Η παρουσία του και μόνο στη Μεσόγειο προκαλεί πονοκέφαλο και αναστάτωση στην ελληνική πλευρά. Ένα σκάφος-αίνιγμα που έχει απασχολήσει την επικαιρότητα κάθε φορά που οι γείτονες προσπαθούν να κάνουν αισθητή την παρουσία τους στο Αιγαίο με πρόσχημα τις έρευνες. Τις τελευταίες ημέρες «βγήκε παγανιά» για τον εντοπισμό κοιτασμάτων πετρελαίου και πλησίασε σε απόσταση αναπνοής τις ελληνικές ακτές. Το 36μετρο σκαρί, που ανήκει τυπικά στο Ινστιτούτο Θαλάσσιας Επιστήμης και Τεχνολογίας του Πανεπιστημίου της 9ης Σεπτεμβρίου στη Σμύρνη, κατασκευάστηκε το 1978, πριν από 33 ολόκληρα χρόνια, στα ναυπηγεία της Schiffswarft Diedrich Ordersum στη Δυτική Γερμανία «με εξοπλισμό για ωκεανογραφικές, βιολογικές, γεωλογικές και γεωφυσικές έρευνες».
Με 36 μέτρα μήκος και ακτίνα πλάτους 8 μέτρων, το ερευνητικό σκάφος «ΠΙΡΙ ΡΕΪΣ» έχει συνολική χωρητικότητα 289 τόνων, πλήρωμα 10 ναυτικών και 11 επιστημόνων που αποτελούν το μόνιμο προσωπικό του, ενώ μπορεί να εκτελέσει πλου για 20 μέρες χωρίς ελλιμενισμό. Το όνομά του οφείλει στον διάσημο Οθωμανό ναύαρχο Πίρι Ρέις (1470 – 1554), σύμβολο της τουρκικής ναυτοσύνης και συγγραφέα της λεπτομερειακής χαρτογραφικής μελέτης για τη Μεσόγειο με τίτλο «Κιτάμπ Μπαχρίγιε».
Οι Τούρκοι ισχυρίζονταν επί πολλά χρόνια ότι το σκάφος δεν διέθετε εξοπλισμό για έρευνες πετρελαϊκών κοιτασμάτων. Η αλήθεια όμως είναι ότι από τη στιγμή που μπορούσε να εκτελέσει έρευνες για σεισμογενείς περιοχές και ρήγματα είναι αυτονόητο ότι με τον ίδιο εξοπλισμό μπορούσε να εκτελέσει και πετρελαϊκές έρευνες.
Η πρώτη φορά που το εν λόγω σκάφος έθεσε σε συναγερμό το κέντρο επιχειρήσεων του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού ήταν τον Γενάρη του 1997, όταν βγήκε από τα στενά των Δαδανελίων χωρίς να δώσει πληροφορίες για τις κινήσεις του. Λίγα χρόνια μετά, τον Μάιο του 2001, μέσω του προσωπικού διαύλου των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας ανακόπηκε νέα ελληνοτουρκική κρίση. Αφορμή ήταν η αναγγελία της νέας εξόδου στο Νότιο Αιγαίο και στην Κύπρο για θαλάσσιες επιστημονικές έρευνες του «ΠΙΡΙ ΡΕΪΣ».
Τον Φεβρουάριο του 1999, το σκάφος – και μάλιστα ύστερα από άδεια της ελληνικής κυβέρνησης- θα ελλιμενιζόταν στον Πειραιά προκειμένου να λάβει μέρος σε συνέδριο του Εθνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών. Η επίσκεψη αναβλήθηκε λόγω της αναστάτωσης με την «υπόθεση Οτσαλάν».
Το Μάιο του 2002, όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της «Espresso», η Κύπρος προέβη σε επίσημη διαμαρτυρία προς τον τότε γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών, Κόφι Ανάν για τις παραβιάσεις των χωρικών υδάτων της από το «ΠΙΡΙ ΡΕΪΣ» και κατήγγειλε την παράνομη έλευση του πλοίου στα κατεχόμενα λιμάνια της Κερύνειας και της Αμμοχώστου.
