Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι δεν είναι πρόθυμος να εγκαταλείψει την Κριμαία, παρότι το ζήτησε και ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ, αναφέροντας ότι κάνει μια «τελική προσφορά» για ειρήνη στην Ουκρανία.
Το BBC αναλύοντας τη στάση του Ουκρανού προέδρου έγραψε πως ο Βλαντίμιρ Πούτιν αρχικά αρνήθηκε ότι είχε οποιαδήποτε σχέση με την κατάληψη της Κριμαίας από τη Ρωσία τον Φεβρουάριο του 2014, όταν μυστηριώδεις μασκοφόροι κομάντο με στολές παραλλαγής χωρίς διακριτικά κατέλαβαν το τοπικό κοινοβούλιο και αναπτύχθηκαν σε όλη τη χερσόνησο. Αυτοί οι «άγνωστοι πράσινοι άντρες» σηματοδότησαν την έναρξη του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, ο οποίος κορυφώθηκε με την ευρείας κλίμακας εισβολή του 2022.
Το μέλλον της Κριμαίας βρίσκεται τώρα στο επίκεντρο του ειρηνευτικού σχεδίου του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, κάτι που οδήγησε τον Ουκρανό Βολοντίμιρ Ζελένσκι να αποκλείσει την αναγνώριση του ρωσικού ελέγχου της χερσονήσου.
Οι ακριβείς όροι του σχεδίου του δεν έχουν δημοσιευθεί, αλλά οι πληροφορίες αναφέρουν ότι θα περιλαμβάνει την αναγνώριση της Κριμαίας από τις ΗΠΑ ως νόμιμο τμήμα της Ρωσίας – de jure στα λατινικά.
Για τον Τραμπ, η νότια χερσόνησος της Ουκρανίας «χάθηκε πριν από χρόνια» και «δεν αποτελεί καν μέρος της συζήτησης» στις ειρηνευτικές συνομιλίες. Αλλά για τον Ζελένσκι να αποκηρύξει την Κριμαία ως αδιαίρετο τμήμα της Ουκρανίας θα ήταν αδιανόητο.
Σύμφωνα με τα λόγια της βουλευτού της αντιπολίτευσης Ιρίνα Γκερασένκο «η εδαφική ακεραιότητα και κυριαρχία είναι κόκκινη γραμμή για την Ουκρανία και τους Ουκρανούς».
Ο Τραμπ επεσήμανε ότι «αν [ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι] θέλει την Κριμαία, γιατί δεν αγωνίστηκαν για αυτήν πριν από 11 χρόνια, όταν παραδόθηκε στη Ρωσία χωρίς να πέσει ούτε ένας πυροβολισμός;». Κάποιοι πυροβολισμοί έπεσαν, αλλά η Κριμαία καταλήφθηκε υπό την απειλή των όπλων κατά τη διάρκεια ενός κενού εξουσίας.
Ο Πούτιν παραδέχτηκε αργότερα ότι σχεδίασε την αρπαγή της σε μια ολονύχτια συνάντηση με τους αξιωματούχους του, λίγες μέρες μετά την ανατροπή του φιλορώσου ηγέτη της Ουκρανίας στο Κίεβο.
Η Κριμαία μπορεί να μην είναι το μόνο πρόβλημα
Το ειρηνευτικό σχέδιο Τραμπ δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί, αλλά σύμφωνα με διάφορες αναφορές και παρατηρήσεις Αμερικανών αξιωματούχων, η Ουκρανία θα πρέπει να τηρήσει άλλους δύσκολους όρους.
Η κατοχή σχεδόν του 20% της Ουκρανίας από τη Ρωσία θα αναγνωριστεί ντε φάκτο, παγώνοντας ουσιαστικά τη σύγκρουση σε τέσσερις ουκρανικές περιοχές: Ντόνετσκ, Λουχάνσκ, Χερσώνα και Ζαπορίζια.
Αυτό θα υποστηριχθεί από μια «ισχυρή εγγύηση ασφάλειας», σύμφωνα με το αμερικανικό πρακτορείο Axios, υποστηριζόμενη πιθανώς από έναν «συνασπισμό των πρόθυμων» που περιλαμβάνει το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία αλλά όχι τις ΗΠΑ.
Θα υπάρχει μια δέσμευση να μην γίνει δεκτή η Ουκρανία στο ΝΑΤΟ, αν και θα μπορούσε να ενταχθεί στην ΕΕ. Όλες οι κυρώσεις των ΗΠΑ θα αρθούν και η οικονομική συνεργασία με τις ΗΠΑ θα ενισχυθεί.
Το Axios αναφέρει επίσης ότι η Ρωσία θα πρέπει να επιστρέψει μια μικρή περιοχή του κατεχόμενου Χαρκόβου, και να επιτρέψει στην Ουκρανία «ανεμπόδιστη διέλευση» στον ποταμό Δνείπερο, ενώ οι ΗΠΑ θα πάρουν υπό την εξουσία τους τον πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής στη Ζαπορίζια, που κατέλαβε η Ρωσία το 2022.
Στη συνέχεια, προβλέπεται μια συμφωνία Ουάσιγκτον – Κιέβου για την κατανομή των κερδών από τα ουκρανικά ορυκτά, την οποία ο Ουκρανός πρωθυπουργός Ντένις Σμίχαλ αναμένεται να υπογράψει με τις ΗΠΑ μέχρι το Σάββατο.