Κακότροπος και αθυρόστομος, άξεστος, ξιπασμένος, κακούργος, αδιάλλακτος, αγροίκος και κατεργάρης, αυτός ήταν ο Αδελφός Τζόναθαν που αντιπροσώπευε άλλοτε τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.

Σήμερα όλοι τον έχουν ξεχάσει, καθώς τον αντικατέστησε ο πιο έντιμος Θείος Σαμ, στα χρόνια μετά τον πόλεμο της ανεξαρτησίας της Αμερικής όμως ο Τζόναθαν εκπροσωπούσε το νέο έθνος, που ήθελε να είναι ξύπνιο και αντρειωμένο, όχι όμως και καλότροπο.

Δεν ήταν εξάλλου παρά ο άλλος εαυτός του μέσου Αμερικανού, που είχε βγει μόλις από την κυριαρχία των Βρετανών και αποζητούσε να τα καταφέρει στον Νέο Κόσμο με κάθε θεμιτό και αθέμιτο τρόπο.

jjoonnatnrjannn2

Το alter ego της εθνικής υπερηφάνειας των ΗΠΑ ήταν λοιπόν ένας ναυτικός, έμπορος ή γυρολόγος, ανάλογα με το εκάστοτε βιογραφικό του, αν και όλα τον σκιαγραφούσαν ως κατεργάρη και πονηρό. Άρχισε να εμφανίζεται σε γελοιογραφίες εφημερίδων και περιοδικών εκεί στις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα, όταν άρχισε να αποκτά εθνική υπόσταση για τους Αμερικανούς.

Λεγόταν πως έλκυε την καταγωγή του από τον Jonathan Trumbull, τον κυβερνήτη του Κονέκτικατ που παρέμενε ο μόνος αποικιοκρατικός διοικητής που είχε συνταχθεί με την πλευρά των Αμερικανών στον Πόλεμο της Ανεξαρτησίας. Και λεγόταν μάλιστα πως ο ίδιος ο Τζορτζ Ουάσιγκτον τον αποκαλούσε «Αδελφό Τζόναθαν», αν και τα ίχνη του μόνο σαφή δεν είναι.

Την ίδια ώρα, Τζόναθανς αποκαλούσαν μειωτικά οι Βρετανοί τους πατριώτες Αμερικανούς πριν από τον πόλεμο. Κι έτσι μετατράπηκε πιθανότατα σε ήρωα της νέας εποχής των ΗΠΑ, όταν το έθνος απέκτησε την ανεξαρτησία του. Ο Αδελφός Τζόναθαν ήταν βέβαια μοχθηρός και οι πρώτοι γελοιογράφοι πατούσαν ακριβώς εκεί για να βγάζουν γέλιο.

jjoonnatnrjannn3

Έτσι τον έμαθαν όλοι, ως απατεώνα που σκάρωνε ένα σωρό κόλπα για να βγάζει τα προς το ζην. Αντιπροσώπευε σε τελική ένα νέο έθνος που προσπαθούσε να επιβιώσει σε έναν δύσκολο Νέο Κόσμο και έπρεπε να επιστρατεύσει πονηριά και κατεργαριά.

Με τα χρόνια έχασε βέβαια το πνεύμα του και έγινε ξενόφοβος και ρατσιστής, όταν υιοθετήθηκε από πατριωτικούς συλλόγους και κόμματα για να εκφράσει τις καθαρές αμερικανικές αξίες. Τώρα αρνούνταν το δικαίωμα ψήφου στους Αφροαμερικανούς και τις άλλες μειονότητες και όσο ο αιώνας έφτανε στο τέλος του μετατρεπόταν σε αντιδραστικό σύμβολο ενός παλαιού κόσμου.

Άρχισε να αργοπεθαίνει στον αμερικανικό εμφύλιο, όταν έγινε σύμβολο της κεντρικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης, η οποία αύξησε σημαντικά την εξουσία της στα χρόνια του πολέμου. Δεν αντιπροσώπευε πια το πνεύμα του λαού, αλλά των κυβερνώντων, κι αυτό προσυπέγραψε το τέλος του.

jjoonnatnrjannn1

Δεν ήταν εξάλλου παρά ένας Γιάνκης του Νότου και ο Νότος είχε ηττηθεί κατά κράτος. Ο Θείος Σαμ, που συνυπήρχε για πολύ καιρό πλάι στον Αδελφό Τζόναθαν, φόρεσε τώρα την αμερικανική σημαία -που φορούσε μέχρι πρότινος ο Τζόναθαν- και έγινε το alter ego του Λίνκολν, καταπίνοντας τελικά τον ανταγωνιστή του.

Ο Θείος Σαμ ήταν πια η στωική και ψύχραιμη ενσάρκωση της αμερικανικής κυβέρνησης, το ίδιο το σύμβολο των ΗΠΑ στους αιώνες…