«Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη/ Περπατώντας η Δόξα μονάχη…», γράφει ο Διονύσιος Σολωμός, για την καταστροφή του νησιού που ενέπνευσε τους Έλληνες να συνεχίσουν τον αγώνα τους για την απελευθέρωση. Εξάλλου, τα Ψαρά, η πατρίδα του Κανάρη, έχουν συνδεθεί άρρηκτα με την Ελληνική Επανάσταση του 1821, αφού αποτελούσαν την τρίτη ναυτική δύναμη του Αγώνα, μετά την Ύδρα και τις Σπέτσες.
Στο σήμερα, ο ηρωικός αυτός τόπος, είναι από τα λίγα νησιά που έχουν διατηρήσει την αυθεντικότητα, απλότητα και την παράδοση, προσφέροντας στους επισκέπτες στιγμές ηρεμίας και χαλάρωσης, μακριά από τις σκοτούρες της καθημερινότητας.
Το νησί απαριθμεί περίπου 400 μόνιμους κατοίκους, ενώ το μεγαλύτερο μέρος του αποτελείται από άγονες εκτάσεις. Η Χώρα των Ψαρών εκτείνεται αμφιθεατρικά γύρω από το γραφικό λιμάνι του νησιού ακολουθώντας την παραδοσιακή αιγαιοπελαγίτικη αρχιτεκτονική, με τα λευκά σπίτια και τις κόκκινες κεραμοσκεπές.
Και μπορεί το νησί να είναι μικρό, όμως, έχετε πραγματάκια να κάνετε σε αυτό. Σίγουρα, όμως, οι βουτιές στις υπέροχες, παρθένες παραλίες του (ξεπερνούν τις 40), αποτελούν ξεχωριστή εμπειρία. Ενδεικτικά, ξεχωρίσαμε το Κατσούνι ή Κατσούνης με τα ρηχά νερά, ο κολπίσκος της Αγίας Κυριακής, Η Μεγάλη Άμμος με την ολόχρυση αμμουδιά και τα πεντακάθαρα νερά, αλλά και η Λαζαρέτα με την εκπληκτική θέα στην ξακουστή Μαύρη Ράχη.
Επίσης, η παραλία Λήμνος είναι η μεγαλύτερη σε μήκος, έχει άμμο και βότσαλο και καταγάλανα νερά, ενώ αν ο δρόμος σας φέρει στα Ψαρά, δεν φεύγετε, αν πρώτα δεν έχετε επισκεφτεί τη Σπιτάλια, την εξωτική παραλία του νησιού με τα ολόλευκα βοτσαλάκια. Εκεί βρίσκεται το λοιμοκαθαρτήριο για τους ναυτικούς που γύριζαν από μακρινά ταξίδια κι έμεναν προληπτικά σε καραντίνα.
Εκτός από την παραλία, μπορείτε να επισκεφτεί ιστορικά μνημεία και χώρους του νησιού, όπως το σπίτι του Κωνσταντίνου Κανάρη, αλλά και τη μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου, που χτίστηκε τον 17ο αιώνα, με την βιβλιοθήκη της να απαριθμεί σπάνια χειρόγραφα και εκκλησιαστικά βιβλία.
Τέλος, τα Ψαρά φημίζονται και για την κουζίνα τους, οπότε να είστε έτοιμοι για «γερά» τραπέζια, με πεντανόστιμα τοπικά πιάτα, όπως το γεμιστό κατσικάκι στον φούρνο.