Είναι το Κεντρικό Αποθετήριο Χρυσού των ΗΠΑ άδειο; Έχουν μείνει ψήγματα από τα αποθέματα του παρελθόντος στα ράφια του; Κι αν όχι, τότε τι είναι αυτό που στηρίζει το αμερικανικό νόμισμα; Καλωσορίσατε σε μια σειρά από αινιγματικά ερωτήματα οι απαντήσεις των οποίων μόνο εύκολες δεν είναι ή βολικές. Κι αυτό γιατί εδώ και 40 ολόκληρα χρόνια κανείς δεν έχει δει τι υπάρχει μέσα στο φρούριο του Φορτ Νοξ, αλλά και κανείς δεν έχει σκεφτεί να ρωτήσει! Πώς είναι δυνατόν η τελευταία επίσημη επιθεώρηση του περιεχομένου του να έχει λάβει χώρα στις 23 Σεπτεμβρίου 1974, όταν κυβερνητικό κλιμάκιο και ομάδα δημοσιογράφων βρέθηκαν πίσω από τις επτασφράγιστες πύλες του για μια τελευταία χορταστική ματιά στους τόνους χρυσού του; Έκτοτε κανένας δεν έχει πάρει άδεια να περάσει την κεντρική πύλη του στρατοπέδου, μέσα στο οποίο στέκει περίλαμπρο το Φορτ Νοξ, και να επιβεβαιώσει ότι οι ποσότητες χρυσού που φυλάσσονται υποτίθεται στο Ομοσπονδιακό Αποθετήριο Χρυσού των ΗΠΑ παραμένουν άθικτες και στη θέση τους. Σχετικά πρόσφατα (2011), μια ομάδα γερουσιαστών από πολλές πολιτείες-κλειδιά προσπάθησαν να αποκτήσουν πρόσβαση στο Φορτ Νοξ για μια επιτόπια έρευνα του χρυσού, τα βρήκαν ωστόσο σκούρα ακόμα και στο να πάρουν την τυπική αρνητική απάντηση του Εθνικού Νομισματοκοπείου των ΗΠΑ, αλλά του υπουργείου Οικονομικών. Έπειτα από πάμπολλες δικές τους εκκλήσεις ενημερώθηκαν απρόθυμα οι αντιπρόσωποι του αμερικανικού έθνους ότι την πόρτα του θησαυροφυλακίου του Κεντάκι δεν την περνά πλέον κανείς. Παρά το γεγονός δηλαδή ότι πρόκειται για κρατικό θεσμό, εκπρόσωποι του λαού δεν μπορούν να δουν τι περιέχει στο εσωτερικό του! Ακόμα πιο ανησυχητικά εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι η τελευταία καταγραφή των αποθεμάτων του έγινε το 1953, περισσότερο από 60 χρόνια δηλαδή, επί προεδρίας Ντουάιτ Αϊζενχάουερ. Στον εν λόγω έλεγχο μάλιστα, μόλις το 5% του χρυσού εξετάστηκε, ενώ στην ομάδα δεν περιλαμβανόταν μυστηριωδώς κανένας ανεξάρτητος ερευνητής. Η μόνη πηγή επιβεβαίωσης ότι ο χρυσός είναι ακόμα στο Φορτ Νοξ είναι η ίδια η αμερικάνικη κυβέρνηση, η αξιοπιστία της οποίας ωστόσο παραμένει διαχρονικά ζητούμενο. Και βέβαια η έλλειψη σχετικών στοιχείων και ντοκουμέντων είναι μοιραία ύποπτη. Οι μόνες ποσότητες χρυσού που έφυγαν μάλιστα (επισήμως τουλάχιστον) από το Φορτ Νοξ ήταν απειροελάχιστα γραμμάρια, κι αυτό για να ελεγχθεί η καθαρότητα του χρυσού σε προγραμματισμένους και τακτούς ελέγχους. Εκτός των δειγμάτων αυτών, καμιά άλλη αποστολή χρυσού δεν έχει περάσει την πόρτα του Φορτ Νοξ, είτε μπαίνοντας είτε βγαίνοντας. Το United States Bullion