Οι βιταμίνες είναι απαραίτητες χημικές ουσίες, που λαμβάνουν μέρος σε χημικές αντιδράσεις σε όλο το ανθρώπινο σώμα. Κάθε βιταμίνη επιτελεί μια συγκεκριμένη λειτουργία στον οργανισμό και το κάθε τρόφιμο έχει διαφορετική περιεκτικότητα σε βιταμίνες.
Εκτός από τη βιταμίνη D και τη βιταμίνη Κ, το ανθρώπινο σώμα δεν μπορεί να συνθέσει βιταμίνες. Έτσι, πρέπει ο άνθρωπος να προσλαμβάνει τις βιταμίνες από τις τροφές. Σε διάφορα στάδια της ζωής του, χρειάζεται το ανθρώπινο σώμα συγκεκριμένες βιταμίνες. Όταν δεν τις λαμβάνει στην ποσότητα που απαιτείται, τότε δημιουργούνται ανεπάρκειες με σοβαρά επακόλουθα προβλήματα για τον οργανισμό.
Όσον αφορά τις γυναίκες, ας δούμε μερικές βασικές βιταμίνες γι’ αυτές. Ας διερευνήσουμε τι κάνει κάθε βιταμίνη για την προώθηση της υγείας τους, ποιες χρειάζονται στα διάφορα στάδια της ζωής τους και ποια τρόφιμα είναι καλές πηγές των διαφόρων βιταμινών.
Πολλά τρόφιμα έχουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Ωστόσο, υπάρχουν συγκεκριμένες βιταμίνες που είναι γνωστές ως αντιοξειδωτικές βιταμίνες. Αυτές είναι η βιταμίνη Α – ρετινόλη και τα καροτενοειδή (π.χ λυκοπένιο) – η βιταμίνη C και η βιταμίνη Ε. Αυτές οι αντιοξειδωτικές βιταμίνες φαίνεται να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην κυτταρική προστασία του οργανισμού.
Αυτό το κάνουν, εξουδετερώνοντας τις ελεύθερες ρίζες, που παράγει το ανθρώπινο σώμα. Ως αποτέλεσμα, μειώνεται ο κίνδυνος των χρόνιων εκφυλιστικών ασθενειών (καρκίνος, καρδιαγγειακά νοσήματα) και επιβραδύνεται η διαδικασία της γήρανσης. Η βιταμίνη C συμμετέχει επίσης στο σχηματισμό ερυθρών αιμοσφαιρίων και η βιταμίνη Ε βοηθά στην αναπαραγωγική ηλικία. Τρόφιμα πλούσια σε αντιοξειδωτικές βιταμίνες είναι τα πορτοκαλοκόκκινα φρούτα και λαχανικά (π.χ. πορτοκάλι, τομάτα, καρπούζι κ.ά) τα όσπρια και οι ξηροί καρποί.
Η κατανάλωση πέντε μερίδων φρούτων και λαχανικών κάθε μέρα, είναι ένας καλός τρόπος για να προσλάβουν τις απαραίτητες αντιοξειδωτικές βιταμίνες τους καθημερινά οι γυναίκες. Οι περισσότερες γυναίκες, όμως, δεν τρώνε την ποσότητα φρούτων και λαχανικών που συνιστώνται. Ως αποτέλεσμα, πολλές γυναίκες σε κάθε ηλικιακή ομάδα κινδυνεύουν με ανεπάρκειες σε αυτές τις βιταμίνες.
Βιταμίνες του συμπλέγματος Β
Όλες οι βιταμίνες Β είναι σημαντικές για την υγεία μιας γυναίκας. Ωστόσο, τρεις βιταμίνες κυρίως – οι βιταμίνες, η Β6, η Β12 και το φυλλικό οξύ – είναι ιδιαίτερα σημαντικές. Αυτές οι βιταμίνες Β είναι απαραίτητες για την λειτουργία του εγκεφάλου, τον κανονικό σχηματισμό κυττάρων του αίματος και του DNA του κυττάρου. Αν μια γυναίκα βρίσκεται σε αναπαραγωγική ηλικία, θα πρέπει να έχει επαρκή πρόσληψη φυλλικού οξέος για την πρόληψη αναιμίας και συγγενών ανωμαλιών και βλαβών του νευρικού σωλήνα του εμβρύου, όπως η δισχιδής ράχη.
