Η τριχόπτωση είναι ένα δύσκολο θέμα για τη γυναικεία ψυχολογία. Τη μια στιγμή μπορεί να ξυπνήσετε με τέλεια μαλλιά και την άλλη να νιώθετε πως η αλογοουρά σας έχει μείνει μισή. Οι πιθανές αιτίες της τριχόπτωσης στις γυναίκες είναι πολλές, οπότε το να καταλάβετε γιατί πέφτουν τα μαλλιά σας αλλά και τι μπορείτε να κάνετε γι’ αυτό ίσως αποδειχθεί δύσκολο.
Πριν απ’ όλα, είναι σημαντικό να γνωρίζετε πως είναι φυσιολογικό να χάνετε 50-100 τρίχες την ημέρα, σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Δερματολογίας (AAD). Αν νιώθετε πως χάνετε περισσότερες τρίχες τη μέρα και αν παρατηρείτε αλλαγές στην υφή ή το πάχος των τριχών σας, μπορεί να σημαίνει πως το σώμα σας περνά μια έξαρση. «Αδιαμφισβήτητα, η γήρανση συμβάλλει στις αλλαγές του κύκλου ανάπτυξης των μαλλιών, όπως η επιβράδυνση του ρυθμού με τον οποίο μακραίνουν, αλλά σπανίως αποτελεί τη μόνη αιτία υπερβολικής τριχόπτωσης», λέει η δερματολόγος Dr. Hope Mitchell.
Ποιοι άλλοι παράγοντες, λοιπόν, εκτός από τη γήρανση, συμβάλλουν στην τριχόπτωση; Το «Glamour» ζήτησε από ειδικούς να αναλύσουν τις πιο κοινές υποκείμενες αιτίες της τριχόπτωσης στις γυναίκες.
1. Γονίδια
Η ανδρογενετική αλωπεκία είναι η πιο κοινή αιτία τριχόπτωσης παγκοσμίως. Στις γυναίκες η κατάσταση αυτή είναι γνωστή ως γυναικεία τριχόπτωση. «Πρόκειται για ένα κληρονομικό ζήτημα που προκαλείται εξαιτίας γονιδιακών και ορμονικών παραγόντων», εξηγεί η Dr. Mitchell. Ουσιαστικά, τα άτομα με αυτή την πάθηση έχουν κληρονομήσει γονίδια από έναν ή και από τους δύο γονείς τους, που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στα ανδρογόνα, τις ορμόνες που παίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της ανάπτυξης των μαλλιών.
Ορισμένοι ερευνητές θεωρούν ότι η ορμόνη, που ονομάζεται DHT, προσκολλάται στους υποδοχείς ανδρογόνων στους θύλακες των τριχών και τους υπερδιεγείρει. Αυτό, με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να προκαλέσει σταδιακή συρρίκνωση των θυλακίων, κάτι που «κάνει τα μαλλιά να γίνονται πιο λεπτά και μικραίνει τον κύκλο ανάπτυξης, οδηγώντας τελικά στη μείωση της πυκνότητας των τριχών», λέει η Dr. Mitchell. Έτσι, όχι μόνο μπορεί να παρατηρήσετε αυξημένη αραίωση, αλλά μπορεί επίσης να παρατηρήσετε τούφες, που δεν μακραίνουν όσο κάποτε.
Οι ερευνητές δεν έχουν ακόμη ανακαλύψει πόσο σημαντικό ρόλο παίζουν τα ανδρογόνα στη γυναικεία τριχόπτωση. Ωστόσο, παλαιότερες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι η γυναικεία τριχόπτωση μπορεί να εκδηλωθεί ακόμη και όταν τα επίπεδα ανδρογόνων είναι φυσιολογικά, γεγονός που υποδηλώνει ότι εμπλέκονται και άλλοι άγνωστοι παράγοντες.