Depository Fort Knox του Κεντάκι χρηματοδοτήθηκε με διάταγμα στις 22 Ιουνίου 1936 και η κατασκευή του ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 1936 (σε σημερινές τιμές, το κόστος του ξεπέρασε τα 10 εκατ. δολάρια). Τον Ιανουάριο της επόμενης χρονιάς κατέφτασε το πρώτο χρυσάφι από το Νομισματοκοπείο της Φιλαδέλφειας και το αντίστοιχο της Νέας Υόρκης. Κάποια στιγμή έφτασε να φιλοξενεί 147,3 εκατομμύρια ουγγιές, κάπου 168 δισ. δολάρια δηλαδή σε σημερινές τιμές. Περισσότερο από το 3% του συνολικού χρυσού που εξορύχτηκε ή χρησιμοποιήθηκε ποτέ στην ιστορία του ανθρώπου! Περισσότεροι από 1.400 τόνοι χάλυβα και μερικές ακόμα χιλιάδες τόνοι τσιμέντου και γρανίτη επιστρατεύτηκαν για να κρατήσουν έξω τους ενοχλητικούς, την ίδια στιγμή που τα αποτρεπτικά μέτρα, τα φανερά τουλάχιστον, περιλαμβάνουν ηλεκτρικούς φράχτες, συρματοπλέγματα, ένοπλους φρουρούς, ναρκοπέδια και ετοιμοπόλεμα ελικόπτερα Apache. Ταυτοχρόνως, το ίδιο το Φορτ Νοξ είναι χτισμένο μέσα σε στρατόπεδο, οποιαδήποτε ελπίδα για παρείσφρηση στο εσωτερικό του πρέπει λοιπόν να εγκαταλειφθεί. Σύμφωνα με τα επίσημα μητρώα του, έφτασε κάποια στιγμή μέσα στον 20ό αιώνα να κατέχει 649,6 εκατ. ουγγιές χρυσού (31 Δεκεμβρίου 1941), καθώς πολλά κράτη εμπιστεύονταν τον χρυσό τους στο θωρακισμένο σαν αστακό Φορτ Νοξ. Όταν μάλιστα ο πολεμικός κίνδυνος κύκλωνε ευρωπαϊκά κράτη αλλά και άλλες χώρες της οικουμένης, ιστορικά κειμήλια, βασιλικά κοσμήματα και οτιδήποτε πολύτιμο μεταφερόταν εσπευσμένα στο Φορτ Νοξ, το οποίο φιλοξένησε κατά καιρούς τη Μάγκνα Κάρτα, τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας, το αμερικανικό Σύνταγμα, τρία αντίτυπα της Βίβλου του Γουτεμβέργιου, αλλά και τα κοσμήματα του στέμματος πολλών κρατών, όπως της Αγγλίας και της Ουγγαρίας. Ακόμα και τα αποθέματα χρυσού των χωρών που έπεφταν στα χέρια των Γερμανών κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ξαποστέλνονταν επειγόντως εδώ για να μην πέσουν στον ναζιστικό έλεγχο. Έχει όμως σήμερα το Φορτ Νοξ χρυσό; Αυτή είναι ίσως η μόνη φορά σε κρατική υπόθεση που όσοι αμφισβητούν την τρέχουσα άποψη δεν είναι παράλογοι και ακραίοι συνωμοσιολόγοι, αλλά γερουσιαστές, δημοσιογράφοι και προβεβλημένες προσωπικότητες της χώρας. Ίσως το παροιμιωδώς αδιαπέραστο του Φορτ Νοξ να υπάρχει ακριβώς ως δαιμόνιο τέχνασμα για να κρύψει το γεγονός ότι ούτε ουγγιά χρυσού δεν υπάρχει πια μέσα του…
Οι τρεις έλεγχοι
