Πολλοί την επιλέγουν για να γιορτάσουν κάποια ξεχωριστή επέτειο, μια νίκη σε ένα σημαντικό αθλητικό γεγονός, σε επίσημες εκδηλώσεις και φυσικά την παραμονή της Πρωτοχρονιάς.
Ο λόγος για τη σαμπάνια, έναν εκλεκτό αφρώδη οίνο που παράγεται στην περιοχή Καμπανίας (στα γαλλικά Champagne) στα βορειοανατολικά της Γαλλίας, απ’ όπου πήρε και το όνομα της.
Αν ο αφρώδης οίνος που έχετε μέσα στο ποτήρι σας δεν είναι από αυτήν περιοχή, απλά δεν είναι… σαμπάνια.
Κι ενώ πολλοί χρησιμοποιούν τον όρο «σαμπάνια» γενικά για οποιοδήποτε αφρώδες κρασί, οι Γάλλοι ήταν αυτοί που είχαν το νόμιμο δικαίωμα να αποκαλούν τα κρασιά τους «σαμπάνια» για πάνω από έναν αιώνα.
Σύμφωνα με τον Ethan Trex, που γράφει στο mentalfloss.com, η Συνθήκη της Μαδρίτης που υπογράφτηκε το 1891 κατοχύρωσε αυτόν τον κανόνα και η Συνθήκη των Βερσαλλιών που ακολούθησε τον επιβεβαίωσε.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση συμβάλλει στην προστασία αυτής της αποκλειστικότητας, αν και ορισμένοι αμερικανοί παραγωγοί μπορούν να εξακολουθούν να χρησιμοποιούν τον όρο «σαμπάνια» στις ετικέτες τους, εάν είχαν τη χρήση αυτού πριν από τις αρχές του 2006.
Πώς φτιάχνεται η σαμπάνια;
Οι αφρώδεις οίνοι μπορεί να φτιαχτούν με διάφορους τρόπους, αλλά η παραδοσιακή σαμπάνια προέρχεται μέσα από μια διαδικασία που ονομάζεται «μέθοδος Champenoise».
Η «ζωή» της σαμπάνιας ξεκινά όπως κάθε κανονικού κρασιού.
Γίνεται ο τρύγος, συλλέγονται τα σταφύλια από τα αμπέλια, στη συνέχεια πιέζονται και γίνεται η πρώτη ζύμωση. Μετά γίνεται η εμφιάλωση και ακολουθεί η δεύτερη ζύμωση μέσα στο μπουκάλι (σε αυτή τη φάση δημιουργούνται και οι φυσαλίδες).
Δημιουργούνται οι οινολάσπες και τα μπουκάλια στη συνέχεια αποθηκεύονται σε οριζόντια θέση, έτσι ώστε να «ωριμάσουν μέσα στην οινολάσπη» για περίπου 15 μήνες ή και παραπάνω.
Μετά από αυτό το στάδιο, οι οινοπαραγωγοί αναποδογυρίζουν τα μπουκάλια, έτσι ώστε οι οινολάσπες να καθίσουν στον πάτο. Στη συνέχεια, τα μπουκάλια ανοίγονται για να αφαιρεθεί η μαγιά και να προστεθεί λίγη ζάχαρη, η οποία ανάλογα με τη δοσολογία της καθορίζει τη γλυκύτητα της σαμπάνιας και μπαίνουν οι φελλοί.
Τι το τόσο ξεχωριστό έχει η περιοχή Champagne της Γαλλίας;
Για την παραγωγή της σαμπάνιας χρησιμοποιούνται οι ποικιλίες σταφυλιών chardonnay, pinot noir και Pinot Meunier, οι οποίες καλλιεργούνται στην περιοχή της Καμπανίας.
Λόγω της γεωγραφικής θέσης της περιοχής και το κλίματος που επικρατεί εκεί, τα σταφύλια έχουν την κατάλληλη οξύτητα για την παραγωγή αφρώδους οίνου. Επιπλέον, το πορώδες έδαφος της περιοχής –αποτέλεσμα μεγάλων σεισμών πριν από εκατομμύρια χρόνια- βοηθά στην καλή αποστράγγιση.
Σαμπάνια ή αφρώδης οίνος;
Παρότι πολλές σαμπάνιες είναι ιδιαίτερα απολαυστικές, πολλές περιοχές του κόσμου παράγουν γευστικούς αφρώδεις οίνους, όπως για παράδειγμα στην Καλιφόρνια, την Ισπανία, την Ιταλία και την Αυστραλία, χωρίς να χρειάζεται να βάλει κανείς το χέρι στην τσέπη… τόσο βαθιά όσο για να αγοράσει μια Dom Perignon.
Ποιος ήταν ο Dom Perignon;
Ο Ντομ Πιερ Περινιόν ήταν Βενεδικτίνος μοναχός (17ος- 18ος αιώνας) στον οποίο συχνά αποδίδεται η εφεύρεση της σαμπάνιας.
Όμως, όπως αναφέρει η Wikipedia, αντίθετα με όσα πιστεύουν πολλοί, ο Perignon δούλεψε μεν σκληρά και κατάφερε να βελτιώσει την ποιότητα των κρασιών της περιοχής, αλλά δεν ήταν ο πρώτος που εφηύρε το αφρώδες κρασί, ούτε την σαμπάνια.
Νέα στοιχεία υποδηλώνουν ότι για πρώτη φορά αφρώδες κρασί κυκλοφόρησε στην Αγγλία αρκετές δεκαετίες προτού παραχθεί στη Γαλλία. Η διάσημη σαμπάνια Dom Pérignon της γαλλικής οινοποιίας Moët & Chandon ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του.
Ο Perignon βοήθησε στην τυποποίηση των μεθόδων παραγωγής για την αποφυγή των εκρήξεων (ο μη ακριβής έλεγχος της θερμοκρασίας μπορούσε να οδηγήσει στο να συνεχίζεται η ζύμωση μετά την εμφιάλωση, με αποτέλεσμα πολλές φορές να εκρήγνυνται τα μπουκάλια), και πρόσθεσε επίσης δύο χαρακτηριστικά ασφαλείας στα κρασιά του: παχύτερα γυάλινα μπουκάλια που άντεχαν περισσότερο την πίεση και ένα σχοινί ασφαλείας, που βοηθούσε στο να κρατιούνται οι φελλοί στη θέση τους.