Μία ημέρα μετά τη συνάντησή του με τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής Μπαράκ Ομπάμα, ο πάπας Φραγκίσκος κάλεσε σήμερα στην ομιλία που εκφώνησε στο Κογκρέσο τους Αμερικανούς κοινοβουλευτικούς να αναλάβουν τις ευθύνες τους σε διεθνές επίπεδο, υπερνικώντας τους αρνητές της υπερθέρμανσης του πλανήτη, όσους απορρίπτουν τους μετανάστες, αλλά και κάμπτοντας το διεθνές εμπόριο όπλων.
Την 55λεπτη ομιλία ενώπιον του Κογκρέσου, της πρώτης που έχει εκφωνήσει προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας σε κοινή συνεδρίαση των δύο σωμάτων του κοινοβουλίου των ΗΠΑ, παρακολούθησαν πάνω από 500 βουλευτές και γερουσιαστές μαζί με τα μέλη του Ανώτατου Δικαστηρίου και μέλη της κυβέρνησης του Ομπάμα, συμπεριλαμβανομένου του αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν.
Η ομιλία του Φραγκίσκου διακόπηκε πολλές φορές από εκδηλώσεις επιδοκιμασίας. Άρχισε την ομιλία του αποτίοντας φόρο τιμής στη «γη των ελεύθερων και την πατρίδα των γενναίων» και επικαλούμενος το «αμερικανικό όνειρο» και σπουδαίες μορφές του αμερικανικού έθνους, από τον Αβραάμ Λίνκολν ως τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Το όνειρο του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ «συνεχίζει να μας εμπνέει όλους», είπε χαρακτηριστικά, ενώ έκλεισε την ομιλία του με τη χαρακτηριστική φράση «ο θεός να σας ευλογεί» — το 90% των μελών του Κογκρέσου είναι χριστιανοί.
Η υποδοχή των Ρεπουμπλικάνων, οι οποίοι αποτελούν την πλειοψηφία στο Κογκρέσο, ήταν ευγενική και δεν εκδήλωσαν παρά σε πολύ λίγες περιπτώσεις τη διαφωνία τους, για παράδειγμα αρνούμενοι να χειροκροτήσουν όπως έκαναν Δημοκρατικοί συνάδελφοί όταν ο Φραγκίσκος εκφράστηκε για το ζήτημα του περιβάλλοντος.
Αντίθετα επευφήμησαν ζωηρά το απόσπασμα της ομιλίας του για την οικογένεια, η οποία «απειλείται» όσο ποτέ άλλοτε, όπως έκρινε αλλά και την «προστασία» της ζωής — μια έμμεση αναφορά στο ζήτημα των αμβλώσεων.
Αν και ο τόνος της ομιλίας του πάπα πάντως ήταν γενικά συμφιλιωτικός, ο Φραγκίσκος προειδοποίησε τους Αμερικανούς κοινοβουλευτικούς εναντίον του κινδύνου του «φονταμενταλισμού», θρησκευτικού ή άλλης φύσης, ενώ από την ομιλία του δεν έλειψαν και ορισμένες αιχμές προς τους νεοσυντηρητικούς.
Ο Φραγκίσκος κάλεσε να «εξαλειφθούν οι νέες μορφές σκλαβιάς» αλλά και να υπάρξει αντίδραση στην «κρίση των προσφύγων η έκταση της οποίας δεν έχει προηγούμενο από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο». Κάλεσε επίσης να υπάρξει «πλήρης κατάργηση της ποινής του θανάτου».
Στο πεδίο της οικονομίας, ο Φραγκίσκος κάλεσε να προασπιστεί «το κοινό αγαθό που είναι η γη», καλώντας τους Αμερικανούς πολιτικούς να κάνουν μια «θαρραλέα προσπάθεια για να αναστραφούν οι πιο σοβαρές συνέπειες της επιδείνωσης του κλίματος που προκαλείται από την ανθρώπινη δραστηριότητα». «Δεν έχω καμιά αμφιβολία ότι οι ΗΠΑ, και αυτό το Κογκρέσο, έχουν σημαντικό ρόλο να διαδραματίσουν. Είναι η στιγμή των πράξεων και των θαρραλέων στρατηγικών», υπογράμμισε.
Ακόμη εξέφρασε την υποστήριξή του στις προσπάθειες διευθέτησης διεθνών εντάσεων, χωρίς να αναφερθεί ονομαστικά στις συμφωνίες που επιτεύχθηκαν με την Κούβα ή με το Ιράν φέτος. Κάλεσε να εξευρεθούν τρόποι για να τερματιστεί το εμπόριο «φονικών όπλων» που πωλούνται σε ανθρώπους που σκοπεύουν να προκαλέσουν «ανείπωτα δεινά» στους λαούς.
Ο πάπας Φραγκίσκος, κατά κόσμο Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο, μετά το τέλος της ομιλίας του έφυγε από την ημικυκλική αίθουσα του και βγήκε σε ένα μπαλκόνι για να χαιρετίσει το ενθουσιώδες πλήθος των 50.000 που είχαν συγκεντρωθεί στους πρόποδες του λόφου του Καπιτωλίου, καθώς αυτή ήταν η τελευταία ευκαιρία που είχαν για να τον δουν οι πιστοί πριν από την αναχώρησή του για τη Νέα Υόρκη.