Ένα από τα πιο περίεργα στοιχεία που αφορούν στη φύση και τη λειτουργία του Φορτ Νοξ είναι ότι από τη στιγμή που χτίστηκε μέχρι και σήμερα έχουν λάβει χώρα μόλις τρεις επισκέψεις στο εσωτερικό του! Τόσο ο φειδωλός αριθμός των ελέγχων όσο και η απόσταση που τους χωρίζει έχουν πυροδοτήσει τη δικαιολογημένη απορία για τα αποθέματα χρυσού. Ο γερουσιαστής Ρον Πολ προσπάθησε πρόσφατα να περάσει μια τροπολογία για την καταγραφή των αποθεμάτων του Φορτ Νοξ, αν και μάταια. Φαίνεται να επικρατεί ένας άτυπος νόμος ομερτά για το Κεντρικό Αποθετήριο Χρυσού των ΗΠΑ και κανείς δεν είναι διατεθειμένος να τον σπάσει. Σε επίσκεψη κυβερνητικού κλιμακίου το 1976, ο γενικός επιθεωρητής του υπουργείου Οικονομικών, Eric Thorson, άνοιξε το χρηματοκιβώτιο και μπήκε μέσα. Όταν βγήκε, φάνηκε πεπεισμένος τόσο για την παρουσία του χρυσού όσο και την απαράμιλλη ασφάλεια που προσφέρει το Φορτ Νοξ, την οποία εγγυάται η πόρτα του χρηματοκιβωτίου που ζυγίζει 22 τόνους και αντέχει ακόμα και βόμβες. Κατόπιν κατέθεσε στο Κογκρέσο τα ευρήματά του και το θέμα έληξε τότε, αν και δεν καθησυχάστηκαν όλοι από τις μεγαλόστομες διακηρύξεις του κυβερνητικού στελέχους. Κάποιοι κάλεσαν για έλεγχο από ανεξάρτητη επιτροπή εμπειρογνωμόνων, αν και κάτι τέτοιο απορρίφθηκε από την πρώτη στιγμή.
Τι υπάρχει μέσα στο Φορτ Νοξ;
Η απάντηση εδώ εξαρτάται από ποιον θα ρωτήσεις. Αν η ερώτηση στρέφεται στην αμερικανική κυβέρνηση, τότε θα σου πουν ότι το αποθετήριο περιέχει 5.000 σχεδόν τόνους χρυσού, το 3% δηλαδή όλου του χρυσού που εμφανίστηκε στην ιστορία του ανθρώπου. Αν ρωτήσεις πάλι συγκεκριμένους γερουσιαστές, δημοσιογράφους, αναλυτές και λογιστές, θα σου πουν ότι είναι παντελώς άδειο. Οι ίδιοι υποδεικνύουν εξάλλου τις αποκαλύψεις του Έντουαρντ Σνόουντεν για τις υπόγειες και σκοτεινές διεργασίες της αμερικανικής κυβέρνησης ως άλλη μια απόδειξη ότι δεν μπορείς να εμπιστεύεσαι άκριτα όσα βγαίνουν από τα στόματα επίσημων κρατικών αξιωματούχων αλλά και πολιτικών της Ουάσιγκτον. Ο γερουσιαστής και τρεις φορές προεδρικός υποψήφιος Ρον Πολ ηγείται του άτυπου κινήματος για το ξεσφράγισμα του Φορτ Νοξ και τον έλεγχο των ραφιών του ήδη από το 2011, ισχυριζόμενος με νόημα ότι η αδιαφάνεια του αποθετηρίου οδηγεί αναπόφευκτα σε διαφθορά. Την ώρα δηλαδή που όλα ελέγχονται και οι εισηγμένες εταιρίες δημοσιεύουν κάθε χρόνο τον ισολογισμό των πεπραγμένων τους, γιατί η ομοσπονδιακή κυβέρνηση να απολαμβάνει μια ιδιότυπη ασυλία που αψηφά τη συνταγματική νομιμότητα; Ο γερουσιαστής υποδεικνύει ότι ο τελευταίος έλεγχος του Φορτ Νοξ απέχει περισσότερο από 60 χρόνια, κάτι που πέρα από περίεργο είναι και τουλάχιστον ύποπτο. Ήταν το 1953, μετά την ορκωμοσία του νέου προέδρου Αϊζενχάουερ, που ελέγχθηκε το Φορτ Νοξ, αν και τότε ακόμα μόλις το 5% του χρυσού είχε καταγραφεί. Την ίδια ώρα, πλήθος