Η τελευταία πυρηνική δοκιμή της Βόρειας Κορέας εμφανίστηκε ως πρόκληση στις ΗΠΑ. Μπορεί επίσης να εκληφθεί ως ένας τρόπος να ασκηθεί πίεση στην Κίνα προκειμένου να πείσει την Ουάσινγκτον να ξεκινήσει διάλογο με την Πιονγκγιάνγκ.

Η έκτη πυρηνική δοκιμή της Πιονγκγιάνγκ, μακράν η πιο ισχυρή, συνέπεσε με την έναρξη στην Κίνα της ετήσιας συνόδου κορυφής των Brics, των πέντε μεγάλων αναδυόμενων δυνάμεων (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική).

Έτσι ο βορειοκορεάτης ηγέτης Κιμ Γιονγκ-ουν έκλεψε τη δόξα του κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ, ενώ το Πεκίνο παραμένει θεωρητικά ο κύριος σύμμαχος του καθεστώτος της Πιονγκγιάνγκ.

Ένδειξη της ενόχλησης του κινεζικού καθεστώτος για αυτή την προσβολή, η βορειοκορεατική πυρηνική δοκιμή σχεδόν δεν αναφερόταν καθόλου σήμερα στον επίσημο τύπο της χώρας. Το Πεντάγωνο έκανε λόγο ωστόσο για «μια μαζική στρατιωτική απόκριση», εγείροντας το φάσμα ενός πολέμου στις πύλες της Κίνας.

Με την τελευταία αυτή δοκιμή, ο Κιμ Γιονγκ-ουν επιδιώκει να ασκήσει πίεση στους κινέζους ηγέτες, παρατηρεί ο Ντέιβιντ Κέλι, του γραφείου ερευνών China Policy, με έδρα το Πεκίνο, όπως μεταδίδει το AFP και αναμεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.

«Το μήνυμά του είναι: μην παίζετε μαζί μου», εκτιμά αυτός ο ειδικός στα γεωπολιτικά ζητήματα. Όμως ο Γιονγκ-Ουν έχει την εντύπωση ότι είναι «το θύμα ενός παιγνιδιού ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και το Πεκίνο».

Η Κίνα ανέστειλε στις αρχές του έτους τις αγορές άνθρακα από τη Βόρεια Κορέα, μια κρίσιμη πηγή εσόδων για τη δυναστεία των Κιμ, και ενέκρινε τις επτά σειρές κυρώσεων που έχουν εγκριθεί τα τελευταία χρόνια από τη διεθνή κοινότητα.

Όμως ο ασιατικός γίγαντας, όπου κατευθύνεται το 90% των βορειοκορεατικών εξαγωγών, παραμένει στο στόχαστρο του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, που της επιβάλλει να ασκήσει περισσότερη πίεση στον ταραχώδη γείτονά της. Ο Τραμπ απείλησε να αναστείλει τις εμπορικές σχέσεις με τις χώρες που συναλλάσσονται με τη Βόρεια Κορέα.

Όμως η Πιονγκγιάνγκ επιδιώκει να καταδείξει πως «οι νέες κυρώσεις δεν θα κάνουν τίποτε άλλο από το να παράξουν το ίδιο αποτέλεσμα», δηλαδή περισσότερες πυρηνικές και πυραυλικές δοκιμές, εξηγεί ο Κέλι.

Μεταξύ σφύρας και άκμονος

Κατά τη γνώμη ορισμένων αναλυτών, η Κίνα βρίσκεται σε μια άβολη θέση: υπό την πίεση της Ουάσινγκτον που θέλει να την αναγκάσει να πείσει με αλλεπάλληλες κυρώσεις τον σύμμαχό της να αποκηρύξει το πυρηνικό του πρόγραμμα, και υπό την πίεση της Πιονγκγιάνγκ που θέλει να εξασφαλίσει με εκείνην ως ενδιάμεσο την έναρξη συνομιλιών με τους Αμερικανούς.

Τώρα που έχει καταδείξει την ισχύ του οπλοστασίου του, «σκέπτομαι πως ο Κιμ Γιονγκ-ουν μπορεί να ριχθεί σε μία επιχείρηση γοητείας για να προσπαθήσει να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι ένα τυχερό παιχνίδι», παρατηρεί ο σινολόγος Ζαν-Πιερ Καμπεστάν, από το πανεπιστήμιο βαπτιστών του Χονγκ Κονγκ.

Κάνοντάς το, ο βορειοκορεάτης ηγέτης διακινδυνεύει ωστόσο να προκαλέσει τον θυμό του κινέζου προέδρου την ώρα που ο τελευταίος πλησιάζει σε μια πολιτικά κρίσιμη προθεσμία: το συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος ξεκινά στις 18 Οκτωβρίου.

«Ο Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος έχει σφυρηλατήσει την εικόνα ενός ισχυρού άνδρα, βρίσκεται στριμωγμένος στον τοίχο, είναι αναγκασμένος να αντιδράσει έντονα», παρατηρεί ο Καμπεστάν, ο οποίος αναμένει ωστόσο ότι μια ενδεχόμενη αντίδραση όπως ένα πετρελαϊκό εμπάργκο, θα μετατεθεί για μετά το τέλος των εργασιών του συνεδρίου.

Αν ζητήσει τον τερματισμό του πυρηνικού προγράμματος, το Πεκίνο στέλνει την Ουάσινγκτον πλάτη με πλάτη με την Πιονγκγιάνγκ τασσόμενη υπέρ ενός διπλού μορατορίουμ: της ταυτόχρονης αναστολής των βορειοκορεατικών δοκιμών και των κοινών στρατιωτικών ασκήσεων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Νότιας Κορέας.

Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών καταδίκασε έντονα την τελευταία δοκιμή της Πιονγκγιάνγκ, χωρίς όμως να αναφερθεί στο ενδεχόμενο νέων κυρώσεων.

Ο κινεζικός τύπος, που στο παρελθόν είχε αναφερθεί σε μια αναστολή των εξαγωγών πετρελαίου προς τον μικρό γείτονά του, εμφανίστηκε επίσης μετρημένος σήμερα στην αντίδρασή του.

«Αν οι πυρηνικές δραστηριότητες της Βόρειας Κορέας δεν μολύνουν τις βορειοανατολικές περιοχές της Κίνας, η Κίνα θα πρέπει να απέχει από την επιβολή πολύ επιθετικών κυρώσεων στη Βόρεια Κορέα», γράφει έτσι το κύριο άρθρο της εθνικιστικής εφημερίδας Global Times.

«Οι κυρώσεις, περιλαμβανομένης της αναστολής των εξαγωγών πετρελαίου, δεν θα επίλυαν ουσιωδώς το πρόβλημα», παρατηρεί ο Ουάνγκ Ντονγκ, ειδικός διεθνών θεμάτων στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνου.

«Το να πιστεύουμε ότι οι κυρώσεις μπορούν να κάνουν τα πάντα είναι λάθος. Στην Ιστορία το ποσοστό επιτυχίας τους δεν ξεπερνά το ένα τρίτο», δηλώνει.

Η σεισμική δόνηση που προκλήθηκε από τη χθεσινή έκρηξη έγινε αισθητή στο βορειοανατολικό τμήμα της Κίνας. Οι κινεζικές αρχές, που ξεκίνησαν αμέσως έλεγχο των επιπέδων ακτινοβολίας στα σύνορα, δήλωσαν σήμερα ότι δεν παρατηρήθηκε «καμία επίπτωση» στο περιβάλλον ή στον πληθυσμό.