Διαμαρτυρόμαστε συχνά για την οικογενειοκρατία στην πολιτική, αν και το φαινόμενο μόνο καινούριο δεν είναι.
Στο περιθώριο λοιπόν των πλέον καταστροφικών πολέμων και οικονομικών κρίσεων που γνώρισε ποτέ η οικουμένη, εκεί καραδοκούσαν οι φιλοδοξίες και η δίψα για εξουσία των μεγάλων οίκων, αλλάζοντας όσο μπορούσαν τη μοίρα των ιστορικών γεγονότων.
Διαπλέχτηκαν με την εξουσία, αγκάλιασαν την εξουσία και έγιναν τελικά η εξουσία, όταν δεν κρύφτηκαν στο παρασκήνιο για να κινούν ευκολότερα τη νήματα της πολιτικής ζωής.
Κι αν ο κόσμος δεν περιορίστηκε φυσικά σε μια χούφτα φατρίες, τις παρακάτω δύσκολα μπορείς να τις προσπεράσεις…
Δυναστεία Νεχρού-Γκάντι
Εδώ μιλάμε για την οικογένεια που άλλαξε το πρόσωπο της σύγχρονης Ινδίας! Μοιράζονται το ίδιο όνομα με τον απελευθερωτή της χώρας Μαχάτμα Γκάντι και αμφότεροι πολέμησαν για την ανεξαρτησία της Ινδίας, αν και εδώ τελειώνουν οι συσχετίσεις. Κι αυτό γιατί ο Γκάντι ήταν πνευματικός ηγέτης, ενώ οι Νεχρού-Γκάντι ήταν ο στιβαρός πολιτικός οίκος που κυριάρχησε στα δημόσια πράγματα από την ανεξαρτησία της Ινδίας, αποδίδοντας τρεις πρωθυπουργούς και πλειάδα πολιτικών.
Πρώτος και καλύτερος, ο Τζαβαχαρλάλ Νεχρού, ο λεγόμενος «Παντίτ», ο οποίος ήταν από τους ηγέτες του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα των Ινδών και πέρασε χρόνια πίσω από τα κάγκελα του βρετανικού ζυγού. Μετά την ανεξαρτησία, ο Νεχρού διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις που θα κατέληγαν στη δημιουργία δύο ανεξάρτητων κρατών, της Ινδίας και του Πακιστάν, έγινε πρωθυπουργός της Ινδίας το 1947 (παρέμεινε στη θέση του μέχρι το 1964) και θεωρείται ο αρχιτέκτονας του σημερινού προσώπου της χώρας.
Την κόρη του την ξέρουμε όλοι, ήταν η Ίντιρα Γκάντι, η ακτιβίστρια που φυλακίστηκε κατά τη βρετανική κατοχή και ανήλθε αργότερα στο ύπατο αξίωμα της πρωθυπουργίας (1966-1977 και 1980-1984), αν και δολοφονήθηκε τελικά. Ο γιος της, Ρατζίβ Γκάντι, την ακολούθησε στην ίδια τραγική μοίρα, αφήνοντας την τελευταία του πνοή κατά τις εκλογές του 1991 σε βομβιστική αποστολή-καμικάζι μιας νεαρής Ταμίλ που διαμαρτυρόταν για τη δράση της Ινδίας στη Σρι Λάνκα. Ο γιος του Ρατζίβ, Ραχούλ, ακολουθεί τα βήματα του πατέρα του και κατέβηκε στην πολιτική το 2004…
Ο Οίκος των Πλανταζενέ
Οι απόγονοι των κόμηδων του δουκάτου Ανζού των Βουρβόνων που παρείχαν 14 βασιλιάδες στην Αγγλία μνημονεύονται συνολικά ως Οίκος των Πλανταζενέ. Ήταν ο γιος του πατριάρχη του οίκου που θα στεφόταν βασιλιάς της Αγγλίας το 1154 ως Ερρίκος Β’, εγκαινιάζοντας έτσι τις ηγεμονικές περιπέτειες της γαλλικής φατρίας στα βρετανικά τεκταινόμενα. Η βασιλική γενιά συνεχίστηκε μέχρι το 1399, όταν ο Ριχάρδος Β’ εκθρονίστηκε από τον Ερρίκο Δ’, ο οποίος ίδρυσε το παράρτημα της δυναστείας που θα έμενε γνωστό ως Λάνκαστερ!
