Εκατοντάδες Παλαιστίνιοι πορεύθηκαν σήμερα στη Ραμάλα, στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, σε μια πορεία που πραγματοποιείται κάθε χρόνο σε ανάμνηση της «Νάκμπα» («καταστροφή» στα αραβικά) την οποία αποτέλεσε γι΄αυτούς η δημιουργία του Ισραήλ πριν από 68 χρόνια.

Η πορεία αυτή είναι το αποκορύφωμα μιας πολυήμερης κινητοποίησης στο πλαίσιο της οποίας πραγματοποιήθηκαν πορείες στη Δυτική Όχθη και στη Λωρίδα της Γάζας. Σε ορισμένες από αυτές παλαιστίνιοι διαδηλωτές συγκρούστηκαν με ισραηλινούς στρατιώτες. Εκδηλώσεις μνήμης πραγματοποιήθηκαν επίσης σε αραβικές πόλεις του Ισραήλ, από Άραβες Ισραηλινούς, απογόνους των 160.000 Παλαιστινίων που έμειναν στη γη τους το 1948.

«Όχι στην κατοχή, παραμένουμε Παλαιστίνιοι, θα αντισταθούμε και θα επιστρέψουμε», δήλωσε ένας από τους διοργανωτές, ο Μοχάμεντ Αλιγιάνε, ενώπιον εκατοντάδων ανθρώπων που συγκεντρώθηκαν στο κέντρο της πόλης.

Το πλήθος ύψωνε τεράστια κλειδιά που έχουν γίνει το σύμβολο αυτής της επετείου σε ανάμνηση των κλειδιών των σπιτιών τους που έχουν κρατήσει οι πρόσφυγες, πολλοί από τους οποίους σκέπτονται να επιστρέψουν σε αυτά με το τέλος της ισραηλινο-αραβικής σύγκρουσης.

Η οικογένεια της Μάχα Αμπού Σουρούρ, που έχει εγκατασταθεί στον προσφυγικό καταυλισμό Αΐντα στη Βηθλεέμ, έχει κρατήσει αυτό το κλειδί: «Είμαστε από το χωριό Μπέιτ Νατίφ. Δεν το έχω δει ποτέ, έχω ακούσει μόνο να μιλούν γι΄αυτό από τους παππούδες μου, αλλά αισθάνομαι ότι πρέπει να επιτρέψω εκεί», δηλώνει στο Γαλλικό Πρακτορείο αυτή η σαραντάχρονη γυναίκα.

Στη Γάζα, η Χαμάς και ο Ισλαμικός Τζιχάντ, οι δύο ισλαμιστικές δυνάμεις που είναι εχθροί του Ισραήλ, κάλεσαν για μια νέα ιντιφάντα, όπως έχουν ονομαστεί οι παλαιστινιακές εξεγέρσεις του 1987-93 και του 2000-2005.

Ο εξόριστος επικεφαλής της Χαμάς, ο Χάλεντ Μεσάαλ, κάλεσε για «ενότητα» καθώς οι Παλαιστίνιοι κυβερνώνται από δύο αντίπαλες διοικήσεις: τη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας και την Παλαιστινιακή Αρχή, που αναγνωρίζεται διεθνώς, στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη. Οι Παλαιστίνιοι τιμούν κάθε χρόνο την επέτειο της εξόδου εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων που εκδιώχθηκαν ή διέφυγαν το 1948.

Περισσότεροι από 12 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι ζουν σε όλο τον κόσμο, οι μισοί από τους οποίους στα κατεχόμενα εδάφη και στο Ισραήλ, σύμφωνα με επίσημα παλαιστινιακά στοιχεία. Περισσότεροι από 5,5 εκατομμύρια είναι καταγεγραμμένοι ως πρόσφυγες από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών.

Το 1948, λέει η Χανάν Ασράουι, μέλος της παλαιστινιακής διοίκησης, το Ισραήλ «διέπραξε μια μεγάλη ιστορική αδικία» καταστρέφοντας «531 παλαιστινιακές πόλεις και χωριά και διαπράττοντας τουλάχιστον 33 σφαγές». Το Ισραήλ δεν παραδέχθηκε ποτέ τις σφαγές και αμφισβητεί τα στοιχεία για τις καταστροφές.

Η αδικία συνεχίζεται επειδή το «Ισραήλ καταφεύγει σκόπιμα και συστηματικά σε πράξεις βίας, εποικισμού και καταστροφής», αναφέρει σε μια ανακοίνωση.

Το «δικαίωμα επιστροφής» των προσφύγων στις εστίες τους παραμένει ένα βασικό παλαιστινιακό αίτημα και ένα από τα πιο ακανθώδη θέματα σε μια ενδεχόμενη διευθέτηση της σύγκρουσης. Η προοπτική μιας τέτοιας διευθέτησης μοιάζει στην πραγματικότητα πολύ μακρινή.