Ο πλανήτης μας αναμένεται να αλλάξει ριζικά εμφάνιση στα χρόνια που θα έρθουν και λίγη σχέση θα έχει με τη σημερινή κατανομή των κρατών αλλά και των χερσαίων εκτάσεων.
Κι έτσι μπορεί τα κράτη να μοιάζουν ακίνητα, αμετάβλητα και διαχρονικά, αν μας έχει μάθει κάτι όμως η Ιστορία είναι ότι μόνο έτσι δεν είναι τα πράγματα!
Έθνη εξαφανίστηκαν σε μια στιγμή ακόμα και στον 20ό αιώνα, με την Αυστρο-Ουγγαρία, την Οθωμανική Αυτοκρατορία και την άλλοτε «κόκκινη» υπερδύναμη ΕΣΣΔ να είναι εδώ σταθμοί.
Γιατί να περιμένουμε λοιπόν να φανεί καλύτερος με την ανθρωπότητα ο 21ος αιώνας;
Ολλανδία
Την ώρα που όλοι μπορούμε να διανοηθούμε τροπικές χώρες να εξαφανίζονται κάτω από τα μανιασμένα νερά του Ειρηνικού, δεν είναι εύκολο να το δεχτείς αυτό για ευρωπαϊκά κράτη. Παρά ταύτα, το σενάριο δεν είναι μόνο ρεαλιστικό αλλά ενδεχομένως και πολύ πιθανό να πέσει η Ολλανδία θύμα της κλιματικής αλλαγής. Οι Κάτω Χώρες είναι χτισμένες στο μεγαλύτερο μέρος τους τουλάχιστον ένα μέτρο κάτω από τη στάθμη της θάλασσας και απειλούνται ευθέως από την άνοδο της στάθμης του νερού. Και είναι ακριβώς το ίδιο δίκτυο καναλιών και αναχωμάτων που προορίζεται να κρατά τη χώρα πάνω από το νερό που αναμένεται να φέρει την καταστροφή, όπως έγινε πασιφανές στις τεράστιες πλημμύρες του 1953…
Μεγάλη Βρετανία
Ως μια από τις μεγαλύτερες αυτοκρατορίες που γνώρισε ποτέ η παγκόσμια ιστορία, το Ηνωμένο Βασίλειο αντιμετωπίζει σήμερα έναν υπαρκτό κίνδυνο για την οριστική διάλυσή του. Η ένωση των δύο βασιλείων, της Αγγλίας και της Σκοτίας, μόνο προβληματική υπήρξε στους πέντε αιώνες της κοινής τους συνύπαρξης και οι πρώτες ρυτίδες φάνηκαν ήδη από το 1853, όταν οι φωνές για ανεξαρτησία της Σκοτίας άρχισαν και πάλι να ηχούν. Το 1934 σχηματίστηκε το Εθνικό Κόμμα της Σκοτίας για να διεκδικήσει με πρωτόγνωρη δυναμική την αυτονομία της χώρας αλλά και την ξεχωριστή κάρτα μέλους στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα δημοψηφίσματα στη Σκοτία που καλούν σε διάλυση του Ηνωμένου βασιλείου δίνουν και παίρνουν και λαμβάνουν χώρα κάθε 20 περίπου χρόνια, αρχής γενομένης από τη δεκαετία του 1970. Το πρώτο απέτυχε λόγω τυπικοτήτων, το δεύτερο όμως εγκαθίδρυσε τη λαϊκή βούληση για ανεξάρτητο κράτος, αν και η βρετανική συνομοσπονδία δεν διαλύθηκε. Στο πιο πρόσφατο (2014) έχασαν οι αυτονομιστές με πολύ μικρή διαφορά, αν και στις εκλογές του επόμενου εξαμήνου το Εθνικό Κόμμα σάρωσε στη βάση ακριβώς της ήττας στο δημοψήφισμα. Την ώρα που η πλειονότητα των Σκοτσέζων διεκδικούν την αυτόνομη πορεία τους στον κόσμο και την απαλλαγή από τη βρετανική κηδεμονία, δεν είναι καθόλου απίθανο το Ηνωμένο Βασίλειο να μην υφίσταται σε εκατό χρόνια, καθώς η Ιστορία έχει αποδείξει πως καμιά ένωση δεν διαρκεί για πάντα…
Καναδάς
Το αποπαίδι του Επταετούς Πολέμου (1756-1763), ο Καναδάς, σχηματίστηκε την ώρα που Αγγλία και Γαλλία έκαναν για άλλη μια φορά σμπαράλια την Ευρώπη, αφήνοντας τις αποικίες τους στη Βόρεια Αμερική να τσακώνονται χωρίς την κηδεμονία τους. Το αποτέλεσμα του πολέμου ήταν η προσάρτηση της Νέας Γαλλίας στη Βρετανική Αυτοκρατορία, αν και οι Γάλλοι Καναδοί δεν είδαν ποτέ με καλό μάτι την ένωση, ούτε καν για χάρη των τύπων, όπως οι Σκοτσέζοι.