Οι Πλανταζενέ αγάπησαν τις τέχνες και τα γράμματα και υιοθέτησαν τις βασικές συνταγματικές γραμμές που διαμόρφωσαν τη βρετανική κοινωνία, ενώ ακόμα και η Magna Carta επί των ημερών τους συντάχθηκε. Το βρετανικό κοινοβούλιο έλκει την καταγωγή του από τις πράξεις του οίκου, όπως επίσης και τα φημισμένα πανεπιστήμια της Οξφόρδης και του Κέιμπριτζ. Η τρομερή δυναστεία ξεθεμελιώθηκε με τον θάνατο του Ριχάρδου Γ’ στη μάχη του 1485. Νικητής δεν ήταν άλλος από τον Ερρίκο Ζ’, ο οποίος εγκαινίασε στον θρόνο της Βρετανίας τον επίσης φημισμένο Οίκο των Τιδόρ…
Η Ιουλιο-Κλαυδιανή Δυναστεία
Στα χρόνια της αρχαίας Ρώμης, ήταν η ένωση των δύο ισχυρών οικογενειών που γέννησε τη δυναστεία που θα έγραφε τελικά την ιστορία της αυτοκρατορίας. Κι αυτό γιατί με τον όρο Ιουλιο-Κλαυδιανή Δυναστεία αναφερόμαστε συνολικά σε πέντε από τους κορυφαίους αυτοκράτορες της Ρώμης: Αύγουστος, Τιβέριος, Καλιγούλας, Κλαύδιος και Νέρωνας! Όλοι τους συνδέονταν με γαμήλιες ενώσεις ή υιοθεσίες και κυβέρνησαν μεταξύ 14 π.Χ. και 68 μ.Χ.
Ο Ιούλιος Καίσαρας πιστώνεται συχνά για την ίδρυση του αυτοκρατορικού οίκου, αν και ο ίδιος ούτε αυτοκράτορας υπήρξε ούτε δεσμούς αίματος είχε με τους Κλαύδιους. Όλα ξεκίνησαν με τον πρώτο αυτοκράτορα Αύγουστο Καίσαρα, τον μικρανιψιό και υιοθετημένο γιο του Ιουλίου Καίσαρα, το μοναρχικό σύστημα του οποίου έμελλε να αλλάξει το πρόσωπο της Ευρώπης στρώνοντας το έδαφος για τη γέννηση αυτού που αποκαλούμε σήμερα Δύση. Και οι πέντε αυτοκράτορες ακολούθησαν παρόμοια μοτίβα διακυβέρνησης: ανέβηκαν στην εξουσία λόγω του κληρονομικού θεσμού της βασιλείας, πρόσθεσαν νέα εδάφη στη Ρώμη, σκάρωσαν κολοσσιαία αρχιτεκτονήματα, ήταν λαοφιλείς και μεγάλοι εχθροί της Συγκλήτου.