Τι μπορεί να παρατηρήσετε
Ένα από τα πρώτα εμφανή σημάδια της κληρονομικής τριχόπτωσης στις γυναίκες είναι η αραίωση στην χωρίστρα. Καθώς η πάθηση εξελίσσεται, μπορεί επίσης να εμφανίσετε εκτεταμένη αραίωση, αν και η μετωπική γραμμή των μαλλιών (γύρω από το μέτωπό σας) συνήθως παραμένει ανεπηρέαστη, αναφέρει η Dr. Mitchell.
2. Έντονο στρες
Η τριχόπτωση που προκαλείται από το στρες αναφέρεται ως «τελογενές εξάνθημα» και είναι αποτέλεσμα έντονου στρες, τόσο σωματικού όσο και ψυχολογικού ή συναισθηματικού. Μπορεί να δείτε μια προσωρινή διακοπή στην ανάπτυξη των μαλλιών, επειδή το σώμα σας εργάζεται, για να ξεπεράσετε τον στρεσογόνο παράγοντα. Αυτή η παύση μπορεί να διαρκέσει από τρεις έως έξι μήνες.
Άλλοι στρεσογόνοι παράγοντες, που μπορούν να προκαλέσουν «τελογενές εξάνθημα», είναι: ο υψηλός πυρετός, οι σοβαρές λοιμώξεις, όπως ο κορονοϊός, η απότομη απώλεια βάρους και η διακοπή ορισμένων φαρμάκων, όπως τα αντικαταθλιπτικά και τα αντισυλληπτικά χάπια.
Ένας άλλος λόγος του «τελογενούς εξανθήματος» είναι οι διατροφικές ελλείψεις, όπως η έλλειψη σιδήρου, βιταμίνης D, βιοτίνης ή ψευδαργύρου. «Αυτά τα θρεπτικά συστατικά παίζουν ρόλο σε κυτταρικές διεργασίες, που είναι απαραίτητες για τη διατήρηση του κύκλου ανάπτυξης των μαλλιών», λέει η Dr. Mitchell. Έτσι, η έλλειψη αυτών των συστατικών θα μπορούσε να προκαλέσει διαταραχές σε αυτές τις διαδικασίες και να οδηγήσει σε τριχόπτωση.
Τι μπορεί να παρατηρήσετε
Αυτός ο τύπος τριχόπτωσης παρατηρείται από την υπερβολική απώλεια μαλλιών σε όλο το τριχωτό της κεφαλής. «Υπάρχει συνήθως μια καθυστέρηση τριών μηνών μεταξύ του στρεσογόνου γεγονότος και της έναρξης της υπερβολικής τριχόπτωσης», λέει η δερματολόγος και ειδική στην τριχόπτωση Dr. Kristen Lo Sicco. Μπορεί, επίσης, να παρατηρήσετε τούφες μαλλιών στη βούρτσα σας, στο ντους ή στο μαξιλάρι σας.
3. Πολύ σφιχτά χτενίσματα
Το να κάνετε τακτικά πολύ σφιχτά χτενίσματα μπορεί να σας προκαλέσει αλωπεκία λόγω έλξης, δηλαδή τριχόπτωση που προκαλείται από το τράβηγμα των μαλλιών. Σύμφωνα με την AAD, τα χτενίσματα που το προκαλούν αυτό είναι οι κοτσίδες, οι σφιχτοί κότσοι, τα χτενίσματα με φουρκέτες ή οι πλεξούδες και τα ράστα.
«Το συνεχές τράβηγμα των μαλλιών σας μπορεί να οδηγήσει σε βλάβη και φλεγμονή γύρω από τους θύλακες, διαταράσσοντας τον φυσιολογικό κύκλο ανάπτυξης», λέει η Dr. Mitchell. Το αποτέλεσμα; Αποδυναμωμένοι θύλακες και ενδεχόμενη τριχόπτωση, που μπορεί να γίνει μόνιμη.
Τι μπορεί να παρατηρήσετε
Ένα από τα πιο συνηθισμένα σημάδια της αλωπεκίας λόγω έλξης είναι η αραίωση των μαλλιών κατά μήκος της μετωπικής γραμμής τους ή των πλευρών του τριχωτού της κεφαλής, όπου συγκεντρώνεται περισσότερο το σφίξιμο από τα χτενίσματα, σύμφωνα με την Dr. Mitchell.
