Σε μια καριέρα τεσσάρων δεκαετιών, το πρωτοποριακό όραμα της Zaha Hadid επαναπροσδιόρισε την αρχιτεκτονική και το σχέδιο για τον 21ο αιώνα. Αιχμαλωτίζοντας τη φαντασία σε όλο τον κόσμο, ειδικά στη Μέση Ανατολή, τα εμβληματικά της σχέδια αποτελούν μέρος του ορίζοντα της περιοχής.
Ακόμη και εκείνοι που δεν θεωρούν τους εαυτούς τους λάτρεις της αρχιτεκτονικής, λοιπόν, μπορούν εύκολα να αναγνωρίσουν την εντυπωσιακή συλλογή των κτιρίων Zaha Hadid. Η εμβληματική φουτουριστική τους εμφάνιση ξεχωρίζει με τρόπους που τόσα κτίρια δεν το κάνουν. Έχουν, επίσης, μεγάλη περιβαλλοντική συνείδηση, κάτι που ήταν αδιαπραγμάτευτο για τον αείμνηστη αρχιτέκτονα. Κάτι, στο οποίο ανταποκρίνεται 100% και το νέο εμβληματικό κτίριο του γραφείου Zaha Hadid Architects’ το οποίο εντοπίζεται στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και μοιάζει με τεχνητή συλλογή από αλληλένδετους αμμόλοφους.
Το φουτουριστικό κτίριο στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα που μοιάζει βγαλμένο από την ταινία Dune
Το πιο πρόσφατο έργο της Zaha Hadid Architects, λοιπόν, αποτελεί την έδρα του Beeah Group έκτασης σχεδόν 9.000 τ.μ. στην έρημο Al Sajaa στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και πρόκειται στην κυριολεξία για ένα αρχιτεκτονικό θαύμα, που αποτελεί σοβαρή υπόθεση για βιώσιμο σχεδιασμό.
Ο Όμιλος BEEAH, η τοπική εταιρεία συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα της οποίας πρωταρχικός στόχος είναι οι περιβαλλοντικές συνθήκες και η διαχείριση απορριμμάτων, στρατολόγησε τη διάσημη εταιρεία με έδρα το Λονδίνο για να σχεδιάσει τα νέα της κεντρικά γραφεία. Η Zara Hadid Architects ανέλαβε να δημιουργήσει έναν τεράστιο χώρο που αντικατόπτριζε τα ιδανικά του ομίλου και, σχεδόν μια δεκαετία αφότου η εταιρεία υπέγραψε το έργο, άνοιξε επιτέλους τις πόρτες της.
Ένα κτίριο που αντικατοπτρίζει τη βιωσιμότητα και την τεχνολογία μαζί
«Η σχεδίασή μας αντικατοπτρίζει την εστίαση του Ομίλου BEEAH στη βιωσιμότητα και την τεχνολογία, η οποία έχει ενημερώσει κάθε πτυχή του κτιρίου, από την εμπειρία του χρήστη έως την αποτελεσματική απόδοση και τη διατήρηση των πόρων, τη διαμόρφωση του τοπίου και το σχεδιασμό φωτισμού», λέει η Sara Sheikh Akbari, διευθύντρια του project της Zaha Hadid Architects’. «Συχνά διερευνούμε τη λογική και τη συνοχή μέσα στον φυσικό κόσμο όταν εργαζόμαστε για να χτίσουμε νέα περιβάλλοντα». Ο μοναδικός σχεδιασμός του γραφείου, λοιπόν, όχι μόνο μιμείται τους αμμόλοφους στην όψη του αλλά και βελτιστοποιεί τις περιβαλλοντικές συνθήκες της περιοχής.
Ωστόσο, δεν ανταποκρίνεται απλώς στο μεταβαλλόμενο κλίμα -κάνει ό,τι μπορεί για να αντισταθμίσει τον αρνητικό αντίκτυπο που προκαλείται από τον άνθρωπο. Για αρχή, το φωτοβολταϊκό σύστημα του κτιρίου παράγει ενέργεια για να καλύψει τη ζήτηση αιχμής του κτιρίου το καλοκαίρι. Τα κεντρικά γραφεία αποτελούνται, επίσης, από τοπικά και ανακυκλωμένα δομικά υλικά, με εξωτερικό σύστημα επένδυσης σκυροδέματος επενδυμένο με ίνες γυαλιού που αυξάνει τη θερμική μάζα του κτιρίου και διαχέει τη θερμότητα μακριά από τους εσωτερικούς χώρους, κάτι που είναι το κλειδί σε ένα μέρος όπως το Sharjah που μπορεί εύκολα να ξεπεράσει τους 38 βαθμούς Κελσίου το καλοκαίρι. Υπάρχει, επίσης, ένα σύστημα επεξεργασίας νερού που φιλτράρει τα λύματα για να ελαχιστοποιήσει την κατανάλωση.
Ένα «έξυπνο» κτίριο που αποτελεί πραγματικά πρότυπο σχεδιασμού
Ο στόχος της εταιρείας ήταν να παντρέψει την τεχνολογία και τα σύγχρονα στοιχεία του design με αειφόρο πνεύμα με τρόπο που δεν είχε γίνει πριν. Το έξυπνο κτίριο διαθέτει δυνατότητες «αυτοθεραπείας» που μπορούν να προβλέψουν την πληρότητα για αυτόματη προσαρμογή των ρυθμίσεων φωτός και θερμοκρασίας, βελτιστοποιώντας σε μεγάλο βαθμό την ενεργειακή απόδοση. Τέτοια δραστικά μέτρα έχουν νόημα για μια εταιρεία όπως η ZHA, η οποία κοιτάζει συνεχώς προς το μέλλον τόσο από την αισθητική όσο και από τις πιθανές ικανότητες της δουλειάς της, και τα κεντρικά γραφεία της Beeah δεν αποτελούν εξαίρεση.
Η Akbari λέει ότι «Το νέο αρχηγείο είναι ένα κτίριο με συνείδηση του κλίματος που διαμορφώνεται συνεχώς, γίνεται πιο έξυπνο και αποτελεσματικό, αντλώντας δεδομένα από το ζωντανό εργαστήριό του». Και αυτό είναι μόνο η αρχή.
Φωτογραφίες: ©Hufton Crow