Πολυάριθμες δημόσιες υπηρεσίες, μεταξύ των οποίων τα νοσοκομεία και τα σχολεία, υπολειτουργούν σήμερα στην Πορτογαλία εξαιτίας της απεργίας των δημοσίων υπαλλήλων, η οποία οργανώθηκε από τα κύρια συνδικάτα σε διαμαρτυρία εναντίον των μέτρων λιτότητας που χαρακτηρίζονται βάναυσα.

«Εναντίον της διάλυσης του κράτους» και «Τα κεκτημένα δικαιώματα δεν μπορεί να κλαπούν», έχουν κρεμάσει πανό στα κάγκελα των νοσοκομείων, ενώ τα δοχεία απορριμμάτων ξεχειλίζουν στα πεζοδρόμια της Λισαβόνας.

«Οι Πορτογάλοι δεν ανέχονται πλέον τις μισθολογικές περικοπές και τις θυσίες», τόνισε η Άνα Αβοΐλα, συντονίστρια του κοινού Μετώπου των συνδικάτων του δημόσιου τομέα, το οποίο έκανε λόγο για «ισχυρή συμμετοχή στην απεργία, η οποία φθάνει από 70% ως 100%».

Ο υφυπουργός Δημόσιας Διοίκησης Έλντερ Ροζαλίνο δήλωσε πως καταλαβαίνει την αποθάρρυνση των δημοσίων υπαλλήλων, αλλά περιμένει μια συμμετοχή που δεν θα ξεπερνά το 20%.

Η 24ωρη απεργία προκηρύχθηκε από κοινού με τις ομοσπονδίες των δημοσίων υπαλλήλων που συμμετέχουν στις δύο κύριες συνδικαλιστικές ενώσεις, τη CGTP, που πρόσκειται στο Κομμουνιστικό Κόμμα και την UGT, που συνδέεται με το Σοσιαλιστικό Κόμμα.

Πρώτο τεστ της κινητοποίησης των δημοσίων υπαλλήλων μετά την ανακοίνωση του προϋπολογισμού λιτότητας για το 2014, στα μέσα Οκτωβρίου, η συμμετοχή υπερέβη αυτή της προηγούμενης απεργίας των δημοσίων υπαλλήλων, το Μάιο του 2011.

Η απεργία εκείνη, η οποία είχε προκηρυχθεί μόνο από τη CGTP πριν από την ανακοίνωση του σχεδίου διάσωσης της Πορτογαλίας, είχε σχετικά χαμηλή συμμετοχή, η οποία είχε φθάσει το 60%, σύμφωνα με τα συνδικάτα και το 1,4%, σύμφωνα με την κυβέρνηση.

«Το ποσοστό της συμμετοχής στα συνδικάτα είναι υψηλότερο στο δημόσιο τομέα απ’ ό,τι στον ιδιωτικό. Ωστόσο μερικοί δεν απεργούν, επειδή φοβούνται για τη δουλειά τους», εξηγεί ο κοινωνιολόγος Άλαν Στόλεροφ του Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου της Λισαβόνας.

Τα συνδικάτα διαμαρτύρονται για τα μέτρα λιτότητας του σχεδίου προϋπολογισμού για το 2014, που πλήττουν πολύ τους δημόσιους υπαλλήλους.

Το σχέδιο προβλέπει αύξηση των ωρών εργασίας των δημοσίων υπαλλήλων από 35 σε 40 την εβδομάδα, περικοπές 10% στις συντάξεις τους και μειώσεις 2,5% ως 12% στους μηνιαίους μισθούς άνω των 600 ευρώ μικτά.

«Πολύ καλά, οι δημόσιοι υπάλληλοι θέλουν να ενοχλήσουν την κυβέρνηση, όχι όμως και σε βάρος των παιδιών!», τόνισε ο Μανουέλ Πάουλο, ένας 44χρονος οικοδόμος. Πήγε το 10χρονο γιο του στο σχολείο του Τελέιρας, στη βόρεια Λισαβόνα, και βρήκε τις πόρτες κλειστές.

Οι απεργίες στα νοσοκομεία είχαν μεγάλη συμμετοχή μεταξύ των νοσηλευτών, σύμφωνα με τα συνδικάτα, τα οποία κάνουν λόγο για συμμετοχή 76%. Στο νοσοκομείο Σάντα Μαρία, στη βόρεια Λισαβόνα, μερικά γκισέ υποδοχής ασθενών παρέμεναν κλειστά, όμως ένα μέρος των επισκεπτών εξυπηρετούνταν.

Η κινητοποίηση αυτή των δημοσίων υπαλλήλων ακολουθεί μια σειρά απεργιών στις μεταφορές, που θα κορυφωθούν με μια διαδήλωση αύριο, Σάββατο, στη Λισαβόνα.

Ως αντάλλαγμα για ένα πρόγραμμα αρωγής ύψους 78 δισεκ. δολαρίων που εγκρίθηκε το 2011 από την ΕΕ και το ΔΝΤ, η Πορτογαλία έχει δεσμευθεί να μειώσει τις δημοσιονομικές δαπάνες της.

Η κεντροδεξιά κυβέρνηση υπολογίζει έτσι να μειώσει κατά 2% το 2014 το δυναμικό του δημόσιου τομέα, που φθάνει σήμερα τις 575.000, πλην των νοσοκομείων. Από το 2005 έχουν ήδη καταργηθεί 173.000 θέσεις δημοσίων υπαλλήλων, οι 28.000 από τις οποίες τους δώδεκα τελευταίους μήνες.

Στην πρώτη γραμμή της αμφισβήτησης ήταν σήμερα οι εκπαιδευτικοί, αλλά τη σκυτάλη θα πάρουν την ερχόμενη Τρίτη οι ένοπλες δυνάμεις, με μια συγκέντρωση στη Λισαβόνα της Εθνικής Ένωσης Λοχιών, που αντιπροσωπεύει περίπου 4.500 στρατιωτικούς.