Προς νέα σύγκρουση οδεύει η Βαγδάτη με τους Κούρδους του Ιράκ, όπως διαφαίνεται από το καινούργιο νομοσχέδιο για τον πετρελαϊκό πλούτο της χώρας, που έχει έρθει προς συζήτηση στο ιρακινό κοινοβούλιο.
Αντίγραφο του νομοσχεδίου, που εξασφάλισε το Reuters, τεκμηριώνει ότι η καινούργια εκδοχή δίνει μεγαλύτερη εξουσία στη Βαγδάτη να διαχειριστεί και να αναπτύξει τα ιρακινά πετρελαϊκά αποθέματα, τα οποία είναι τα τέταρτα μεγαλύτερα στον πλανήτη. Οι αλλαγές στην εκδοχή που είχε συμφωνηθεί το 2007 – έδινε σχετική εξουσία στις περιφερειακές δυνάμεις όσον αφορά στα αποθέματα των περιοχών τους – αναμένεται να οδηγήσουν σε πολιτική σύγκρουση την κυβέρνηση αλ Μάλικι και τους Κούρδους, οι οποίοι συμμετέχουν στον κυβερνητικό συνασπισμό.
Το καινούργιο νομοσχέδιο δίνει στο υπουργείο Πετρελαίου την εξουσία να προκηρύσσει γύρο προσφορών για τα περισσότερα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στη χώρα, αφήνοντας στη δικαιοδοσία της νεοσυσταθείσας Iraqi National Oil Company (INOC) τα πεδία από τα οποία παράγονται ενεργειακοί πόροι σήμερα καθώς και αυτά που έχουν ανακαλυφθεί αλλά δεν είναι υπό εκμετάλλευση. Αποτέλεσμα αυτών των αλλαγών είναι να συμπεριληφθούν τα πεδία στο ιρακινό Κουρδιστάν στις μελλοντικές δημοπρατήσεις.
Η καινούργια νομοθετική ρύθμιση για τον ιρακινό πετρελαϊκό πλούτο θεωρείται ζωτικής σημασίας για την εξασφάλιση ξένων επενδύσεων με στόχο την αύξηση της ιρακινής παραγωγής – ανέρχεται, σήμερα, στα 2,75 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα – και για την ανόρθωση της οικονομίας του Ιράκ.
Τόσο το ιρακινό Κουρδιστάν όσο και περιοχές, ιδιαιτέρως η πλούσια σε πετρέλαιο Βασόρα και η επαρχία Άνμπαρ, στην οποία κυριαρχούν οι Σουνίτες, έχουν διεκδικήσει μεγαλύτερο τοπικό έλεγχο. Σύμφωνα με το καινούργιο νομοσχέδιο, στην INOC περνά ο έλεγχος πεδίων τα οποία ήδη παράγουν, όπως παραδείγματος χάρη το Μπάι Χασάν στο Κιρκούκ, του οποίου τα αποθέματα ανέρχονται σε 2,3 δισεκατομμύρια βαρέλια ή το Ναρ μπιν Ούμαρ, στο νότο, με αποθέματα ύψους 6 δισεκατομμυρίων βαρελιών.
Το νομοσχέδιο προβλέπει, επίσης, τη δημιουργία ομοσπονδιακού συμβουλίου πετρελαίου και φυσικού αερίου ως το σώμα το οποίο θα χαράσσει τις τελικές πολιτικές (έγκριση πολιτικών που προτείνει το υπουργείο Πετρελαίου, συμφωνία διαδικασιών για διαπραγματεύσεις και σύναψη συμβολαίων κατά τον γύρο προσφορών και κύρωση συμβολαίων εξόρυξης, ανάπτυξης και παραγωγής).
Απαλείφεται παράγραφος, σύμφωνα με την οποία απαιτείτο η εκπροσώπηση στο συμβούλιο των σιιτών, σουνιτών και Κούρδων και προστίθεται άλλη, σύμφωνα με την οποία εξασφαλίζεται θέση στο συμβούλιο για τον σημερινό αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, τον τέως υπουργό Πετρελαίου του Ιράκ, Χουσάιν αλ Σαχριστάνι.
Για τους Κούρδους αξιωματούχους, ο αλ Σαχριστάνι είναι το μείζον εμπόδιο στις ενεργειακές σχέσεις της Βαγδάτης με το ιρακινό Κουρδιστάν. Έχει ζητήσει την επανεξέταση από τη Βαγδάτη των πετρελαϊκών συμβολαίων που έχουν υπογράψει οι Κούρδοι και τη μετατροπή τους σε συμβόλαια παροχής υπηρεσιών από τους ξένους εταίρους.
Η Περιφερειακή Κυβέρνηση του Κουρδιστάν υιοθέτησε, το 2007, τη δική της νομοθεσία για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο και υπέγραψε με ξένες εταιρείες περισσότερα από σαράντα συμβόλαια από κοινού εκμετάλλευσης της παραγωγής, τα οποία η Βαγδάτη θεωρεί παράνομα.