Είναι γνωστό ότι ο Καλιγούλας διόρισε στο αξίωμα του ύπατου το άλογό του, ενώ ο Κλαύδιος προσάρτησε τη Βρετανία και τη Μαυριτανία στη ρωμαϊκή επικράτεια, πριν δηλητηριαστεί από την τέταρτη σύζυγό του, Αγριπίνα, ώστε να επισπευστεί η άνοδος του γιου της Νέρωνα στον θρόνο. Η αυτοκτονία του παράφρονα ηγεμόνα που έκαψε τη Ρώμη σηματοδότησε και το τέλος του οίκου…
Η Πτολεμαϊκή Δυναστεία
Ως ένας από τους εφτά προσωπικούς σωματοφύλακες του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο πιστός υπηρέτης του Πτολεμαίος μετατράπηκε σε στρατηγό και δεξί χέρι στις περιπέτειες του κατακτητή. Μετά τον θάνατο του στρατηλάτη το 323 π.Χ., ο Πτολεμαίος ήταν πια ένας από τους επιγόνους της τεράστιας αυτοκρατορίας και έγινε κυβερνήτης της δικής του σατραπείας, της Αιγύπτου.
Το 305 π.Χ. ανακήρυξε τον εαυτό του βασιλιά Πτολεμαίο Α’, οι Αιγύπτιοι τον υποδέχθηκαν ως διάδοχο των φαραώ και μια δυναστεία που θα κυβερνούσε τα εδάφη για τους επόμενους τρεις αιώνες είχε μόλις γεννηθεί. Ο Πτολεμαίος ο Σωτήρ κατάκτησε νέες εδαφικές περιοχές, όπως την Κύπρο και την Παλαιστίνη, έβαλε τα θεμέλια για την περίλαμπρη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας και μετέτρεψε τόσο την πόλη σε κέντρο επιστημών και τεχνών όσο και όλη την Αίγυπτο σε στιβαρή οικονομική και πολιτική δύναμη. Διαχρονικός αντίπαλός του ήταν ο άλλος στρατηγός του Αλεξάνδρου, Σέλευκος Α’ Νικάτωρ, ο οποίος ίδρυσε τη δική του δυναστεία (Σελευκίδες) και μάστισε την ευρύτερη περιοχή με μακροχρόνιους πολέμους.
Αν εξαιρέσουμε τον γεννήτορα της Πτολεμαϊκής Δυναστείας των Λαγιδών, το βαρύ όνομα του οίκου παραμένει η Κλεοπάτρα Ζ’ Φιλοπάτωρ, η τελευταία βασίλισσα της Αιγύπτου, πριν το βασίλειο πέσει στα νύχια της παντοδύναμης Ρώμης. Ήταν το 31 μ.Χ. όταν ο Αύγουστος Καίσαρας υπέταξε τις ενωμένες δυνάμεις Κλεοπάτρας και Μάρκου Αντώνιου, γονατίζοντας τη δυναστεία των Πτολεμαίων και προσαρτώντας την Αίγυπτο στη ρωμαϊκή επικράτεια. Η αυτοκτονία της βασίλισσας έδωσε τέλος σε μια δυναστεία που για τρεις αιώνες καθόρισε τη μοίρα της μεσογειακής λεκάνης…
Η Δυναστεία των Μινγκ
Αφού αποκαθήλωσε βιαίως τη μογγολική δυναστεία των Γιουάν (του Κουμπλάι Χαν, εγγονού του κατακτητή Τζένγκις Χαν), ο πρώτος ηγεμόνας των Μινγκ ανέβηκε στον θρόνο της Αυτοκρατορίας του Μεγάλου Μινγκ το 1368. Πρώην βουδιστής μοναχός, ο Γιου Γιουάν Ζανγκ στέφεται αυτοκράτορας Χονγκ Βου και ονομάζει τον οίκο του «Μινγκ» («Λαμπρός»), αν και θα μείνει γνωστός ως ανελέητος και αδίστακτος ηγέτης.
