Η ορολογία, όπως οι περισσότεροι θα φαντάζονται, δεν οφείλεται στην ικανότητα των Σουηδών πατέρων να απολαμβάνουν τον καφέ τους, αλλά στο γεγονός ότι στη Στοκχόλμη, κυρίως, τα καφέ και οι δρόμοι είναι γεμάτοι με μπαμπάδες με μάρσιπο και καρότσια. Και όλα αυτά τις πιο παραγωγικές ώρες της ημέρας, δηλαδή τις εργάσιμες.
Περιποιημένοι, όμορφοι νεαροί μπαμπάδες απολαμβάνουν καθημερινά τις βόλτες με τα παιδιά τους στα πάρκα της πόλης, τα παιχνίδια μαζί τους αλλά και τις μεταξύ τους συζητήσεις τόσο για τις βρεφικές τροφές, το σωστό γάλα αλλά και την καταλληλότερη διαπαιδαγώγηση, όσο και για τις επαγγελματικές τους ανησυχίες και ενδιαφέροντα.
Μ’ αυτόν τον τρόπο δίνουν την δυνατότητα στις συζύγους τους να συνεχίσουν την επαγγελματική τους καριέρα και να μην διακόψουν την αποδοτικότητα αλλά και την εξέλιξή τους, λόγω του παιδιού. Σε αυτό, βέβαια, βοηθάει κατά πολύ και η γενναιόδωρη γονεϊκή πολιτική της χώρας, η οποία ομολογουμένως εντυπωσιάζει με τις παροχές και τα δικαιώματα προς τους γονείς.
Η εμφάνιση της συγκεκριμένης «φυλής», ή των «latte papas» όπως τους αποκαλούσαν, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στη Σουηδία αρκετές δεκαετίες πριν, και πιο συγκεκριμένα το 1974, όταν δόθηκε για πρώτη φορά γονεϊκή άδεια στους πατεράδες.
Σε μια χώρα, λοιπόν, που η κοινωνική πολιτική αναφορικά με τους γονείς είναι πολύ μπροστά, συγκριτικά με τον υπόλοιπο κόσμο, οι «latte dads», όπως τους αποκαλούν σήμερα, τείνουν να εξελιχθούν σε ενδιαφέρον κοινωνικό φαινόμενο, προσελκύοντας μάλιστα νέους γονείς από διάφορα σημεία του πλανήτη (Αγγλία, ΗΠΑ κ.α.).
Γιατί είναι ωραίο να είσαι γονιός, και κατ’ επέκταση πατέρας, στη Σουηδία
Όπως είπαμε και προηγουμένως η κοινωνική πολιτική στη Σουηδία αναφορικά με τους γονείς είναι αρκετά πρωτοπόρα και σίγουρα γενναιόδωρη, θα έλεγε κανείς. Κι αυτό γιατί σύμφωνα με τη σουηδική κυβέρνηση και οι δύο γονείς δικαιούνται συνολικά 480 ημέρες (16 μήνες) άδεια μητρότητας (στην προκειμένη περίπτωση και πατρότητας), τόσο για το παιδί που γεννιέται με τοκετό όσο και για το παιδί που υιοθετείται.
Οι ημέρες αυτές πρέπει να χορηγούνται και στους δύο γονείς, ενώ το πιο αξιοσημείωτο απ’ όλα είναι το γεγονός ότι η συγκεκριμένη άδεια δεν «λήγει» μέχρι το παιδί να φτάσει στην ηλικία των 8 ετών!
Οι 390 από αυτές, μάλιστα, πληρώνονται με το 80% των εκάστοτε αποδοχών (ανώτατο όριο οι 4.000 ευρώ), ενώ 60 ημέρες από το 2015 προορίζονται υποχρεωτικά και αποκλειστικά για τους πατεράδες, με την σουηδική κυβέρνηση από το 2016 να προσφέρει επιπλέον 30 ημέρες άδειας πατρότητας. Οι συγκεκριμένες ημέρες στην περίπτωση που δεν τις πάρουν οι πατεράδες, επειδή για κάποιο λόγο δεν μπορούν ή δεν θέλουν, «χάνονται» και δεν μπορούν να μεταβιβαστούν στη σύζυγο.
Σύμφωνα με το ισχύον σύστημα της Σουηδίας, υπάρχει και το επίδομα ισότητας, προκειμένου το ζευγάρι να μοιραστεί ισομερώς την γονεϊκή άδεια που δικαιούται. Δίνοντας επιπλέον κίνητρο στους γονείς, το κράτος προσφέρει bonus στο ζευγάρι προκειμένου η χρήση της άδειας, να γίνει όσο πιο ισομερώς γίνεται.
