονεύουν με τη Συρία έχουν υποδεχθεί 3 εκατομμύρια μετανάστες και λιγότεροι από 100.000 έχουν επανεγκατασταθεί στις 28 χώρες μέλη της ΕΕ. Δεν είναι αρκετό», σημείωσε η Μάλμστρεμ.
Οι κανόνες για την χορήγηση ασύλου στην ΕΕ είναι πολύ αυστηροί. Το αίτημα επεξεργάζεται η χώρα εισόδου και η λήψη ηλεκτρονικών αποτυπωμάτων ήδη από την άφιξη των μεταναστών εμποδίζει το άνοιγμα των φακέλων τους σε μια άλλη χώρα.
Πολλοί μετανάστες αναγκάζονται να καταφύγουν στα παράνομα δίκτυα για να παρακάμψουν τους κανόνες αυτούς και να φτάσουν στην ευρωπαϊκή χώρα που επιθυμούν.
«Αυτό που βλέπουμε στη Μεσόγειο δεν είναι παρά ένα μέρος του προβλήματος», υπογραμμίζουν ειδικοί στις Βρυξέλλες. Όμως αυτό είναι το πιο τραγικό, διότι οι μετανάστες εκεί θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή τους.
Αντιμέτωπες με τη μαζική εισροή μεταναστών οι χώρες άφιξης, όπως η Ιταλία, αισθάνονται ότι τους έχουν εγκαταλείψει οι ευρωπαίοι εταίροι τους. Οι χώρες του βορρά απαντούν ότι έχουν δεχθεί το μερίδιο των μεταναστών που τους αναλογεί και κατηγορούν τις χώρες εισόδου ότι δεν ελέγχουν επαρκώς τα σύνορά τους.
«Όταν κοιτάμε τους αριθμούς όσων φτάνουν στην Ιταλία και αυτών που μένουν εκεί παρατηρούμε μια μεγάλη διαφορά. Πρέπει να το συζητήσουμε», δήλωσε ο γερμανός υπουργός Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ.
«Πολλοί από αυτούς που φτάνουν στην Ιταλία στη συνέχεια πηγαίνουν στη Σουηδία και τη Γερμανία, γεγονός που μας προκαλεί μεγάλο πρόβλημα», σημείωσε ο Μπίλστρεμ.
Η Σουηδία κατηγορεί τις ιταλικές αρχές ότι αμελούν να καταγράψουν κάποιους μετανάστες με την ελπίδα ότι θα ζητήσουν άσυλο σε άλλη χώρα.
Οι δύο υπουργοί παραδέχονται την «καταπληκτική δουλειά» που κάνουν οι ομάδες του ιταλικού Πολεμικού Ναυτικού που συμμετέχουν στην επιχείρηση Mare Nostrum, η οποία ξεκίνησε τον Οκτώβριο λίγες ημέρες μετά τον θάνατο 366 μεταναστών που πνίγηκαν στα ανοικτά του ιταλικού νησιού Λαμπεντούζα.
Σε λίγο περισσότερους από οκτώ μήνες, 73.686 άνθρωποι έχουν διασωθεί, δηλαδή κατά μέσο όρο 270 την ημέρα. Παρόλα αυτά η επιχείρηση δέχεται επικρίσεις για τον «προτρεπτικό της χαρακτήρα».
«Οι διακινητές γνωρίζουν ότι τα πλοιάρια θα διασωθούν, τους κάνουμε την τύχη τους», κατήγγειλε ένας ευρωπαίος αξιωματούχος.
Οι ιταλικές αρχές ζητούν τη δέσμευση όλων των κρατών μελών της ΕΕ για να συνεχίσουν την επιχείρηση. Η σύνοδος του Μιλάνου αναμένεται να καθορίσει αν αυτό θα συμβεί.