Αφού οδήγησε τις πανίσχυρες στρατιές του σε εισβολή στη Μογγολία, μέχρι τον θάνατό του το 1398 είχε καταφέρει να ενοποιήσει την κεντρική Κίνα κάτω από τον ζυγό του, την ίδια ώρα που εγκαινίασε και το Σινικό Τείχος για να προστατευτεί από τις μογγολικές και ιαπωνικές επιδρομές (έβαλε τα θεμέλια το 1387). Οι μονάρχες των Μινγκ, οι τελευταίοι αυθεντικοί αυτοκράτορες Χαν και η τελευταία δυναστεία αμιγώς κινέζων βασιλιάδων, οδήγησαν την αχανή χώρα σε υλική ευημερία και κοινωνική σταθερότητα, καθώς κάτω από τη διακυβέρνησή τους η χώρα άγγιξε τα 200 εκατ. πληθυσμό και ο στρατός μέτρησε 1 εκατ. νοματαίους.
Ήταν αυτοί που έκαναν πρωτεύουσα του βασιλείου το Πεκίνο και εγκαινίασαν μια σειρά από κολοσσιαίων διαστάσεων έργα υποδομής, αν και δεν άντεξαν το βάρος της ευημερίας: το 1644 η δύναμη του οίκου παράκμασε, καθώς ο υπερπληθυσμός είχε εξαντλήσει τις γεωργικές πηγές και ο λαός εξεγέρθηκε κατά του αυτοκρατορικού καθεστώτος. Ο τελευταίος αυτοκράτορας των Μινγκ αυτοκτόνησε…
Ο Οίκος των Αψβούργων
Λάνκαστερ, Τιδόρ, Γιορκ κ.λπ. θα ήταν σοβαροί υποψήφιοι για τον περιφημότερο βασιλικό οίκο της Ευρώπης, αν και οι Αψβούργοι κλέβουν όλη τη δόξα ως η σημαντικότερη βασιλική γενιά της Γηραιάς Ηπείρου. Κι αυτό γιατί η ιστορία τους είναι συνυφασμένη με τη μοναρχική Ευρώπη, αφού κατέλαβαν τον θρόνο της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και ξέχασαν να κατέβουν, κυβερνώντας μεταξύ 1438-1740!
Πέρα από επίλεκτα μέλη της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, οι Αψβούργοι κυβέρνησαν Αυστρία και Ισπανία, αλλά και πολλά μικρότερα βασίλεια, όπως η Βοημία, η Ουγγαρία, η Κροατία, η Πορτογαλία, παραδίδοντας μαθήματα αυτοκρατορικής πρακτικής. Ο οίκος έλκει την καταγωγή του από το ομώνυμο κάστρο στο ελβετικό καντόνι του Ααργκάου και η πρώτη του επίδειξη δύναμης ήταν ο θρόνος της Γερμανίας μεταξύ 1273-1291. Η δυναστεία μνημονεύεται και για το γεγονός ότι πήγε τα βασιλικά συνοικέσια σε άλλο επίπεδο, χρησιμοποιώντας υποδειγματικά τις γαμήλιες ενώσεις με τις λοιπές βασιλικές οικογένειες της Ευρώπης για να αυξήσει τη δύναμή της, να σφυρηλατήσει νέες συμμαχίες και να επεκτείνει τη σφαίρα της επιρροής της.
Το επίσημο σλόγκαν εξάλλου της δυναστείας ήταν «Άφησε τους άλλους να μάχονται και εσύ, ευτυχισμένη Αυστρία, παντρέψου!» («Bella gerant alii, tu, felix Austria, nube!»). Αυτός που θα έβγαζε τη δυναστεία εκτός Αυστρίας ήταν ο αρχιδούκας των Αψβούργων, Μαξιμιλιανός Α’, ο οποίος παντρεύτηκε τη δούκισσα της Βουργουνδίας το 1477 και απέκτησε έτσι αναίμακτα τον έλεγχο των Κάτω Χωρών (Ολλανδία, Λουξεμβούργο και Βουργουνδία). Όσο για την αυτοκράτειρα Μαρία Θηρεσία των Αψβούργων, οι ιστορικοί την αποκαλούν «Γιαγιά της Ευρώπης»!
