Μεταξύ των ετών 1956 και 1961 το προσωπικό του Υπουργείου Εσωτερικών της Δυτικής Γερμανίας αποτελούνταν κατά το 66% από πρώην ναζί υπαλλήλους, αριθμό που αποτελεί το μεγαλύτερο γνωστό μέχρι σήμερα ποσοστό σε δυτικογερμανικό υπουργείο. Τον ιδιαιτέρως υψηλό αυτό αριθμό υποδεικνύει μία έρευνα του Κέντρου Έρευνας Σύγχρονης Ιστορίας του Πότσνταμ, την οποία ανέλαβαν ιστορικοί κατόπιν ανάθεσης του γερμανικού Υπουργείου Εσωτερικών. Είναι δουλειά του κάθε υπουργείου να ερευνήσει το παρελθόν του, εξήγησε σχετικά ο υπουργός Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ.
Οι ιστορικοί, όπως αναφέρει η Deutsche Welle, εξέτασαν μέσα σε διάστημα έντεκα μηνών τα βιογραφικά των συνεργατών του δυτικογερμανικού υπουργείου κατά τα έτη 1949 έως 1970. Ανάλογη έρευνα διεξήγαγαν και για το αντίστοιχο υπουργείο της Ανατολικής Γερμανίας. Το αποτέλεσμα ήταν ένας «σκανδαλωδώς μεγάλος» αριθμός συνεργατών με ναζιστικό παρελθόν και στις δύο υπηρεσίες, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Στην Ανατολική Γερμανία το ποσοστό των πρώην ναζί στο υπουργείο Εσωτερικών κυμαινόταν κατά μέσο όρο στο 14% κατά τα έτη της έρευνας. Και πάλι ωστόσο ο αριθμός είναι υψηλότερος απ΄ό,τι πίστευαν μέχρι σήμερα οι ειδικοί. Πού οφείλεται αυτό το παράδοξο, τόσο στη Δυτική όσο και στην Ανατολική Γερμανία, όπου ο λεγόμενος “αντιφασισμός” αποτέλεσε θεμέλιο της κυρίαρχης κρατικής ιδεολογίας;
Το ερώτημα ηχεί ακόμη περισσότερο παράδοξα αν αναλογιστεί κανείς ότι στις δύο χώρες μετά τον πόλεμο ξεκίνησε μία επίσημη διαδικασία αποναζιστικοποίησης, δηλαδή εκκαθάρισης της κοινωνίας από τα κατάλοιπα της ναζιστικής ιδεολογίας. Σε αυτή τη διεργασία έπαιξαν ασφαλώς πρωτεύοντα ρόλο τα υπουργεία Εσωτερικών και των δύο γερμανικών κρατών, στα οποία για αυτό ακριβώς τον λόγο δε θα περίμενε κανείς να υπάρχουν τόσα πρώην στελέχη του ναζιστικού κράτους.
Ένα δίκτυο πρώην ναζί
Η εξήγηση που δίνουν οι ειδικοί είναι ότι στη μεταπολεμική Γερμανία οι ειδικευμένοι υπάλληλοι σε όλους τους τομείς ήταν λίγοι. Έτσι οι υπάλληλοι που είχαν θέσεις στη διοίκηση, τη δικαιοσύνη και την αστυνομία τα χρόνια της ναζιστικής διακυβέρνησης κατάφεραν τελικά να πάρουν αντίστοιχες θέσεις και μετά τον πόλεμο, ακόμη και στα ανώτερα κλιμάκια της υπαλληλικής ιεραρχίας.
Παράλληλα έπαιξε ρόλο και ο προσωπικός παράγοντας. Ένα δίκτυο πρώην ναζί στήριξε την ανέλιξη πρώην μελών του ναζιστικού κόμματος, σύμφωνα με την έρευνα. Πολλοί από αυτούς απέκρυψαν βέβαια το ναζιστικό παρελθόν τους. Αλλά κι εκείνοι που δεν το κατάφεραν, συνέχισαν την επαγγελματική τους ζωή χωρίς ιδιαίτερα εμπόδια, γεγονός που είναι συγκλονιστικό κατά τους ερευνητές.
Τώρα μένει να δει κανείς ποιος ακριβώς ήταν ο ρόλος των υπαλλήλων αυτών στο ναζιστικό κόμμα και σε ποιο βαθμό συνέβαλαν στη διαμόρφωση της εσωτερικής πολιτικής της Ανατολικής και της Δυτικής Γερμανίας. Την απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα πρόκειται να αναζητήσουν οι ιστορικοί στην επόμενη φάση της έρευνας.