Η Τουρκία πρέπει να σημειώσει επειγόντως σημαντική πρόοδο στην αποτροπή των παράτυπων αναχωρήσεων μεταναστών και προσφύγων από το έδαφός της προς την Ευρώπη, κυρίως αυξάνοντας τις χερσαίες επιχειρήσεις. Αυτή είναι η βασική σύσταση προς την Τουρκία στην οποία προχώρησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με την έκθεση που δημοσίευσε σήμερα για την εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης ΕΕ-Τουρκίας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, ο αριθμός των ανθρώπων που φτάνουν τακτικά στην ΕΕ από την Τουρκία μειώθηκε «σταθερά» από τον Οκτώβριο του 2015, ωστόσο ο συνολικός αριθμός των αφίξεων παραμένει σε «υψηλά επίπεδα» για την εποχή. Οι μέσες ημερήσιες αφίξεις από την Τουρκία στην Ελλάδα ανήλθαν σε 2.186 τον Ιανουάριο, σε σύγκριση με 6.929 τον Οκτώβριο και 3.575 το Δεκέμβριο.
Η έκθεση επίσης αναγνωρίζει κάποια συγκεκριμένα μέτρα τα οποία έχει ήδη πάρει η Τουρκία όσον αφορά την εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης, όπως είναι υποχρέωση βίζας για τους Σύρους που έρχονται στην Τουρκία από τρίτες χώρες, πράγμα που μείωσε σημαντικά τις αφίξεις από το Λίβανο και την Ιορδανία. Επιπλέον, αναφέρεται και στα μέτρα που έλαβε η Τουρκία έτσι ώστε να έχουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας οι Σύροι που βρίσκονται υπό καθεστώς προσωρινής προστασίας στην Τουρκία.
Εξάλλου, η Τουρκία καλείται να βελτιώσει την εφαρμογή της διμερούς συμφωνίας επανεισδοχής με την Ελλάδα και να είναι έτοιμη να εφαρμόσει τη συμφωνία επανεισδοχής ΕΕ-Τουρκίας για υπηκόους τρίτων χωρών από την 1η Ιουνίου 2016.
Η Τουρκία καλείται επίσης να ενισχύσει την ικανότητα επέμβασης της τουρκικής ακτοφυλακής και να ενδυναμώσει τη νομοθεσία, τις δράσεις και τη συνεργασία της με τα κράτη-μέλη της ΕΕ για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και των διακινητών.
Τέλος, όσον αφορά την ΕΕ, η έκθεση αναφέρει ότι η οικονομική βοήθεια προς την Τουρκία πρέπει να καταβληθεί το συντομότερο δυνατό, μέσω του Ταμείου διευκόλυνσης για τους πρόσφυγες. Η πρώτη συνεδρίαση της Συντονιστικής Επιτροπής του Ταμείου θα πραγματοποιηθεί στις 17 Φεβρουαρίου και θα συζητηθούν οι συγκεκριμένες δράσεις που θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν από το ταμείο των 3 δισ. ευρώ που έχει δημιουργηθεί. Οι τομείς προτεραιότητας περιλαμβάνουν την ανθρωπιστική βοήθεια, την εκπαίδευση, την ένταξη στην αγορά εργασίας, την πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη, την κοινωνική ένταξη και τα έργα υποδομής.
Ο πρώτος αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Φρανς Τίμερμανς χαιρέτισε τα μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί από τις τουρκικές αρχές για την ανακοπή των παράτυπων μεταναστευτικών ροών, τονίζοντας ωστόσο ότι «δεν πρέπει να υπάρχουν αυταπάτες ότι η προσφυγική κρίση θα τελειώσει» πριν «αντιμετωπιστούν οριστικά οι βασικές αιτίες της –κυρίως ο συνεχιζόμενος πόλεμος και οι θηριωδίες στη Συρία». «Εμείς θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε από κοινού με τους Τούρκους εταίρους μας για την πλήρη εφαρμογή του κοινού σχεδίου δράσης, ώστε να υλοποιήσουμε τις δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης των λαθρεμπόρων και της πρόληψης των παράνομων αναχωρήσεων από την Τουρκία στην Ευρώπη», ανέφερε.
Από την πλευρά του, ο επίτροπος για την Πολιτική Γειτονίας και τη Διεύρυνση Γιοχάνες Χαν, αναφέρθηκε στο ταμείο των 3 δισ. ευρώ για την Τουρκία το οποίο έχει πλέον οριστικοποιηθεί. «Εργαζόμαστε σε πλήρη ταχύτητα με τις τουρκικές αρχές για την εκτίμηση των αναγκών, ώστε τα κεφάλαια να μπορούν να εκταμιευθούν το συντομότερο δυνατό», δήλωσε ο Ευρωπαίος επίτροπος.