Αναδύεται μια «νέα Τουρκία», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, απευθυνόμενος στις ηγεσίες των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων στη γειτονική χώρα, στη διάρκεια τελετουργικό γεύματος κατάλυσης της νηστείας του Ραμαζανίου (Ιφτάρ).

«Γκρεμίζοντας ταμπού, βάλαμε την υπογραφή μας σε ιστορικές μεταρρυθμίσεις», τόνισε ο Τούρκος πρωθυπουργός και εξήγησε ότι «δεν θα επιτρέψουμε διακρίσεις μεταξύ των συμπατριωτών μας» αναφερόμενος στη θρησκεία ή την εθνοτική καταγωγή.

«Δεν ήλθαμε με άδεια χέρια», είπε ο Τούρκος πρωθυπουργός, απευθυνόμενος στους οργανωτές του Ιφτάρ και ανακοίνωσε τη δημοσίευση στην επίσημη εφημερίδα της κυβερνήσεως, διατάγματος για την εκτέλεση του νόμου – που είχε νωρίτερα εισάγει η κυβέρνηση του – για την επιστροφή των περιουσιών κοινωφελών ιδρυμάτων των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων, που είχαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο δημευθεί.

Μόνο από την ελληνική μειονότητα υπολογίζεται ότι είχαν αφαιρεθεί με τη μέθοδο αυτή ως και 10.000 ακίνητα κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών.

Το διάταγμα αφορά σε ακίνητα που είχαν δηλώσει τα μειονοτικά βακούφια το 1936, βάσει του τότε βακουφικού νόμου. Τα ενδιαφερόμενα ιδρύματα θα πρέπει πλέον να καταθέσουν σχετικές αιτήσεις εντός 12 μηνών, οι οποίες θα ικανοποιηθούν αφού αξιολογηθούν εκ μέρους της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων.

Σύμφωνα λοιπόν με την τροποποίηση του νόμου περί βακουφίων και βάσει όσων αναφέρθηκαν στον τουρκικό Τύπο, επιστρέφονται στα μειονοτικά βακούφια:

1. Οι ακίνητες περιουσίες για τις οποίες δεν αναφέρεται ο κάτοχος του τίτλου ιδιοκτησίας.

2. Τα ακίνητα που έχουν περιέλθει στο τουρκικό Θησαυροφυλάκιο, στη Γενική Διεύθυνση Βακουφίων, στους δήμους και στις νομαρχίες με τρόπους πέραν της απαλλοτρίωσης, της πώλησης και της ανταλλαγής.

3. Τα νεκροταφεία και οι διάφορες πηγές, η διαχείριση των οποίων έχει περιέλθει στους δήμους.

Προβλέπεται επίσης η καταβολή αποζημίωσης για τις ακίνητες περιουσίες των μειονοτικών ευαγών ιδρυμάτων που έχουν περιέλθει στο τουρκικό δημόσιο και στη συνέχεια έχουν μεταπωληθεί σε τρίτους. Η αποζημίωση θα υπολογιστεί εκ μέρους του τουρκικού υπουργείου Οικονομικών, με βάση την τρέχουσα τιμή των ακινήτων αυτών και θα καταβληθεί εκ μέρους του Θησαυροφυλακίου ή της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων.

Δεν περιλαμβάνει τα «μαζμπούτ»

Η ρύθμιση αυτή πάντως δεν αφορά στα επονομαζόμενα «κατειλημμένα βακούφια» (μαζμπούτ). Πρόκειται για βακούφια τα οποία έχουν περιέλθει στο τουρκικό Δημόσιο με την περιουσία, αλλά και τη διοίκησή τους. Μεταξύ των μειονοτικών κατειλημμένων βακουφίων, υπάρχουν 24 που ανήκαν στην ελληνική μειονότητα.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της δήμευσης του κτιρίου του ομογενειακού δημοτικού σχολείου στο Ορτάκιοϊ του Βοσπόρου στην Κωνσταντινούπολη. Το τοπικό ελληνικό βακούφι έχει προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Το ΕΔΑΔ πρόσφατα γνωστοποίησε στους ενδιαφερόμενους ότι αποδέχεται την προσφυγή. Σήμερα, το κτίριο αυτό λειτουργεί ως γραφείο της τουρκικής Γενικής Γραμματείας Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ταυτόχρονα ο Ερντογάν ανακοίνωσε και την απόφαση της κρατικής υπηρεσίας διανομής διαφημίσεων να χρηματοδοτήσει την έκδοση έξη μειονοτικών εφημερίδων, μεταξύ των οποίων την «Απογευματινή» και την «ΗΧΩ» , που εκδίδονται στα ελληνικά.

Στη σημασία των μεταρρυθμίσεων που έχει εισάγει η κυβέρνηση Ερντογάν, αναφέρθηκε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Μπουλέντ Αρίντς, που τόνισε ότι η ειρηνική συνύπαρξη θρησκευτικών και εθνικών ομάδων, προϋπάρχει στην πολιτική παράδοση του τόπου.