«Σας άκουσα και σας κατάλαβα» είναι ένα από τα μηνύματα που ο Εμανουέλ Μακρόν θέλησε να στείλει στη γαλλική κοινωνία, με την ομιλία του για την καταπολέμηση της φτώχειας, την Πέμπτη, από το Μουσείο του Ανθρώπου στο Παρίσι.
Ήταν μια ομιλία-χείμαρος, που λειτούργησε και ως μια ομολογία mea-culpa προς τα φτωχότερα στρώματα, αφού ο ίδιος αναγνώρισε ότι «μέχρι πριν από μερικούς μήνες, δεν μπορούσε να καταλάβει πολλά» για τη ζωή τους .
Κατά τη διάρκεια της μιάμισης ώρας που απευθύνθηκε στο πολυπληθές ακροατήριο του Μουσείου (σωματεία, ΜΚΟ, φιλανθρωπικές οργανώσεις), ο Γάλλος πρόεδρος ανέπτυξε τις ιδέες του για να σταματήσει «ο φαύλος κύκλος της αναπαραγωγής της φτώχειας».
Σύμφωνα με τα βασικά στοιχεία της λεγόμενης «μακρονικής» φιλοσοφίας, το άτομο βρίσκεται στην καρδιά της κοινωνίας. Η κοινωνία του εξασφαλίζει ένα περιβάλλον για την ευμάρειά του, σε αντάλλαγμα όμως, το άτομο έχει υποχρεώσεις, με βασικό καθήκον την ένταξή του.
Την αρχή αυτή εφαρμόζει άλλωστε ο Γάλλος πρόεδρος, σε όλες τις μεταρρυθμίσεις που ονομάζει «μεταρρυθμίσεις μετασχηματισμού» της γαλλικής κοινωνίας.
Μια δεύτερη αρχή, αφορά στην εργασία:
Ο Εμανουέλ Μακρόν έχει αναγάγει την εργασία σε «υπέρτατη αξία επανένταξης». Υπογραμμίζει ότι «όλα θα πρέπει να στοχεύουν στην εξασφάλιση μιας απασχόλησης για τον καθένα».
Μία από τις ιδέες για να δώσει κίνητρα στον καθένα για εργασία, είναι η υιοθέτηση από το 2020 του «Οικουμενικού Εισοδήματος Δραστηριότητας». Θα είναι μια ενίσχυση βάσης, για τους πλέον χαμηλόμισθους εργαζόμενους. Όπως όμως ο τίτλος του το υποδεικνύει, προϋπόθεση για την απόκτηση του εισοδήματος αυτού είναι να έχει ήδη το άτομο μια δραστηριότητα.
Αυτή είναι και η ειδοποιός διαφορά με το «Οικουμενικό Εισόδημα» που πρώτος είχε προτείνει ο Μπενουά Αμόν, ως υποψήφιος των σοσιαλιστών στις προεδρικές του 2017.
Πιστεύοντας ότι λόγω της εξέλιξης της τεχνολογίας, μελλοντικά η εργασία δεν θα είναι επαρκής για όλους, η πρωτοποριακή ιδέα του Αμόν ήταν ένα Οικουμενικό εισόδημα βάσης για όλους.
Με χθεσινή συνέντευξη του στο Ραδιόφωνο France Info ο Μπενουά Αμόν κατηγόρησε τον Γάλλο πρόεδρο για «πλαστογραφία».
Ενοχλημένος δήλωσε, σύμφωνα μ το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων: «ο Εμανουέλ Μακρόν θέλει να εξαγοράσει μια καλή κοινωνική συνείδηση. Έτσι παίρνει ένα μέτρο που ήταν στο πρόγραμμά μου, αδειάζει το περιεχόμενό του και του βάζει ένα ριζικά αντίθετο από αυτό της πρότασής μου. Αυτό ονομάζεται πλαστογραφία, κοντρ-φασόν» τόνισε.
Ουραγοί και πρώτοι, στο βουνό και στη ζωή
Ενοχλεί ο Εμανουέλ Μακρόν, όχι μόνο με πράξεις αλλά συχνά και με τον λόγο. Φραστικές αδεξιότητες ή παρομοιώσεις ειπωμένες με ύφος πομπώδες σε συνδυασμό με μέτρα που δεν είναι ευνοϊκά για την αγοραστική δύναμη των κατώτερων στρωμάτων, τον έχουν απομακρύνει από τον λαό.
Με την ομιλία του την Πέμπτη, επιχείρησε ένα είδος «mea culpa» για να διορθωθούν κάποιες παρεξηγήσεις του παρελθόντος.
Μια από τις πρώτες παρεξηγήσεις ήταν κατά την πρώτη τηλεοπτική συνέντευξή του ως προέδρου τον Οκτώβριο του 2017.
