Επιστήμονες από την Ευρώπη υποστηρίζουν, ότι μάλλον έχουν βρει τον τρόπο για να βοηθήσουν τους καλλιτέχνες που πασχίζουν να βρουν το μονοπάτι της καταξίωσης στον καλλιτεχνικό χώρο. Κι αυτός δεν είναι άλλος από το να… συμπεριφέρονται περίεργα!

Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε πρόσφατα, ερευνητές από τη Μεγάλη Βρετανία βρήκαν ότι οι άνθρωποι τείνουν να θεωρούν υψηλότερης καλλιτεχνικής αξίας ένα έργο τέχνης, του οποίου ο δημιουργός θεωρείται εκκεντρικός, υποδηλώνοντας ότι –τουλάχιστον σε ορισμένες περιπτώσεις- οι προκαταλήψεις ασκούν σημαντική επιρροή στο χώρο της τέχνης.

Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό European Journal of Social Psychology. Στόχος των ερευνητών ήταν να μελετήσουν τη σχέση ανάμεσα στην αποτίμηση ενός καλλιτεχνικού έργου και την αντίληψη γύρω από την εκκεντρικότητα του δημιουργού τους, κάτι που οι συγγραφείς ονόμασαν «επίδραση της εκκεντρικότητας» (eccentricity effect).

Για να το καταφέρουν έκαναν μια σειρά από πειράματα, στα οποία χρησιμοποίησαν έργα τόσο από πολύ γνωστούς καλλιτέχνες όσο και από… φανταστικούς (μη υπαρκτούς), όπως αναφέρει σε δημοσίευμά του στο theverge.com ο Amar Toor.

Σε ένα πείραμα, παρατήρησαν τις αντιδράσεις των θεατών στο διάσημο έργο του Βίνσεντ Βαν Γκογκ «Ηλιοτρόπια». Σε μία από τις ομάδες των συμμετεχόντων ανέφεραν ότι ο καλλιτέχνης είχε κόψει το λοβό του αυτιού του, ενώ στην άλλη όχι. «Όπως είχαμε προβλέψει, η τέχνη του Βαν Γκογκ εκτιμήθηκε πιο θετικά όταν έγινε αναφορά στην εκκεντρική συμπεριφορά του καλλιτέχνη» ανέφεραν στην έρευνά τους.

Τρία ακόμη πειράματα -στα οποία «συμμετείχαν» φανταστικοί καλλιτέχνες- έδειξαν σε μεγάλο βαθμό το ίδιο πράγμα. Οι θεατές που πληροφορούνταν για την εκκεντρικότητα του καλλιτέχνη, αξιολογούσαν ως πολύ σημαντικό το έργο του, όπως και εκείνοι στους οποίους φανερωνόταν μια εικόνα του καλλιτέχνη, που τον έδειχνε αναμαλλιασμένο, με πολλά γένια και τα μισά του μαλλιά γυρισμένα στη μία πλευρά του κεφαλιού του.

Το τελευταίο πείραμα περιλάμβανε τη διάσημη τραγουδίστρια Lady Gaga. Οι θεατές κοίταξαν είτε μια φωτογραφία της, όπου φορούσε ένα κλασικό μαύρο φόρεμα, ή μία άλλη όπου την έδειχνε σε στάση οκλαδόν, με ένα στενό μαύρο κοστούμι, μαύρες μπότες, γάντια και μια τεράστια γυαλιστερή μάσκα.

Όσοι είδαν τη δεύτερη εικόνα είχαν καλύτερη άποψη για τη μουσική της, εκτός από εκείνους που ενημερώθηκαν ότι ορισμένοι κριτικοί θεωρούν την «περσόνα» Lady Gaga ως ένα διαφημιστικό τέχνασμα, υπονοώντας ότι η «επίδραση της εκκεντρικότητας» ισχύει μόνο όταν το άτομο θεωρεί ότι είναι αυθεντική.

Οι ερευνητές τονίζουν ακόμη, ότι παρατήρησαν πως η επίδραση αυτή είχε ισχύ μόνο στην αντισυμβατική τέχνη, υποδηλώνοντας ότι το καλλιτεχνικό έργο πρέπει να έχει κάποιο βαθμό σύνδεσης με την προσωπικότητα του δημιουργού του.

Καταλήγοντας, οι ερευνητές επισημαίνουν ότι τα ευρήματά τους υπογραμμίζουν τη διαδεδομένη αντίληψη που υπάρχει και η οποία συνδέει τη δημιουργικότητα με την εκκεντρικότητα, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα καλλιτεχνικά στερεότυπα επηρεάζουν τουλάχιστον εν μέρει το πώς εκτιμά κανείς την τέχνη.