Επιπλέον, το κράτος παραχωρεί ένα μηνιαίο επίδομα για κάθε ανήλικο μέχρι αυτό να φτάσει στην ηλικία των 16 ετών, ενώ όσο τα παιδιά στην οικογένεια αυξάνονται, τόσο μεγαλώνει και το αντίστοιχο ποσό ανά παιδί.
Ταυτόχρονα, η επιστροφή στον εργασιακό τομέα πραγματοποιείται άκρως ομαλά, με το ωράριο του καθενός να μπορεί να μειωθεί στο 75% έως ότου το παιδί φτάσει στην ηλικία των 8 ετών, ενώ δύναται και το δικαίωμα, αφού ο γονιός έχει επανέλθει στη δουλειά του, να απουσιάσει για κάποιες ημέρες στην περίπτωση που νιώθει κουρασμένος και θέλει να επιστρέψει στο μωρό του.
Είναι το κράτος που πληρώνει στη Σουηδία, οπότε οι εργοδότες δεν επιβαρύνονται με το άμεσο κόστος, γι αυτό και είναι και πιο δεκτικοί σε αυτές τις περιπτώσεις.
Αυτές οι πρωτοβουλίες από πλευράς του σουηδικού κράτους λαμβάνονται με σκοπό την απώτερη εξίσωση των δύο φύλων στη χώρα. Κάτι που σύμφωνα με τους αριθμούς δεν έχει και τα καλύτερα αποτελέσματα καθώς μόλις το 14% των πατεράδων κάνουν χρήση αυτού του δικαιώματος, μένοντας στο σπίτι με τα παιδιά τους. Κι αυτό γιατί οι μισθοί των ανδρών συνεχίζουν να υπερβαίνουν κατά πολύ εκείνους των γυναικών, καθιστώντας την μη εργασία του άντρα ως ένα είδος «πλήγματος» για τον οικογενειακό προϋπολογισμό.
Τα οφέλη του να ανήκει κάποιος στους latte dads
Πέραν των οικονομικών παραμέτρων που, κατά κοινή ομολογία, παίζουν και τον σημαντικότερο λόγο της ραγδαίας αυτής αύξησης των latte dads στη Σουηδία, δεν πρέπει να παραμερίσει κάποιος και τα οφέλη που αυτό το «φαινόμενο» αποφέρει τόσο στη σχέση πατέρα- παιδιού, όσο και στη μεταξύ σχέση του ζευγαριού.
Έτσι, ο πατέρας δεν είναι ο μπαμπάς της μιας ώρας την ημέρα ή του σαββατοκύριακου. Αντιθέτως, διαδραματίζει ενεργό ρόλο στην ανατροφή και την διαπαιδαγώγηση του παιδιού με ό,τι αυτό συνεπάγεται: αλλαγή πάνας, τάισμα, μπάνιο, παιχνίδι, διάβασμα κ.α., έχοντας θετικό αντίκτυπο και στην ψυχολογία του παιδιού, το οποίο δεν τον αναζητά συνεχώς.
Μ’ αυτόν τον τρόπο, αποκτά σφαιρική εικόνα του τι έχει να αντιμετωπίσει επί καθημερινής βάσης η σύζυγός του, όταν αυτός είναι στη δουλειά, δείχνοντας περισσότερη κατανόηση και δίνοντας, έτσι, περισσότερα ελαφρυντικά στα εκάστοτε «ξεσπάσματά» της.
Για τους λάτρεις της οικογένειας, το μεγάλωμα ενός παιδιού είναι, ίσως, το πιο «ιερό» πράγμα που μπορούν να κάνουν στην ζωή τους. Κανείς δεν είπε, όμως, ότι κάτι τέτοιο είναι εύκολο –ειδικά όταν το κάνεις για πρώτη φορά και δεν ξέρεις τι έχεις να αντιμετωπίσεις.
Όταν δίνονται, ωστόσο, τέτοια κίνητρα και δικαιώματα που σε αποδεσμεύουν από το εργασιακό άγχος εξασφαλίζοντάς σου υψηλές αποδοχές ακόμη κι όταν βρίσκεσαι σε άδεια, και προσφέροντάς σου ποιοτικό χρόνο με το παιδί σου από την πρώτη κιόλας μέρα της γέννησής του, αδιαμφισβήτητα έχεις έναν λόγο παραπάνω να το κάνεις ακόμα καλύτερα.
Ακόμη και να πληρώσεις υψηλούς φόρους, όπως κάνουν οι Σουηδοί, προκειμένου να χαίρουν τέτοιων γενναιόδωρων πολιτικών και ενός κράτους πρόνοιας που ζηλεύει κάθε πολίτης στον κόσμο.