Πριν από λίγες μέρες έγινε γνωστή η είδηση ότι η Κίνα επιστρέφει στη Ρωσία περίπου το 80% των πληρωμών σε γιουάν, ώστε να αποφύγει την οικονομική αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ, που δείχνουν τα «δόντια» τους προς το Πεκίνο.
Η Αμερική σε συνεργασία με τους συμμάχους της εφάρμοσε ένα σχέδιο κυρώσεων κατά του Κρεμλίνου από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε ο πόλεμος στην Ουκρανία, με στόχο τον στραγγαλισμό της ρωσικής οικονομίας. Παραδείγματος χάριν, απέκλεισαν ρωσικές τράπεζες από το διεθνές διασυνοριακό-διατραπεζικό σύστημα χρηματοοικονομικών συναλλαγών SWIFT.
Ταυτόχρονα, η Αμερική απείλησε ορισμένες κινεζικές τράπεζες ότι θα έχαναν την πρόσβαση στο δολάριο, αν συνέχιζαν τις οικονομικές συναλλαγές με τη Μόσχα. Σε όλες τις περιπτώσεις, όμως, στόχοι ήταν μεγάλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Έτσι, η Ρωσία αξιοποιώντας μικρότερες τράπεζες, που μπορούσαν να περάσουν απαρατήρητες από εκάστοτε ελέγχους, συνέχισε το εμπόριο τόσο με το Πεκίνο όσο και με τρίτα κράτη, κρατώντας την οικονομία της σε βιώσιμα επίπεδα, ειδικά σε ό,τι αφορούσε την πολεμική βιομηχανία.
Η Ουάσιγκτον, λοιπόν, στα τέλη Δεκεμβρίου 2023 επέβαλε δευτερογενείς κυρώσεις μόνο σε τράπεζες τρίτων χωρών και κυρίως μεσαίου ή μικρού μεγέθους, αποφεύγοντας να πλήξουν τα μεγάλα ιδρύματα. Μάλιστα, επέκτειναν τον ορισμό της κατηγορίας «Στρατιωτικό-Βιομηχανικό Σύμπλεγμα της Ρωσίας», στην οποία εντάσσονται όσοι οικονομικοί παράγοντες βοηθούν με οποιονδήποτε τρόπο τις ρωσικές πολεμικές προσπάθειες.
Σύμφωνα με τη ρωσική εφημερίδα «Kommersant», αυτές οι κυρώσεις απέδωσαν, σε βαθμό που οι πληρωμές από τη Ρωσία προς την Κίνα σε γιουάν επιστρέφουν πίσω ή χρειάζονται εβδομάδες, για να ολοκληρωθούν.
Ενδεικτικές της κατάστασης είναι οι δηλώσεις του κορυφαίου ρώσου τραπεζίτη, Andrei Kostin, διευθύνοντα σύμβουλου της VTB Bank, που ανέφερε: «Όποια μέτρα κι αν λάβουμε, βλέπουμε ότι η αντίδραση είναι πολύ γρήγορη… Οι μέθοδοι αποφυγής των κυρώσεων θα πρέπει να γίνουν “κρατικό μυστικό”, επειδή συνεχίζουν να κλείνουν τόσο γρήγορα οι παρακαμπτήριες».
Το ρωσικό σχέδιο στο τραπέζι
Παρά τα πλήγματα που δέχεται η ρωσική οικονομία, το Κρεμλίνο γνωρίζει πως η Δύση δεν μπορεί να καταστρέψει οικονομικά, τελείως, τη Ρωσία. Χαρακτηριστικά, ο Alex Capri, ανώτερος λέκτορας στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης, είχε αναφέρει: «Αν παραλύσει ολόκληρο το ρωσικό τραπεζικό σύστημα, θα υπάρξουν και άλλες τράπεζες σε όλο τον κόσμο, που θα υποστούν το μεγαλύτερο βάρος, επειδή χρηματοδοτούν το εμπόριο και άλλα εμπορεύματα. Θα υπήρχαν πολλές παράπλευρες απώλειες, που θα επηρέαζαν μη ρωσικές τράπεζες και άλλες στο διεθνές τραπεζικό σύστημα».
Δημοσίευμα του Business Insider ανέφερε ότι η Ρωσία ξεκίνησε να συνεργάζεται εντατικά με μια ομάδα χωρών, ώστε να δημιουργήσουν πλατφόρμα που δεν θα απαιτείται το δολάριο στις συναλλαγές.
Το Bloomberg έγραψε σχετικά ότι μπορεί να αξιοποιηθούν τα κρυπτονομίσματα ως εναλλακτική λύση, φέρνοντας ως παράδειγμα πρόσφατες ρωσικές συναλλαγές στο Χονγκ Κονγκ. Συγκεκριμένα, ρωσικές επιχειρήσεις εντοπίστηκαν να χρησιμοποιούν κρυπτονομίσματα σε διακανονισμούς που γίνονταν μέσω του Χονγκ Κονγκ αλλά μέσω μεσαζόντων της κεντρικής Ασίας, με τις ΗΠΑ να μην μπορούν να επέμβουν.
Όποια κι αν είναι η ρωσική «απάντηση» που βρίσκεται στα σκαριά, το σίγουρο είναι πως η Δύση δεν θα μπορέσει να λυγίσει για την επόμενη πενταετία τη ρωσική οικονομία, σύμφωνα με αναλυτές, ειδικά από τη στιγμή που οι δυτικοί «υποκλίθηκαν στους “χαρτογιακάδες” του Πούτιν» για τις οικονομικές αποφάσεις τους.
Όσο περνάει ο καιρός, όμως, αν η Μόσχα συνεχίσει να εξάγει προϊόντα και κυρίως ενέργεια σε πιο χαμηλές τιμές και σε νομίσματα που δεν βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο με το δολάριο ή το ευρώ, τότε η κατάσταση μπορεί να δυσκολέψει.