4. Έντονο styling στα μαλλιά
Τι άλλο βλάπτει τα μαλλιά σας; Το συχνό styling με ανάπτυξη υψηλών θερμοκρασιών ή οι θεραπείες με χημικά ενδεχομένως αναπτύσσουν μια διαταραχή στον άξονα της τρίχας, που ονομάζεται τριχόρροια, μια κατάσταση κατά την οποία τα κατεστραμμένα, αδύναμα σημεία των μαλλιών προκαλούν το εύκολο σπάσιμό τους.
Το styling που γίνεται με υψηλή θερμότητα (στο πιστολάκι) και οι σκληρές χημικές ουσίες στα μαλλιά σας, όπως π.χ. τα σιδερένια ρόλεϊ για μπούκλες, οι συχνές περμανάντ ή άλλες θεραπείες, μπορεί να βλάψουν τον θύλακα και, στη χειρότερη περίπτωση, να προκαλέσουν μόνιμη τριχόπτωση.
Τι μπορεί να παρατηρήσετε
Η τριχόρροια συνήθως περιλαμβάνει έναν συνδυασμό τριχόπτωσης και αλλαγών στην υφή. Τα μαλλιά σας μπορεί να σας φαίνονται ξηρά, με μικρούς κόμπους κατά μήκος τους, και να τα αισθάνεστε εύθραυστα.
5. Πολλή πιτυρίδα
Υπάρχει η πιτυρίδα, αλλά υπάρχει και η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα: μια δερματική πάθηση που χαρακτηρίζεται από εξάνθημα (το οποίο μπορεί να είναι πιο σκούρο ή πιο κόκκινο από το υπόλοιπο δέρμα), καθώς και από έντονη απολέπιση και φαγούρα. «Οφείλεται σε μια φλεγμονώδη αντίδραση ενάντια σε οργανισμούς που ζουν στο τριχωτό της κεφαλής μας», λέει η Dr. Lo Sicco.
Η απολέπιση, σε συνδυασμό με το έλαιο που παράγεται στο τριχωτό της κεφαλής, μπορούν να φράξουν τους θύλακές σας, μειώνοντας τελικά την παροχή θρεπτικών συστατικών στην τρίχα και αποδυναμώνοντας τη δομή της. «Παράλληλα, η φλεγμονώδης αντίδραση διαταράσσει τον φυσιολογικό κύκλο ανάπτυξης των μαλλιών και μπορεί να προκαλέσει τελογενές εξάνθημα», εξηγεί η Dr. Mitchell, όπου, και πάλι, οι θύλακες των τριχών σας δε λειτουργούν για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, προκαλώντας, αργότερα, αραίωση.
Τι μπορεί να παρατηρήσετε
Εκτός από τη φλεγμονή του τριχωτού της κεφαλής, αυτός ο τύπος τριχόπτωσης δεν συνδέεται συνήθως με δραματική αραίωση, αλλά με σταδιακή μείωση της πυκνότητας των μαλλιών – ιδιαίτερα με τη μορφή αυξημένης αραίωσης εκεί όπου η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα δημιουργεί τα περισσότερα προβλήματα. «Η τρίχα μπορεί επίσης να γίνει πιο λεπτή και πιο εύθραυστη λόγω των φλεγμονωδών διεργασιών που διαταράσσουν τον κύκλο ανάπτυξης», λέει η Dr. Mitchell.
6. Φλεγμονώδεις θύλακες τρίχας
Η θυλακίτιδα είναι μια φλεγμονή, η οποία αναπτύσσεται στους θύλακες των τριχών λόγω μόλυνσης ή ερεθισμού και θέτει σε κίνδυνο την ακεραιότητα των θυλακίων. Υπάρχουν δύο τύποι θυλακίτιδας: η επιφανειακή και η βαθιά. Η πρώτη αφορά μόνο ένα μέρος του θύλακα της τρίχας και πιθανότατα θα επουλωθεί μέσα σε λίγες ημέρες, ενώ η δεύτερη προσβάλλει ολόκληρο τον θύλακα και τείνει να είναι πιο σοβαρή και μακροχρόνια κατάσταση.