επίσημων πηγών θέλουν την αμερικανική κυβέρνηση να ξεπουλά τμήματα του εθνικού χρυσού της, με τα αποθέματα να πέφτουν κάποια στιγμή από τους 20.000 τόνους της δεκαετίας του 1950 σε 8.133 τόνους, φτάνοντας σήμερα να κατέχει λίγο περισσότερο από 5.000 τόνους. Σε μια αντίστοιχη ιστορία από τη Γερμανία, στα τέλη του 2012 το Ανώτατο Δικαστήριο παρήγγειλε στην Κεντρική Τράπεζα να προβαίνει σε ετήσιους ελέγχους των επιπέδων του εθνικού χρυσού της χώρας και να επιθεωρεί τα αποθετήρια χρυσού της οικουμένης που φιλοξενούν τμήματα του γερμανικού χρυσού, περιλαμβανομένου του Φορτ Νοξ. Κι αυτό γιατί η Bundesbank βασιζόταν μέχρι τότε σε γραπτές εκθέσεις χωρίς φυσικό έλεγχο επίσημων κρατικών αξιωματούχων. Τι άλλαξε άραγε στη Γερμανία και αναζητεί σήμερα περισσότερη διαφάνεια στο θέμα του χρυσού της; Μεγάλη μερίδα αναλυτών θέτουν πλέον το θέμα σε εντελώς άλλη βάση, ρωτώντας ρητορικά γιατί διαθέτουμε σήμερα αποθετήρια χρυσού, από τη στιγμή που το χρήμα σταμάτησε να βασίζεται στα αποθέματα χρυσού ήδη από το 1971 (αν μιλάμε για τις ΗΠΑ); Στις μέρες μας, ο χρυσός δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα ακόμα περιουσιακό στοιχείο του κράτους, εντελώς αποδεσμευμένο από την υποστήριξη του εθνικού νομίσματος, και ως τέτοιο μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο αγοραπωλησίας ή υποθήκης. Όπως το θέλει εξάλλου ο υπεύθυνος Νομισματικής Πολιτικής της Moody’s, Mark Zandi, «το γεγονός ότι διαθέτεις αποθέματα χρυσού δίνει την απαραίτητη εμπιστοσύνη στους επενδυτές. Αλλά είναι περισσότερο συμβολικό παρά ουσιαστικό». Αλλά και ο πρώην πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ, Μπεν Μπερνάνκι, είχε ισχυριστεί παλιότερα ότι τα αποθέματα χρυσού είναι αποτέλεσμα μιας «μακροχρόνιας παράδοσης». Όπως και ο παλιότερος ομόλογός του Άλαν Γκρίνσπαν, ο οποίος είχε δηλώσει ότι κρατάμε ως έθνη αποθέματα χρυσού «σε περίπτωση που τα χρειαστούμε». Αν όμως δεν υπάρχει σήμερα ουσιαστικός λόγος για αποθέματα χρυσού και τα αποθετήρια είναι αποδεσμευμένα από τη νομισματική πολιτική, γιατί συνεχίζει η πρωτόγνωρη αυτή μυστικότητα με τον χρυσό των κρατών; Γιατί δεν είναι φυσικά μόνο το Φορτ Νοξ που περιβάλλεται από πέπλα μυστηρίου, αν και είναι το πλέον διαβόητο. Κάποιοι αποπειρώνται να απαντήσουν εδώ στην ίδια ακριβώς βάση της ερώτησης: η κυβέρνηση δεν θέλει ελέγχους στον κρατικό χρυσό για να μη δώσει αξία σε ένα περιουσιακό στοιχείο που ορκίζεται ότι είναι λειτουργικά ασήμαντο. Όπως το έθεσε ο διαχειριστής hedge fund, James Rickards: «Ένας έλεγχος θα έδινε στον χρυσό πολλή υπόληψη και θα διάβρωνε την επίσημη κυβερνητική