Ο πρόεδρος Σεμπαστιάν Πινιέρα υπέγραψε χθες Παρασκευή μετατρέποντας σε νόμο του κράτους μια ιστορική μεταρρύθμιση, η οποία θα επιτρέψει σε όσους πολίτες το επιθυμούν να προχωρούν στην ανάληψη εφάπαξ ποσού ίσου με το 10% του συνταξιοδοτικού τους κεφαλαίου, στο πλαίσιο των μέτρων για να αμβλυνθεί ο αντίκτυπος της πανδημίας του κορονοϊού στην οικονομία της χώρας
Το κείμενο, που καταρτίστηκε και κατατέθηκε στο Κογκρέσο από την αντιπολίτευση, παρότι συνάντησε σφοδρή αντίσταση από τη δεξιά κυβέρνηση του Πινιέρα εγκρίθηκε οριστικά από το κοινοβούλιο την Πέμπτη με τεράστια πλειοψηφία.
Η πρωτοβουλία θα μπορούσε να σκοντάψει σε προεδρικό βέτο, αλλά η προεδρία — προφανώς παίρνοντας υπόψη την υποστήριξη της πρότασης από τη συντριπτική πλειονότητα των πολιτών — κατέστησε σαφές αμέσως πως ο Πινιέρα θα υπέγραφε το νομοσχέδιο χθες, επικαλούμενη «τη δύσκολη οικονομική και κοινωνική κατάσταση».
Ο νόμος αποτελεί την πρώτη μείζονα μεταρρύθμιση του κεφαλαιοποιητικού ασφαλιστικού συστήματος της Χιλής, κληροδοτήματος της δικτατορίας του Αουγκούστο Πινοτσέτ (1973-1990).
Θα επιτρέψει σε 10,9 εκατομμύρια ασφαλισμένους, το συνταξιοδοτικό κεφάλαιο των οποίων ελέγχουν οι Διαχειριστές των Συνταξιοδοτικών Ταμείων (ΔΣΤ), να προχωρήσουν στην ανάληψη ποσού έως και 4,3 εκατ. πέσος (4.700 ευρώ) εφάπαξ.
Το ασφαλιστικό σύστημα της Χιλής χαρακτηριζόταν από αναλυτές ένας από τους κινητήρες της οικονομικής ανάπτυξης στη λατινοαμερικάνικη χώρα.
Όμως η μεταρρύθμισή του βρισκόταν στην καρδιά των διεκδικήσεων του κινήματος αμφισβήτησης που εκδηλώθηκε τον Οκτώβριο του 2019 στη Χιλή, αφού κατά τους επικριτές του βύθισε μεγάλο μέρος των πολιτών στη φτώχεια: πρακτικά τους καταδίκασε να παίρνουν συντάξεις χαμηλότερες από τον κατώτερο μισθό (310.000 πέσος, 375 ευρώ), ενώ στη θεωρία τούς υποσχόταν ότι θα λάμβαναν το 70% του τελευταίου μισθού τους. Προηγούμενες προσπάθειες να προχωρήσει μεταρρύθμιση στο σύστημα, ειδικά από κυβερνήσεις των σοσιαλιστών, απέτυχαν εξαιτίας της εναντίωσης της δεξιάς και των οργάνων εκπροσώπησης των εργοδοτών.
Οι δημοσκοπήσεις αφήνουν να εννοηθεί ότι οι εννιά στους δέκα ασφαλισμένους θα αντλήσουν χρήματα. Πολλοί θα τα χρησιμοποιήσουν για να αγοράσουν βασικά είδη ή να πληρώσουν οφειλές, αφού έχασαν τη δουλειά τους.
Μολονότι οικονομολόγοι αναγνωρίζουν πως η οικονομία της Χιλής πιθανόν θα τονωθεί βραχυπρόθεσμα, αφού σύμφωνα με το ινστιτούτο μελετών CIEDESS ποσό ύψους περίπου 14 δισεκ. ευρώ ενδέχεται να διατεθεί για κατανάλωση, προειδοποιούν ταυτόχρονα ότι ενδέχεται να υπάρξουν αρνητικές συνέπειες βραχυπρόθεσμα και κυρίως μακροπρόθεσμα για τους ΔΣΤ, οι οποίοι εκτιμάται ότι διακρατούν πόρους συνολικής αξίας 170 και πλέον δισεκ. ευρώ.