«Ανακοινώνω τον χωρισμό μου από τις Ηνωμένες Πολιτείες», είπε ο νέος πρόεδρος των Φιλιππίνων Ροντρίγκο Ντουτέρτε ο οποίος επικύρωσε σήμερα στο Πεκίνο τη θεαματική διπλωματική στροφή του προς την Κίνα σε βάρος του παραδοσιακού αμερικανικού συμμάχου.
Ο Ντουτέρτε, συνοδευόμενος από επιχειρηματική αντιπροσωπεία αποτελούμενη από 400 μέλη, βρίσκεται στο Πεκίνο για τετραήμερη επίσημη επίσκεψη. Μετά τη σύνοδο κορυφής με τον ομόλογό του Σι Τζινπίνγκ, εκμεταλλεύθηκε το βήμα ενός οικονομικού φόρουμ για να ανακοινώσει τον «χωρισμό» του από τις Ηνωμένες Πολιτείες, προκαλώντας θύελλα χειροκροτημάτων.
Η επίσκεψη του φιλιππινέζου προέδρου επικυρώνει την αναθέρμανση των σχέσεων με την Κίνα που είχαν παγώσει τα τελευταία χρόνια εξαιτίας μιας ακανθώδους διαφοράς για την κυριαρχία σε νησιά στη Νότια Σινική Θάλασσα.
Ο Ντουτέρτε είπε ότι θέλει να «αναβάλει (τον φάκελο αυτό) για μια άλλη φορά» ώστε να δώσει προτεραιότητα στην οικονομική συνεργασία, δηλώνοντας στην κινεζική τηλεόραση πως επιδιώκει «τη βοήθεια» του μεγάλου γείτονα στον τομέα αυτόν.
Μια θέση που χαιρέτισε η Κίνα, ο πρόεδρος της οποίας Σι Τζινπίνγκ υποδέχθηκε επίσημα τον Ντουτέρτε στο Μέγαρο του Λαού, στην πλατεία Τιενανμέν.
«Είναι σημαντικό να πραγματευθούμε τις διαφορές μέσω του διαλόγου και των διμερών διαβουλεύσεων για το θέμα της Νότιας Σινικής Θάλασσας», δήλωσε ο Σι, ο οποίος είπε ότι είναι έτοιμος να «βάλει προσωρινά στην άκρη τα δύσκολα θέματα», σύμφωνα με δηλώσεις που μετέφερε το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών.
Ο Νουτέρτε χαρακτήρισε τη συζήτησή του με τον Σι Τζινπίνγκ «ιστορική». «Θα βελτιώσει και θα αναπτύξει τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών μας», είπε.
Η θέση του Ντουτέρτε διαφέρει ριζικά από εκείνην του προκατόχου του Μπενίνιο Ακίνο ο οποίος είχε εξασφαλίσει τον Ιούλιο από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης την καταδίκη των κινεζικών διεκδικήσεων στη Νότια Σινική Θάλασσα – όπου πολλές χώρες (Βιετνάμ, Μπρουνέι, Μαλαισία, Ταϊβάν) διεκδικούν τον έλεγχο μικρών και μεγαλύτερων νησιών.
Ο Ροντρίγκο Ντουτέρτε, που είχε ανέλθει στην εξουσία λίγο πριν ανακοινωθεί η απόφαση, δεν έδειξε καμία πρόθεση να δώσει συνέχεια. Μια ανακούφιση για το Πεκίνο, το οποίο υφίσταται έντονες διεθνείς πιέσεις από τον Ιούλιο και μοιάζει να θέλει να ανταποδώσει το δώρο του φιλιππινέζου προέδρου.
Έτσι ο Σι Τζινπίνγκ δήλωσε πως η χώρα του είναι διατεθειμένη να «συμμετάσχει ενεργά στην κατασκευή υποδομών (στις Φιλιππίνες), στους τομείς των σιδηροδρόμων, των αστικών σιδηροδρομικών μεταφορών, των αυτοκινητοδρόμων και των λιμανιών», σύμφωνα με το υπουργείο.
Εξάλλου, η Κίνα θα «ωθήσει τις κινεζικές επιχειρήσεις να επενδύσουν περισσότερο» και θα «ενθαρρύνει τους Κινέζους να ταξιδέψουν στις Φιλιππίνες».
Οι ξένες επενδύσεις είναι κρίσιμης σημασίας για το αρχιπέλαγος των Φιλιππίνων, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ των οποίων είναι μικρότερο από το 50% εκείνου της Κίνας, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα.
Αντιμέτωπος με τις επικρίσεις των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΟΗΕ για την εκστρατεία του κατά της εγκληματικότητας, που έχει προκαλέσει ήδη περισσότερους από 3.700 θανάτους, σύμφωνα με επίσημο απολογισμό, ο Ντουτέρτε μπορεί επίσης να υπολογίζει στην υποστήριξη της Κίνας.
Το Πεκίνο «υποστηρίζει τη νέα κυβέρνηση των Φιλιππίνων στη μάχη της κατά των ναρκωτικών, κατά της τρομοκρατίας και της εγκληματικότητας και είναι διατεθειμένη να έχει μια συνεργασία στο θέμα αυτό» με τη Μανίλα, ανέφερε το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών.
Χθες ο Ροντρίγκο Ντουτέρτε είπε, σε μια ομιλία ενώπιον της φιλιππινέζικης κοινότητας στο Πεκίνο, ότι η χώρα του, που υπήρξε αμερικανική αποικία έως το 1946, είχε μικρό όφελος από τη συμμαχία της με την Αμερική.
«Έχετε μείνει στη χώρα μου για το δικό σας συμφέρον. Άρα, είναι η ώρα να πούμε αντίο, φίλε μου», είπε απευθυνόμενος στην Ουάσινγκτον.
«Δεν θα ξαναπάω στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το μόνο που κάνουν είναι να με προσβάλλουν εκεί», είχε προσθέσει ο Ντουτέρτε προτού αναφερθεί και πάλι στον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα χαρακτηρίζοντάς τον «π…ς γιο», όπως είχε κάνει και τον Σεπτέμβριο.