«Καθώς ο θύλακας παθαίνει φλεγμονή, μπορεί να προκληθούν βλάβες στους γύρω ιστούς, που διαταράσσουν τον φυσιολογικό κύκλο ανάπτυξης της τρίχας», λέει η Dr. Mitchell. «Σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε ουλές, προκαλώντας μόνιμη τριχόπτωση».
Τι μπορεί να παρατηρήσετε
Ο τύπος θυλακίτιδας, που θα εμφανίσετε, εξαρτάται από την υποκείμενη αιτία (μόλυνση ή ερεθισμός), αλλά «συνήθως εκδηλώνεται με μικρά εξογκώματα ή φλύκταινες, που μοιάζουν με ακμή και περιβάλλουν τα προσβεβλημένα τριχοθυλάκια», λέει η Dr. Mitchell. Καθώς η πάθηση εξελίσσεται, μπορεί να παρατηρήσετε ότι το γύρω δέρμα ερεθίζεται και γίνεται πιο σκούρο ή κόκκινο.
7. Ορμονικές αλλαγές
Οι ορμονικές αλλαγές μπορεί να προκαλέσουν τριχόπτωση στις γυναίκες, ιδίως τα υψηλά επίπεδα ανδρογόνων, που σχετίζονται με το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και την περιεμμηνόπαυση αντίστοιχα.
Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών είναι μια ορμονική πάθηση που διαταράσσει την ωορρηξία, προκαλώντας προβλήματα όπως ακανόνιστες περιόδους και υπογονιμότητα. Ένα άλλο ενοχλητικό σύμπτωμα είναι η αραίωση στα μαλλιά εξαιτίας των αυξημένων επιπέδων ανδρογόνων και της συρρίκνωσης των τριχοθυλακίων, που συνήθως ακολουθεί.
Οι ορμονικές διακυμάνσεις, που συμβαίνουν κατά την περιεμμηνόπαυση (η μεταβατική περίοδος πριν την εμμηνόπαυση), μπορούν να διαταράξουν τον κύκλο ανάπτυξης των μαλλιών με παρόμοιο τρόπο. «Τα οιστρογόνα, τα οποία υποστηρίζουν την ανάπτυξη των μαλλιών, μειώνονται, ενώ τα επίπεδα των ανδρογόνων μπορεί να παραμείνουν σχετικά σταθερά», λέει η Dr. Mitchell.
Όταν τα επίπεδα ανδρογόνων κυριαρχούν εξαιτίας της μείωσης των οιστρογόνων, έρχεται και η αραίωση των μαλλιών. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ορμονοθεραπεία, που αυξάνει τα επίπεδα ανδρογόνων, μπορεί επίσης να προκαλέσει αποτρίχωση.
Τι μπορεί να παρατηρήσετε
«Τα άτομα με ορμονικές ανισορροπίες εμφανίζουν συνήθως τριχόπτωση παρόμοια με αυτή της ανδρογενετικής αλωπεκίας», λέει η δερματολόγος Dr. Michelle Green. Μπορεί να παρατηρήσετε ότι τα μαλλιά σας αραιώνουν κατά μήκος της χωρίστρας σας και στα πλάγια του τριχωτού της κεφαλής, ενώ οι τούφες σας γίνονται πιο λεπτές και πιο εύθραυστες.
8. Αυτοάνοσα νοσήματα
Όταν έχετε ένα αυτοάνοσο νόσημα, το ανοσοποιητικό σας σύστημα ουσιαστικά στρέφεται εναντίον σας και επιτίθεται κατά λάθος σε υγιείς ιστούς του σώματος. Οι γιατροί δεν έχουν ακόμη καταλάβει, γιατί συμβαίνει αυτό, αλλά μια θεωρία είναι ότι ορισμένοι τύποι λοιμώξεων ή φαρμάκων μπορεί να προκαλέσουν αλλαγές στο σώμα που μπερδεύουν το ανοσοποιητικό σύστημα.
