Η παραίτηση του πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι στρέφει τους προβολείς προς τον πρόεδρο της Ιταλικής Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα, ο οποίος καλείται να διαχειρισθεί την πολιτική μετάβαση.
Οι εξουσίες του προέδρου της Ιταλίας είναι περιορισμένες, αλλά μόνο αυτός μπορεί να διαλύσει τη Βουλή και να προκηρύξει πρόωρες εκλογές, όπως απαιτούν το Κίνημα των Πέντε Αστέρων του Μπέπε Γκρίλο και η Λέγκα του Βορρά.
Ο Σέρτζιο Ματαρέλα, δικαστής του Συνταγματικού Δικαστηρίου μέχρι την εκλογή του στις 31 Ιανουαρίου 2015, είναι ένας λιτός χριστιανοδημοκράτης της αριστεράς που έχει έλθει πολλές φορές σε σύγκρουση με τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι.
Πολύ διακριτικός, αποφεύγει τις τηλεοπτικές κάμερες, κάνει τις ομιλίες του με μία μονότονη φωνή και όλα αυτά τα στοιχεία επιβεβαιώνουν την εντύπωση της σοβαρότητας, της λιτότητας και της εντιμότητας στον άνθρωπο αυτόν που είχε εγκωμιάσει ο Ματέο Ρέντσι, όταν τον πρότεινε ως υποψήφιο του κόμματός του για να διαδεχθεί τον Τζόρτζιο Ναπολιτάνο.
Ο κωμικός και επικεφαλής του Κινήματος των Πέντε Αστέρων Μπέπε Γκρίλο είχε τότε επικρίνει αυτόν τον καθολικό Σικελό λέγοντας ότι είναι ο πρόεδρος των «50 αποχρώσεων του γκρι».
Απέναντι στο πρόσωπό του πάντως ο Ματέο Ρέντσι κατόρθωσε να εξασφαλίσει τη συναίνεση 1.009 μεγάλων εκλεκτόρων, γερουσιαστών, βουλευτών και τοπικών εκπροσώπων, οι οποίοι είχαν σταθεί ανίκανοι να συμφωνήσουν δύο χρόνια νωρίτερα για την αντικατάσταση του Τζόρτζιο Ναπολιτάνο, που αναγκάσθηκε να ξαναθέσει υποψηφιότητα.
Ο Σέρτζιο Ματαρέλα, 73 ετών, έβαλε στην άκρη μία καριέρα καθηγητή του Δικαίου για να εισέλθει στην πολιτική, όταν ο αδελφός του Πιερσάντι, πρόεδρος της περιοχής της Σικελίας, πέθανε στα χέρια του δολοφονημένος από τη Μαφία.
Γιος ιστορικού ηγέτη της Χριστιανοδημοκρατίας, πέρασε στην αριστερά στη δεκαετία του ΄90 κρίνοντας ότι η πολιτική του οικογένεια πλησιάζει επικίνδυνα τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι.
Η εκλογή του Ματαρέλα υπήρξε ισχυρό πλήγμα για τον μεγιστάνα του Τύπου, ο οποίος θεώρησε ότι προδόθηκε από τον Ρέντσι και σταμάτησε τη συνεργασία του για τη συνταγματική μεταρρύθμιση, την οποία αρχικά διαπραγματεύθηκε και υποστήριξε, πριν καλέσει τους υποστηρικτές του να ψηφίσουν «όχι» στο χθεσινό δημοψήφισμα.
Στα ερείπια της συνταγματικής μεταρρύθμισης, ο Ματαρέλα θα πρέπει να ορίσει κυβέρνηση κύριος στόχος της οποίας θα είναι η εισαγωγή νέου εκλογικού συστήματος για τους βουλευτές.
Η αποστολή δεν του είναι ξένη: στις αρχές της δεκαετίας του ΄90, τότε απλός βουλευτής, ο Σέρτζιο Ματαρέλα επιφορτίσθηκε με την κατάρτιση νέου εκλογικού νόμου που θα διασφάλιζε μεγαλύτερη πολιτική σταθερότητα στην Ιταλία.
Ο νόμος «Mattarellum», ο οποίος συνδύαζε πλειοψηφικό και αναλογικό σύστημα, δεν κρίθηκε όπως φαίνεται ικανοποιητικός, αφού αντικαταστάθηκε σε διάστημα δέκα ετών από νέο νόμο, ο οποίος στη συνέχεια τροποποιήθηκε και πάλι από τον Ματέο Ρέντσι.
