Σκληρή κριτική στην αλυτρωτική ρητορική που υιοθετεί όλο και συχνότερα ο Ερντογάν ασκεί ο αρθρογράφος της τουρκικής εφημερίδας Χουργιέτ, Μπουράκ Μπεκντίλ.

Σε άρθρο με τίτλο «Άρα, η Κωνσταντινούπολη είναι ελληνική;», ο Μπεκντίλ επισημαίνει τις εσωτερικές αντιφάσεις στο λόγο του Ερντογάν, επιχειρώντας να καταδείξει πως εάν ανοίξει μια συζήτηση για τα εδάφη που «δικαιούται» η Τουρκία, τότε ενδεχομένως -όπως το θέτει ο ίδιος- «εμείς οι Τούρκοι θα πρέπει να μαζέψουμε τα πράγματά μας και να υπομείνουμε τις δυσκολίες ενός ανεξάντλητου ταξιδιού σε κάποια μακρινή στέπα»!

Όπως χαρακτηριστικά γράφει ο κ. Μπεκντίλ, «ο Ερντογάν ισχυρίζεται πως παρέχει μαθήματα ιστορίας σε όλους. Πρέπει πρώτα να μάθει την ιστορία ο ίδιος, και η ιστορία δεν ξεκίνησε το 1071 ή το 1453».

Διαβάστε αναλυτικά το άρθρο του Μπουράκ Μπεκντίλ…

«Ορισμένοι παρατηρητές συμβουλεύουν τις ξένες κυβερνήσεις να μην ανησυχούν πολύ για τις ολοένα και συχνότερες επιθετικές αλυτρωτικές δηλώσεις της  Τουρκίας (του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν), καθότι προορίζονται για εσωτερική κατανάλωση κι όχι για να ακουστούν προς τα έξω. Λοιπόν, και ναι και όχι.

Είναι αλήθεια πως η αναθεωρητική/εθνικιστική ρητορική πουλάει πολύ καλά στην ιδεολογική αγορά της Τουρκίας (και ολοένα και περισσότερο και σε άλλες χώρες). Είναι, επίσης, αλήθεια ότι τα σχόλια του κ. Ερντογάν στοχεύουν κυρίως  το κοινό που μπορεί να πείσει πιο εύκολα, τον μέσο Τούρκο ψηφοφόρο τον οποίο μπορεί να πείσει πιο εύκολα με αλυτρωτική ρητορική η οποία περιλαμβάνει δηλώσεις όπως “το ένδοξο παρελθόν μας”, “η μεγάλη αδικία που υπέστη το έθνος μας έναν αιώνα πριν”, “το δίκαιο αίτημα να διορθώσουμε το λανθασμένο ρου της ιστορίας”, ή “κάποια ημέρα θα αναβιώσουμε την αυτοκρατορία μας”. Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε την ρητορική “είμαστε οι πιο ευσεβείς Μουσουλμάνοι”, τότε δεν κερδίζεις απλά έναν ψηφοφόρο αλλά έναν αφοσιωμένο οπαδό που θα είναι διατεθειμένος να σκοτωθεί ή να σκοτώσει για εσένα.

Ωστόσο, το γεγονός ότι η ομάδα στην οποία απευθύνεται ο κ. Ερντογάν είναι ο μέσος τούρκος ψηφοφόρος δεν αλλάζει το δεδομένο ότι ο ίδιος πιστεύει ολόψυχα σε αυτά που λέει, ή ότι θα μπορούσε να μετατρέψει την ρητορική σε μία παράλογη δράση κάποια μέρα εάν νομίζει, σε μία στιγμή λανθασμένου υπολογισμού, ότι η Τουρκία είναι αρκετά ισχυρή ώστε να διορθώσει “το λάθος ρου της ιστορίας”, σύμφωνα και με τα λόγια του πρώην πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου.

Επιπλέον, τροφοδοτώντας με τέτοια συνθήματα μία κοινωνία γνωστή για την ξενοφοβία της, με νοοτροπία αυτο-απομονωτισμού και συλλογική επιθυμία να επιστρέψει στις ημέρες της δόξας, είναι κάτι το οποίο μακροπρόθεσμα μπορεί να αποβεί πολιτικά επικίνδυνο δεδομένου ότι ένας 18χρόνος σημερινός “στρατιώτης” του κ. Ερντογάν πολύ πιθανόν να γίνει, σε μερικές δεκαετίες, ένας τούρκος ηγέτης, ένας άλλος και πολύ πιο άγριος Ερντογάν.

Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι η ρητορική του κυρίου Ερντογάν δεν στερείται μόνο του απλούστερου κανόνα της λογικής, αλλά είναι επίσης και ασυνεπής. Ξεχάστε την τελευταία αλυτρωτική του ομιλία όπου υποτίθεται ότι η Τουρκία θα μπορούσε να είχε σήμερα 3,5 με 4 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα γης αντί για τα 780 χιλ. τετραγωνικά χιλιόμετρα. Θα μπορούσε να έχει. Αλλά δεν έχει. Γιατί στο μυαλό των ισλαμιστών, έχει σημασία το μέγεθος; Είναι η Τουρκία, με οποιοδήποτε αξιόπιστο διεθνές κριτήριο, μία καλύτερη χώρα, ας πούμε, από την Ελβετία, η οποία εκτείνεται σε 41.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ή στο 5% της τουρκικής γης;

Στην ίδια ομιλία, ο κ. Ερντογάν αναφέρθηκε στα ελληνικά νησιά στο Αιγαίο Πέλαγος. “Αυτά τα νησιά κάτω από τη μύτη μας ήταν δικά μας» είπε. “[Σε αυτά τα νησιά] υπάρχουν μνημεία μας, η ιστορία μας, τα τζαμιά μας…” Αυτό είναι αλήθεια. Αλλά εφαρμόζοντας την ίδια λογική σε αυτό που είναι σήμερα η Τουρκία, μπορεί κανείς να έχει σαν αποτέλεσμα αξιώσεις που σίγουρα δεν θα αρέσουν στον κ. Ερντογάν.

Εάν το “έχουν χώρους λατρείας, ιστορία και μνημεία [από το παρελθόν]” σε χώρες του εξωτερικού, μπορεί να δώσει το δικαίωμα σε ξένες χώρες το δικαίωμα να διεκδικούν εδάφη, τότε εμείς οι Τούρκοι θα πρέπει να μαζέψουμε τα πράγματά μας και να υπομείνουμε τις δυσκολίες ενός ατέλειωτου ταξιδιού σε κάποια μακρινή στέπα. Ξεχάστε τα αμέτρητα μνημειακά και ιστορικά σημάδια στα εδάφη της Ανατολίας που ανήκουν στην προ-τουρκική εποχή, προσέξτε απλά ότι αρχικώς η πατριαρχική βασιλική μητρόπολη των Ελληνορθόδοξων στην Κωνσταντινούπολη που οι οπαδοί του κ. Ερντογάν με τόσο πάθος θέλουν να μετατρέψουν σε τζαμί, χτίστηκε το 537 μ. Χ., ή 816 χρόνια πριν χτιστεί το πρώτο τζαμί στην πόλη και δεύτερον, εφόσον ο κ. Ερντογάν μιλά συχνά για τον “στόχο 2071”, υπονοώντας το έτος 1071 που σηματοδοτεί την κατάληψη εδαφών της Ανατολίας από Τούρκους, (σ.σ. τότε) παραδέχεται ότι υπήρχαν μη τουρκικοί πολιτισμοί, τόποι λατρείας και ιστορίας στα εδάφη που είναι σήμερα η Τουρκία.

Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει πως εκείνοι οι μη τουρκικοί πολιτισμοί έχουν σήμερα κάποια νόμιμη διεκδίκηση πάνω στα τουρκικά εδάφη. Όπως ακριβώς η οθωμανική ιστορία ή τα τζαμιά σε γειτονικές χώρες δεν θα έπρεπε να δώσουν νόμιμη αξίωση στην Τουρκία να διεκδικεί αυτό που σήμερα είναι “ξένη χώρα”.

Ο κ. Ερντογάν ισχυρίζεται πως παρέχει μαθήματα ιστορίας σε όλους. Πρέπει πρώτα να μάθει την ιστορία ο ίδιος, και η ιστορία δεν ξεκίνησε το 1071 ή το 1453».