Μια τέτοια διαταραχή είναι η γυροειδής αλωπεκία, κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται λανθασμένα στους θύλακες των τριχών. «Μια άλλη είναι ο δισκοειδής ερυθηματώδης λύκος, ένας τύπος λύκου που στοχεύει στο τριχωτό της κεφαλής και μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη απώλεια μαλλιών», λέει η Dr. Lo Sicco. Καταστάσεις που επηρεάζουν κυρίως κάποιο άλλο μέρος του σώματος, όπως η θυρεοειδοπάθεια, η ρευματοειδής αρθρίτιδα ή η δρεπανοκυτταρική αναιμία, μπορούν επίσης να προκαλέσουν τριχόπτωση μεταξύ άλλων συμπτωμάτων.
Τι μπορεί να παρατηρήσετε
Η γυροειδής αλωπεκία εμφανίζεται συνήθως με στρογγυλά φαλακρά μπαλώματα στα μαλλιά σας. «Σε πιο σοβαρούς τύπους, όπως η ολική αλωπεκία, μπορεί να προκληθεί πλήρης τριχόπτωση» λέει η Dr. Lo Sicco. Όσον αφορά τον δισκοειδή ερυθηματώδη λύκο, μπορεί να αναπτυχθούν βλάβες που είναι πιο σκούρες ή κόκκινες και φλεγμονώδεις.
Όταν η τριχόπτωση είναι απλώς ένα από τα πολλά συμπτώματα μιας αυτοάνοσης νόσου, ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζεται εξαρτάται από την ίδια την πάθηση. Για παράδειγμα, η νόσος του θυρεοειδούς προκαλεί συνήθως υπερβολική αραίωση, ενώ η ρευματοειδής αρθρίτιδα τείνει να προκαλεί γενική απώλεια μαλλιών.
Πότε είναι καλό να επισκεφθείτε έναν δερματολόγο
«Οι περισσότερες περιπτώσεις τριχόπτωσης θα υποχωρήσουν σταδιακά από μόνες τους χωρίς θεραπεία, συνήθως μέσα σε έξι μήνες περίπου», λέει η Dr. Lo Sicco. Εάν τα μαλλιά σας δεν επανέλθουν στη φυσιολογική τους κατάσταση μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα ή, αντί για γενική απώλεια μαλλιών, παρατηρείτε αραίωση στη χωρίστρα ή διάσπαρτα φαλακρά σημεία, τότε είναι καιρός να δείτε έναν δερματολόγο. Ένας ειδικός θα ανακαλύψει τι συμβαίνει, είτε πρόκειται για χρόνια τριχόπτωση είτε για αλωπεκία. Αν, όμως, έχετε άλλα ανησυχητικά συμπτώματα, όπως φαγούρα, πόνο, αίσθηση καψίματος ή εξανθήματα, επαναλαμβάνουμε ότι πρέπει να αναζητήσετε βοήθεια νωρίτερα.
«Ο δερματολόγος σας θα εξετάσει προσεκτικά τα μαλλιά σας, όπως και το ιατρικό και οικογενειακό σας ιστορικό», λέει η Dr. Green. «Μπορεί επίσης να σας γράψει κάποιες εξετάσεις, όπως αίματος και έλεγχο μεταβολικού πάνελ, για να διαπιστώσει αν η τριχόπτωσή σας προκαλείται από τυχόν υποκείμενες ιατρικές καταστάσεις».
Μόλις αποκαλυφθεί η ρίζα του προβλήματος, οι γιατροί θα σας βοηθήσουν με συγκεκριμένη θεραπεία τριχόπτωσης, για να ξαναζωντανέψετε τους θύλακές σας.