Η τρομερή δυναστεία πρόσφερε επιπρόσθετα βασιλιάδες στην Αγγλία, την Πορτογαλία και την Ισπανία και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στα ευρωπαϊκά τεκταινόμενα για περισσότερα από 500 χρόνια, φτάνοντας μέχρι και τον 20ό αιώνα. Αν και ο κολοφώνας της ακμής τους ήταν ο 16ος αιώνας. Ο τελευταίος μονάρχης με αψβούργικο αίμα στις φλέβες του, ο Κάρολος Α’ της Αυστρίας, παραιτήθηκε από τον θρόνο του το 1918…
Ο Οίκος των Μεδίκων
Διαβόητοι και λαμπεροί, οι Μέδικοι τα είχαν όλα και τα έκαναν όλα, με την προσωπική τους ιστορία να είναι συνυφασμένη με την ευρωπαϊκή μοίρα μεταξύ 13ου και 17ου αιώνα. Φθόνος, ίντριγκα, πλούσιο παρασκήνιο, δόξα, βασιλικά αξιώματα αλλά και ηθική παρακμή προσυπέγραψαν το χρονικό των Μεδίκων στη Φλωρεντία, την οποία έφτασαν στο απόγειο της οικονομικής, πολιτικής και καλλιτεχνικής της ακμής.
Ξεκίνησαν ως μεσοαστική οικογένεια εμπόρων και τραπεζιτών και μέσω των διασυνδέσεών τους με την πολιτική ζωή του βασιλείου σύντομα το σύγχρονο τραπεζικό σύστημά τους θα γινόταν κολοσσός. Διέθεταν πια συμβόλαια με το Βατικανό, ενώ το χρήμα που έρρεε εξασφάλιζε την αδιάλειπτη παρουσία τους στα υψηλά κλιμάκια της ιταλικής και ευρωπαϊκής πολιτικής ζωής του καιρού. Ήταν ο Κόζιμο ο Πρεσβύτερος που μετατράπηκε στον πλουσιότερο άνθρωπο της Φλωρεντίας, αν και την πραγματική ακμή των Μεδίκων θα την έφερνε λίγο αργότερα ο Λαυρέντιος ο Μεγαλοπρεπής, στον οποίο αποδίδεται εν πολλοίς η εκκίνηση της ιταλικής Αναγέννησης (μαικήνας του Μιχαήλ Αγγέλου)!
Οι Μέδικοι απέδωσαν τρεις ποντίφικες, αναρίθμητα μέλη της αγγλικής και γαλλικής αυλής, αλλά και τη βασίλισσα που θα άλλαζε τη μοίρα της Γαλλίας: ήταν η Αικατερίνη των Μεδίκων που κυβέρνησε τη Γαλλία μεταξύ 1547-1559 και υποστήριξε τους ρωμαιοκαθολικούς στη θρησκευτική τους σύγκρουση με τους Ουγενότους, διαδραματίζοντας καθοριστικό ρόλο στη χριστιανική μοίρα της βασιλικής Γαλλίας…
Η Δυναστεία του Μεγάλου Χαν
Ήταν ο αιμοβόρος στρατηλάτης Τεμουτζίν που ένωσε τις νομαδικές φυλές της Βορειοανατολικής Ασίας, διακήρυξε αυθάδικα το 1206 την ίδρυση της Μογγολικής Αυτοκρατορίας και εισέβαλε κατόπιν στην Κίνα, αυτοαποκαλούμενος πια σεμνά και ταπεινά Τζένγκις Χαν, «Οικουμενικός Κυβερνήτης» δηλαδή. Ο Μεγάλος Χαν πέθανε το 1227 και ενταφιάστηκε σε μυστικό μέρος των μογγολικών στεπών, όχι βέβαια προτού φτιάξει μια από τις μεγαλύτερες αυτοκρατορίες που είχε δει ποτέ ο κόσμος.