Παρομοίωσε την προσπάθεια των Γάλλων στην οικονομία με την αναρρίχηση. Μίλησε με ενθουσιασμό για τους πρωτοστάτες, τους καθοδηγητές ( les premiers de cordée) που είναι δεμένοι στο σχοινί αναρρίχησης, χωρίς να αναφερθεί ιδιαίτερα στους υπόλοιπους που θα πρέπει να ακολουθούν. Τα λόγια του για τους «πρώτους» προκάλεσαν έντονη πολεμική και παραμένουν ακόμα και σήμερα δύσπεπτα για πολλούς Γάλλους.
Την Πέμπτη ο πρόεδρος προσπάθησε να διορθώσει εξηγώντας ότι, όπως στο βουνό έτσι και σε μια κοινωνία, χρειάζονται μεν οι «πρώτοι» για ν’ ανοίξουν δρόμους, η ασφάλειά τους όμως εξαρτάται και από όλους τους άλλους που είναι δεμένοι μαζί τους. Έτσι ο κάθε «πρώτος» έχει συμφέρον να φροντίζει τους υπόλοιπους, ακόμα και τους «ουραγούς».
Στους «ουραγούς» ήταν άλλωστε αφιερωμένο την Πέμπτη, το βασικό σύνθημα του προγράμματος κατά της φτώχειας με τα λόγια : «Να γίνουν περισσότερα για αυτούς που έχουν λιγότερα».
Το τσιρότο του «Προέδρου των πλουσίων»
Η άλλη φράση που έχει πολύ ζημιώσει τον πρόεδρο, είναι η με λαϊκό τρόπο ειπωμένη έκφραση «le pognon dingue » (λε πονιόν ντένγκ, τα τρελά χρήματα), που αφορά στις δαπάνες για τις κοινωνικές επιδοτήσεις. Την απηύθυνε στους συνεργάτες του γραφείου του, οι οποίοι και έδωσαν στη δημοσιότητα το σχετικό βίντεο, πράγμα που θεωρήθηκε από πολλούς ως τεστ στην κοινή γνώμη, πριν επιχειρηθούν συγχωνεύσεις στις επιδοτήσεις.
Η έκφραση αυτή συνέβαλε στο να θεωρηθεί ο Μακρόν ως « ο πρόεδρος των πλουσίων». Μια ετικέτα που του έχει κολλήσει πλέον «με τσιρότο», όπως συχνά αναφέρουν οι σχολιαστές, και τον εμποδίζει να ανέλθει στην εμπιστοσύνη του λαού.
Κατά την προετοιμασία του πριν από την ομιλία, στην προσπάθειά του να διορθώσει την κατάσταση, συνάντησε από κοντά πολλά άτομα που ασχολούνται με την ακραία φτώχεια, σωματεία ΜΚΟ, φιλανθρωπικές οργανώσεις, που άλλωστε παρευρίσκονταν στο Μουσείο του Ανθρώπου κατά την ομιλία.
Την περασμένη Δευτέρα μάλιστα, έκανε μια αιφνιδιαστική επίσκεψη στο σωματείο «Quart Monde» όπου βρίσκουν καταφύγιο «οι φτωχότεροι των φτωχών » και το οποίο ανήκει στο κίνημα «ATD», Δράση όλων για την Αξιοπρέπεια (Agir Tous pour la Dignité).
Χωρίς κάμερες και χωρίς να αναφέρεται στην προεδρική ατζέντα, ο Εμανουέλ Μακρόν έμεινε πέντε ώρες, προσπαθώντας να καταλάβει τον αδιέξοδο καθημερινό αγώνα όσων έχουν πέσει στα γρανάζια της φτώχειας.
«Όταν είσαι φτωχός κτυπιέσαι απ’ όλες τις πλευρές» ανέφερε στην ομιλία του, περιγράφοντας τον «φαύλο κύκλο» του σπιράλ της φτώχειας, που μπόρεσε να κατανοήσει χάρη στις επισκέψεις και τις συζητήσεις του.
«Εσείς με βοηθήσατε να καταλάβω» είπε απευθυνόμενος στους εκπροσώπους των σωματείων, που ήταν στην αίθουσα. «Πριν από 15 μήνες δεν καταλάβαινα (…) γιατί το σκάνδαλο της φτώχειας συχνά το συνηθίζουμε και δεν το βλέπουμε πια».
Ο Ε. Μακρόν αναγνώρισε συγχρόνως τον «παραλογισμό του υπάρχοντος συστήματος» το οποίο υπόσχεται να αναδιαρθρώσει με την ελπίδα της «συμμετοχής όλων».
Το αποτέλεσμα θα δείξει εάν θα μπορέσει έτσι να απαλλαγεί και από την ετικέτα του «Προέδρου των πλουσίων».