Το 1840 ξεκίνησαν από πλευράς Βρετανών οι πρώτες σοβαρές επιχειρήσεις από-γαλλοποίησης του Καναδά, με την ενοποίηση του γαλλικού τμήματος με την υπόλοιπη χώρα και τη δημιουργία της γαλλόφωνης κομητείας του Κεμπέκ. Με τον φόβο των πάντοτε επεκτατικών διαθέσεων των ΗΠΑ, οι Γάλλοι του Καναδά το κατάπιαν αυτό, όταν όμως μετά το πέρας του Β’ Παγκοσμίου ο νότιος γείτονας σταμάτησε να δείχνει απειλητικά τα δόντια του, οι Γαλλοκαναδοί ένιωσαν πια ελεύθεροι να σταματήσουν να συνεργάζονται.
Κι έτσι από τη δεκαετία του 1960 το κίνημα για την ανεξαρτησία του Κεμπέκ εκδηλώθηκε με πρωτόγνωρη δυναμική έχοντας πια στο πλευρό του ένα καλό ποσοστό του πληθυσμού. Στην πιο πρόσφατη σφυγμομέτρηση των αυτονομιστικών διαθέσεων των Γαλλοκαναδών, η αποσχιστική τάση έχασε κατά μόλις 1%! Αν χαθεί το Κεμπέκ, τότε ο Καναδάς ως ενιαίο κράτος κινδυνεύει οριστικά και δεν αποκλείεται καθόλου να συμβεί ένα τέτοιο σενάριο σε χρονικό ορίζοντα εκατονταετίας…
Ταϊβάν
Η Ταϊβάν παραμένει ένα κράτος με άκρως ενδιαφέρουσα πολιτική. Την ώρα που η Κίνα συνεχίζει να τη θεωρεί αναπόσπαστο τμήμα της, οι Ταϊβανοί δεν φαίνεται να διαφωνούν, έχοντας μόνο ενστάσεις για το ποια κυβέρνηση είναι η νόμιμη: η προπολεμική εθνικιστική κυβέρνηση της Δημοκρατίας της Κίνας, με έδρα την Ταϊβάν, ή η μεταπολεμική Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας που εδρεύει πια στο Πεκίνο; Πέρα από τους διπλωματικούς τακτικισμούς όμως σε όρους συνεργασίας, η Ταϊβάν παραμένει εντελώς ανεξάρτητη από το 1949, όταν ο Τσανγκ Κάι-σεκ μετέφερε εκεί την εθνικιστική του κυβέρνηση.
Η Ταϊβάν διατηρεί την πολιτική της αυτονομία, έχει δικές της διπλωματικές σχέσεις με τις περισσότερες χώρες του κόσμου, όπως φυσικά και δικές της ένοπλες δυνάμεις (άρτια μάλιστα εξοπλισμένες από τον εμπορικό της εταίρο, τις ΗΠΑ), την ίδια ώρα που η δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνησή της διατηρεί τη λαϊκή αποδοχή. Το μόνο τρωτό είναι η κοινή επιμονή τόσο Κίνας όσο και Ταϊβάν ότι η δεύτερη αποτελεί τμήμα της πρώτης, αν και τα πατριωτικά αισθήματα των Ταϊβανών δεν κάμπτονται έτσι εύκολα.
Σε πρόσφατο δημοψήφισμα, το 24% των πολιτών ζήτησε την αυτονόμηση της Ταϊβάν και η δυναμική είναι προς αυτή την κατεύθυνση, παρά τις κυβερνητικές διακηρύξεις για πλήρη ένωση με τη μαμά Κίνα. Οι διεθνολόγοι θεωρούν θέμα χρόνου την απόσχιση της Ταϊβάν από την κηδεμονία της «κόκκινης» Κίνας…
Βόρεια Κορέα
Όσο αναπάντεχες είναι οι διακηρύξεις Κίνας και Ταϊβάν για κοινή πορεία, άλλο τόσο απροσδόκητες είναι οι δηλώσεις Βόρειας και Νότιας Κορέας για τελική ένωση! Αν και εδώ το πράγμα μόνο εύκολο δεν είναι να τελεσφορήσει, καθώς στην κορεατική χερσόνησο ο καθένας κάνει το δικό του. Η Βόρεια Κορέα, το άμεσο αποτέλεσμα της επιμονής της ΕΣΣΔ να ελέγξει το βόρειο τμήμα της προπολεμικής ιαπωνικής αποικίας, το μόνο πράγμα που διαθέτει σε αφθονία είναι ένας παντοδύναμος στρατός, τον οποίο κάνει τα πάντα ο δικτάτορας Κιμ Γιονγκ-ουν για να ελέγξει, αποφεύγοντας αρκετές φορές αντιπραξικόπημα εναντίον του.
Όταν αυτό συμβεί και -σύμφωνα με τις εκτιμήσεις για την εκρηκτική κατάσταση που επικρατεί στο εσωτερικό της χώρας- μάλλον θα συμβεί σχετικά σύντομα, τότε η Νότια Κορέα θα σπεύσει να προσαρτήσει τον βόρειο γείτονά της επαναφέροντας την ενότητα στη χερσόνησο και επουλώνοντας τα τραύματα που άφησε στους δύο λαούς η οικογένεια Κιμ, σε ένα μοντέλο που ενδεχομένως θα θυμίζει πολύ την ένωση Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας εκεί στη δεκαετία του 1990…
