Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε σήμερα μια πρώτη έκθεση για την κατάσταση του κράτους δικαίου στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που μέμφεται ιδιαίτερα την Ουγγαρία και την Πολωνία για τα πλήγματα που έχουν επιφέρει στην ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, σε ένα πλαίσιο ζωηρών εντάσεων με τη Βουδαπέστη.
«Η έκθεση αυτή μας επιτρέπει να ξεκινήσουμε ένα νέο στάδιο στην προστασία του κράτους δικαίου», εκτίμησε ο Ευρωπαίος Επίτροπος Ντιντιέ Ρέιντερς, υπογραμμίζοντας πως αυτή η “χαρτογράφηση” βασίστηκε σε μια «κοινή και αντικειμενική μεθοδολογία».
«Ήμουν πάντα από εκείνους που πίστευαν ότι οφείλουμε να εξετάσουμε όλα τα κράτη μέλη ισότιμα», πρόσθεσε ο Βέλγος Επίτροπος, που ήταν επικεφαλής της πρωτοβουλίας. Η Ουγγαρία και η Πολωνία κατηγορούν τακτικά τις Βρυξέλλες ότι εφαρμόζουν «δύο μέτρα και δύο σταθμά» απέναντί τους.
Ο απολογισμός αυτός είναι ένα «επιπλέον στοιχείο στην εργαλειοθήκη μας για το κράτος δικαίου, ένας νέος προληπτικός μηχανισμός» για τον «γρήγορο εντοπισμό των προβλημάτων», υπογράμμισε δίπλα του η αντιπρόεδρος της Επιτροπής Βέρα Γιούροβα.
Το θέμα φαίνεται πως θα αποτελέσει επίσης έναν από τους ‘καυτούς ‘ φακέλους της ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής που θα διεξαχθεί αύριο και μεθαύριο: η Πολωνία και η Ουγγαρία απειλούν να μπλοκάρουν το ευρωπαϊκό σχέδιο ανάκαμψης, αρνούμενες οποιαδήποτε διασύνδεση της καταβολής χρημάτων με τον σεβασμό των αξιών της ΕΕ.
Αν και δεν περιλαμβάνει «νέες πληροφορίες», καθ΄ομολογίαν του ίδιου του Ντιντιέ Ρέιντερς, το έγγραφο καταγράφει «έντονες ανησυχίες» για τις συνέπειες των μεταρρυθμίσεων της δικαιοσύνης στην ανεξαρτησία των δικαστών, ιδιαίτερα στην Ουγγαρία και στην Πολωνία.
Φόβοι που οδήγησαν κυρίως στην έναρξη της λεγόμενης διαδικασίας του «άρθρου 7» σε βάρος των χωρών αυτών για κίνδυνο παραβιάσεων των αξιών της ΕΕ.
Η διαδικασία αυτή, την οποία ξεκίνησε η Επιτροπή εναντίον της Πολωνίας τον Δεκέμβριο του 2017 και το Κοινοβούλιο σε βάρος της Ουγγαρίας τον Σεπτέμβριο του 2018, μπορεί θεωρητικά να καταλήξει σε κυρώσεις που μπορεί να φθάνουν έως τη στέρηση του δικαιώματος ψήφου μιας χώρας στο Ευρωπαϊκή Συμβούλιο, αλλά είναι δύσκολο να εφαρμοστεί στην πράξη.
Η Πολωνία καταδικάστηκε επανειλημμένα από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για πλήγματα στην ανεξαρτησία των δικαστών.
Η έκθεση, που θα εκδίδεται στο εξής κάθε χρόνο, διατυπώνει επίσης ανησυχίες για την ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Κροατία και τη Σλοβακία.
Επίσης η έκθεση θέτει εν αμφιβόλω τις έρευνες, διώξεις και δικαστικές αποφάσεις που αφορούν υποθέσεις διαφθοράς στην Ουγγαρία, τη Βουλγαρία, την Κροατία, τη Σλοβακία, την Τσεχική Δημοκρατία και τη Μάλτα.