Οι κακές διατροφικές συνήθειες, η λήψη φαρμάκων, η κατάχρηση αλκοόλ, το κάπνισμα και η από του στόματος λήψη αντισυλληπτικών, έχουν συνδεθεί με χαμηλά επίπεδα στο αίμα του φυλλικού οξέος. Ως αποτέλεσμα, οι γυναίκες στην περίοδο της εγκυμοσύνης, πρέπει να λαμβάνουν συμπλήρωμα φυλλικού οξέος. Έλλειψη B12 παρατηρείται κυρίως σε γυναίκες χορτοφάγους, ενώ έλλειψη Β6 κυρίως σε ηλικιωμένες γυναίκες.
Επίσης, γυναίκες άνω των 50 ετών, μπορεί να έχουν δυσκολία στην απορρόφηση της βιταμίνης Β12, λόγω αλλαγών στο στομάχι. Τροφές πλούσιες σε Β6 είναι τα δημητριακά, τα σιτηρά και η μπανάνα, πηγές φυλλικού οξέος είναι τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά και η ζύμη ενώ πλούσιες σε Β12 βιταμίνη είναι το κρέας, το ψάρι και τα πουλερικά.
Η βιταμίνη D λειτουργεί ως ορμόνη στο σώμα. Η βιταμίνη D βοηθά στην ενεργοποίηση του ασβεστίου και του φωσφόρου – σημαντικά ορυκτά για τη διατήρηση της οστικής μάζας και πυκνότητας.
Όταν το σώμα είναι εξαντλημένο σε αυτή τη βιταμίνη, στρέφεται προς τα οστά για την ανανέωση του ασβεστίου και του φωσφόρου. Αυτό, μπορεί μακροπρόθεσμα να συμβάλλει στην εμφάνιση οστεοπόρωσης. Οι νεότερες γυναίκες μπορούν να πάρουν αυτή τη βιταμίνη μέσω έκθεσής τους στον ήλιο. Οι γυναίκες μέσης και μεγαλύτερης ηλικίας, που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση, από την άλλη πλευρά, μπορεί να εμφανίσουν έλλειψη της βιταμίνης.
Η Food Standards Agency συστήνει ότι οι ηλικιωμένες που δεν εκτίθενται επαρκώς σε ηλιακό φως, πρέπει να λαμβάνουν επιπλέον βιταμίνη D μέσω της τροφής (τρώγοντας λιπαρά ψάρια, τυριά, βούτυρο, αυγά), εμπλουτισμένων τροφίμων ή/ και συμπληρωμάτων.
Η βιταμίνη Κ θεωρείται επίσης απαραίτητη βιταμίνη, διότι διαδραματίζει καίριο ρόλο στην προώθηση ισχυρών οστών και διατήρηση της φυσιολογικής πήξης του αίματος στις γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας. Οι βέλτιστες πηγές βιταμίνης Κ είναι τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, το μπρόκολο, το μαγειρεμένο σπανάκι και τα ιχθυέλαια.
Συμπερασματικά, πολλές βιταμίνες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στα διάφορα στάδια της ζωής μιας γυναίκας. Ωστόσο, επιστημονικές μελέτες αποδεικνύουν, ότι οι περισσότερες γυναίκες δεν λαμβάνουν όλες τις βιταμίνες στις ποσότητες που απαιτούνται, λόγω ασθενειών, καπνίσματος, κακής διατροφής, έλλειψης τακτικών γευμάτων, έλλειψης φρούτων και λαχανικών και στροφής προς το έτοιμο φαγητό. Είναι πιθανόν, λοιπόν, να χρειάζεται λήψη συμπληρωμάτων βιταμινών από πολλές γυναίκες κατόπιν ιατρικής συνταγής.
Ωστόσο, δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε τον απαραίτητο ρόλο των τροφίμων στην κάλυψη των αναγκών σε βιταμίνες σε όλα τα στάδια της ζωής μιας γυναίκας. Απαιτείται, λοιπόν, ενημέρωση και εκπαίδευση των γυναικών από τη παιδική ηλικία σχετικά με τις βιταμίνες που χρειάζονται σε όλα τα στάδια της ζωής τους.
Πηγή: mednutrition.gr