Ο πρόεδρος της Γερμανίας, ο οποίος συνέβαλε να αποκαλυφθούν οι μέθοδοι και τα έργα της Στάζι, της μυστικής αστυνομίας της πρώην Ανατολικής Γερμανίας, δήλωσε ότι οι άνθρωποι που αποκαλύπτουν τις πρακτικές μυστικών υπηρεσιών, όπως ο Αμερικανός Έντουαρντ Σνόουντεν, είναι άξιοι σεβασμού γιατί υπερασπίζονται την ελευθερία.
Παρεμβαίνοντας σε ένα θέμα που θα μπορούσε να παίξει σημαντικό ρόλο στις βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου, ο πρόεδρος Γιοάχιμ Γκάουκ έδωσε έναν πολύ διαφορετικό τόνο από αυτόν της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, η οποία έχει διαβεβαιώσει την Ουάσινγκτον ότι το Βερολίνο δεν πρόκειται να προσφέρει άσυλο στον πρώην τεχνικό σύμβουλο των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών.
Ο Γκάουκ είπε ότι οι άνθρωποι που εργάζονται για το κράτος δικαιούνται να πράττουν με βάση τη συνείδησή τους, καθώς ορισμένες φορές οι θεσμοί αγνοούν το νόμο. «Αυτό θα διορθωνόταν μόνο εάν δημοσιοποιούνταν οι πληροφορίες. Όποιος τραβά την προσοχή του κοινού σ’ αυτό και ενεργεί με βάση τη συνείδησή του δικαιούται σεβασμού», δήλωσε στην εφημερίδα Πασάουερ Νόιε Πρέσε.
Μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου ο Γκάουκ, ένας αντιφρονών Λουθηρανός πάστορας, τέθηκε επικεφαλής μιας επιτροπής που ερεύνησε το τεράστιο αρχείο της Στάζι, τους φακέλους των ανθρώπων που κατασκόπευσαν οι μυστικές υπηρεσίες της Ανατολικής Γερμανίας, και βοήθησε να αποκαλυφθούν πρώην μέλη και συνεργάτες της. Η ασυνήθιστη απόφασή του να μιλήσει δημοσίως για ένα καυτό πολιτικό θέμα έρχεται σε μια περίοδο που η υπόθεση του Σνόουντεν κυριαρχεί στον Τύπο της Γερμανίας, ενόψει των εκλογών της 22ας Σεπτεμβρίου.
«Ο φόβος ότι τα τηλέφωνα μας παρακολουθούνται ή ότι τα μηνύματα του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου καταγράφονται και αποθηκεύονται από ξένες μυστικές υπηρεσίες περιορίζει την αίσθηση της ελευθερίας. Εντείνεται επίσης ο κίνδυνος για την ίδια την ελευθερία», τόνισε, σημειώνοντας ότι η ελευθερία είναι ένα από τα βασικά δικαιώματα που προστατεύονται από το δημοκρατικό κράτος δικαίου.
Αναφερόμενος στην περίοδο της ναζιστικής και της κομμουνιστικής Γερμανίας, ο Γκάουκ είπε ότι η χώρα έχει την οδυνηρή εμπειρία να γνωρίζει πώς είναι ένα κράτος όπου κανείς δεν είναι ασφαλής όταν εκφράζεται ανοιχτά: «Εμείς οι Γερμανοί χρειάστηκε να αποκτήσουμε την εμπειρία της κατάχρησης εξουσίας από τις μυστικές υπηρεσίες δύο φορές στην ιστορία μας. Και επομένως έχουμε ευαισθησίες (για το θέμα αυτό) και οι Αμερικανοί φίλοι μας θα πρέπει να το αποδεχτούν», κατέληξε.