Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ υιοθέτησε σήμερα μια «προεδρική διακήρυξη» που υποστηρίζει πλήρως τη μεσολάβηση του ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ και του Αραβικού Συνδέσμου Κόφι Άναν για να δοθεί τέλος στη βία στη Συρία και ζητεί από τη Δαμασκό να υλοποιήσει τις προτάσεις του για τη ρύθμιση της κρίσης.
Με το κείμενο αυτό ζητείται από τον Σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ και από τη συριακή αντιπολίτευση «να συνεργαστούν καλή τη πίστη» με τον Άναν και «να εφαρμόσουν πλήρως και άμεσα» το σχέδιο ρύθμισης έξι σημείων που πρότεινε ο Άναν.
Αν το σχέδιο αυτό δεν υλοποιηθεί, το Συμβούλιο προβλέπει να περάσει ενδεχομένως σε «περαιτέρω βήματα», χωρίς ωστόσο να διευκρινίζει τα βήματα αυτά.
Στο κείμενο αναφέρονται μεταξύ των προτάσεων του Άναν αυτή για «διακοπή όλων των μορφών ένοπλης βίας από όλες τις πλευρές υπό την επίβλεψη του ΟΗΕ», αρχίζοντας από μια απόσυρση των συριακών δυνάμεων από τις κατοικημένες περιοχές. Επίσης αναφέρεται η πρόταση του ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ και του Αραβικού Συνδέσμου για τη χορήγηση ανθρωπιστικής βοήθειας σε όλες τις ζώνες που έχουν πληγεί από τις μάχες και για «την απελευθέρωση των ανθρώπων που συνελήφθησαν αυθαίρετα».
Σύμφωνα με το κείμενο αυτό, ο Άναν ζητεί επίσης να γίνεται σεβαστή η ελευθερία των Σύρων να διαδηλώνουν ειρηνικά, η ελευθερία μετακίνησης των δημοσιογράφων στη χώρα και να αρχίσει μια «πολιτική διαδικασία από τους ίδιους τους Σύρους προκειμένου να πραγματοποιηθούν οι θεμιτές προσδοκίες του συριακού πληθυσμού».
Στη δήλωση διευκρινίζεται ότι η Δαμασκός «θα πρέπει αρχικά να σταματήσει οποιαδήποτε μετακίνηση των στρατευμάτων προς τις κατοικημένες περιοχές” και να απέχει από τη χρήση “βαρέων όπλων» εντός και γύρω από τις περιοχές αυτές.
Χωρίς να καταδικάζει σαφώς τις ωμότητες των αρχών της Δαμασκού, το Συμβούλιο «εκφράζει τη μεγάλη του ανησυχία για την επιδείνωση της κατάστασης στη Συρία” από ανθρωπιστικής άποψης και από άποψης ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη “βαθιά του λύπη για τους χιλιάδες νεκρούς» κατά την κρίση αυτή εδώ και έναν χρόνο.
Αυτή είναι μια «προεδρική διακήρυξη», η οποία έχει μικρότερο ειδικό βάρος από μια απόφαση, αλλά είναι όπως αποδεικνύεται πιο εύκολη στη διαπραγμάτευση. Μια “προεδρική διακήρυξη” υιοθετείται με ομοφωνία, χωρίς πιθανότητα άσκησης βέτο. Η Ρωσία και το Πεκίνο είχαν ασκήσει βέτο στις δύο αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας που καταδίκαζαν την καταστολή στη Συρία τον Οκτώβριο του 2011 και τον περασμένο Φεβρουάριο.
Σύμφωνα με διπλωμάτες, η διακήρυξη αυτή αποσκοπεί στην υποστήριξη των προσπαθειών του Κόφι Άναν στη Συρία και στην άσκηση πιέσεων στη Δαμασκό.
Κατά τις διαπραγματεύσεις για την υιοθέτηση του κειμένου αυτού, οι οποίες χαρακτηρίστηκαν “πολύ δύσκολες” από έναν διπλωμάτη, η Ρωσία κυρίως εξέφρασε επιφυλάξεις. Σύμφωνα με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, η Μόσχα, πιστός σύμμαχος της Δαμασκού, αρνήθηκε η διακήρυξη αυτή να πάρει “τη μορφή ενός τελεσιγράφου” προς τις συριακές αρχές.
Εν τέλει, η «προεδρική διακήρυξη» δεν προβλέπει πλέον στα συμπεράσματά της ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας «εξετάζει το ενδεχόμενο λήψης επιπρόσθετων μέτρων» αν το σχέδιο ρύθμισης της κρίσης του Άναν δεν εφαρμοστεί, παρά μόνον «περαιτέρω βήματα», μια πιο αόριστη και λιγότερο απειλητική διατύπωση.
Ο Λαβρόφ εξέφρασε την ικανοποίησή του σήμερα το πρωί για το γεγονός ότι «το έγγραφο αυτό δεν περιλαμβάνει ούτε τελεσίγραφο, ούτε απειλές».