Πριν πεθάνει, ο αιμοσταγής βασιλιάς παρήγγειλε στους γιους του να διαιρέσουν τα εδάφη σε πολλαπλά χανάτα, ώστε να συνεχίσουν να αυξάνουν τα εδάφη των Μογγόλων. Στην απόλυτη ακμή της, η Μογγολική Αυτοκρατορία καταλάμβανε πια το μεγαλύτερο μέρος της Ευρασίας, εκτεινόμενη από την Αυστρία ως την Κορέα και από τα νότια της Σιβηρίας μέχρι και τα Ιμαλάια, σε μια έκταση που κάλυπτε το 1/5 της Γης! Ο εγγονός του κατακτητή, Κουμπλάι Χαν, ίδρυσε τη Δυναστεία των Γιουάν στην Κίνα…
Ο Οίκος των Ρότσιλντ
Η διακεκριμένη οικογένεια των γερμανοεβραίων τραπεζιτών έμελλε να επηρεάσει την οικονομικο-πολιτική ιστορία της Ευρώπης. Ο γενάρχης του οίκου, Μάγερ Άμσελ Μπάουερ- Ρότσιλντ (1743-1812), ήταν ένας ενεχυροδανειστής της Φρανκφούρτης κατά τον 18ο αιώνα, οι υποδειγματικές επιχειρηματικές στρατηγικές του οποίου μετέτρεψαν την επιχείρηση σε τράπεζα και εκτόξευσαν τη φαμίλια στα υψηλότερα κλιμάκια της οικονομικής ελίτ.
Ο πατέρας εμπιστεύτηκε στους πέντε γιους του τους κανόνες της επιτυχίας, με την ευχή να τους τηρήσουν απαράβατα στη ζωή τους: μόνο οι άντρες της οικογένειας μπορούσαν να κάνουν δουλειές, ο μεγαλύτερος γιος του μεγαλύτερου γιου είναι ο εκάστοτε πατριάρχης της δυναστείας και βέβαια απόλυτη μυστικότητα οφείλει να τηρηθεί γύρω από τις επιχειρηματικές δράσεις του οίκου.
Με τους χρυσούς κανόνες παραμάσχαλα, ο μεγαλύτερος γιος Νάθαν μετέφερε το στρατηγείο του τραπεζικού κολοσσού στο Λονδίνο και το 1814 χτύπησε φλέβα χρυσού, όταν άρχισε να εκδίδει ομόλογα για κρατικούς δανεισμούς, μια ιδιαιτέρως επικερδής δραστηριότητα που ενθρόνισε τον οίκο στην κορυφή της παγκόσμιας οικονομικής ελίτ. Οι Ρότσιλντ χρηματοδοτούσαν ταυτοχρόνως και τους Βρετανούς και τον Βοναπάρτη στους Ναπολεόντειους Πολέμους, εγκαινιάζοντας μια στρατηγική προσεταιρισμού όλων των δυνατών και ισχυρών της Ευρώπης.
Χρηματοδότησαν τους αποικιακούς πολέμους των Βρετανών το 1815, δάνεισαν στην πρωσική κυβέρνηση το 1818, έσωσαν την Τράπεζα της Αγγλίας στη δεκαετία του 1820 και πλέον ήταν πίσω από όλα, καθώς το τραπεζικό τους σύστημα είχε εξαπλωθεί στα πέρατα της Ευρώπης. Όταν ο τρίτος κατά σειρά πατριάρχης, ο Λιονέλ, δάνεισε ένα πρωτόγνωρο ποσό στη βρετανική κυβέρνηση το 1875 για να αγοράσει το αγγλικό κράτος μετοχές στη Διώρυγα του Σουέζ, οι Ρότσιλντ ήταν η πλουσιότερη δυναστεία του κόσμου…
Διαβάστε όλα τα θέματα της ενότητας Weekend του newsbeast.gr