προπαγάνδα ότι ο χρυσός δεν είναι νομισματικό περιουσιακό στοιχείο. Σε τελική, κανείς δεν καταμετρά τα βελανίδια σε ένα εθνικό πάρκο, καθώς παραείναι ασήμαντα». Η συλλογιστική αυτή βγάζει μεν νόημα, αν και δεν είναι επαρκής για να δικαιολογήσει τη λυσσαλέα άρνηση για απογραφή των αποθεμάτων του Φορτ Νοξ. Ενδέχεται η πραγματικότητα να είναι ελαφρώς διαφορετική: ένας έλεγχος θα γεννούσε ενδεχομένως περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις. Αν ο χρυσός είναι για παράδειγμα εκεί, ανήκει όλος στην αμερικανική κυβέρνηση; Και πώς αποκτήθηκε, αφού επίσημα μητρώα είτε απουσιάζουν είτε παραμένουν κλειδωμένα σε ανώτατα κρατικά συρτάρια; Χαρακτηριστικό είναι εδώ το γεγονός ότι το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ αναφέρει κάθε συναλλαγή της Κεντρικής Τράπεζας σε χρυσό απλά ως «χρυσός», περιλαμβανομένων τόσο των πραγματικών αποθεμάτων όσο και των συναλλαγών σε χρυσό. Μπορεί δηλαδή όλος ο χρυσός των ΗΠΑ να είναι υποθηκευμένος ή δεσμευμένος σε δάνεια; Είναι ένα σοβαρό ενδεχόμενο, το οποίο συσκοτίζει ωστόσο η ηθελημένη κυβερνητική αδιαφάνεια στον εθνικό χρυσό. Και βέβαια πώς θα αντιδρούσαν χώρες όπως η Ρωσία (Νο 6 παγκοσμίως σε αποθέματα χρυσού) και η Κίνα (Νο 7) σε περίπτωση που αποδεικνυόταν ότι το Φορτ Νοξ είναι άδειο; Είναι όμως και το άλλο: είναι ιστορικά επιβεβαιωμένο ότι αρκετές κυβερνήσεις έχουν στο παρελθόν διαθέσει τμήμα του χρυσού τους στην παγκόσμια αγορά για να χειραγωγήσουν τις τιμές του. Ένας έλεγχος στο Φορτ Νοξ μπορεί να αποκαλύψει μια νέα μείωση των αποθεμάτων, στέλνοντας την αξιοπιστία της κυβέρνησης στα Τάρταρα. Ακόμα πιο εντυπωσιακή ήταν η άτυπη απάντηση της αμερικανικής κυβέρνησης για την άρνησή της να επιτρέψει οποιονδήποτε έλεγχο στο Κεντρικό Αποθετήριο Χρυσού: το κόστος! Θα χρειάζονταν λέει 400 ανθρώπους να δουλεύουν οχτάωρα για έξι μήνες ώστε να καταγράψουν τα αποθέματα χρυσού στο Φορτ Νοξ και να ελέγξουν τις μπάρες χρυσού για την καθαρότητά τους. Ένα τέτοιο έργο θα κόστιζε περισσότερα από 15 εκατ. δολάρια, αν και αυτό δεν μπορεί να είναι σοβαρός λόγος για μη έλεγχο! Εν κατακλείδι, αν βασιστούμε στα κατ’ εξακολούθηση ψεύδη και την κρατική προπαγάνδα των κυβερνήσεων (και ειδικά της αμερικανικής, που μας ενδιαφέρει εδώ), κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το γεγονός ότι το Φορτ Νοξ είναι παντελώς άδειο. Μέχρι να γίνει έλεγχος, όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά και τα δεδομένα προσφέρονται για συνωμοσιολογική πραγμάτευση, καθώς τα ερωτήματα είναι υπερπολλαπλάσια από τις φειδωλές και ισχνές απαντήσεις… Δείτε όλα τα θέματα του Weekend