Η επιβλητική οροσειρά των Τζουμέρκων, σημείο αναφοράς για την Ήπειρο, αποτελεί κάτι σαν «φωλιά» για γραφικά χωριά και παραδοσιακούς οικισμούς. Με τη φύση σε όλο της το μεγαλείο και το άγριο ανάγλυφο των ορεινών όγκων να κλέβει τις εντυπώσεις, οι εικόνες που αντικρίζει ο επισκέπτης της περιοχής είναι πραγματικά συγκλονιστικές.
Μεταξύ των ποταμών Αράχθου και Αχελώου, τα Τζουμέρκα κρύβουν πολλές εκπλήξεις σε όσους τα επισκεφτούν. Στην ουσία πρόκειται για τον ορεινό όγκο που αποτελεί το νότιο τμήμα της ευρύτερης οροσειράς της Πίνδου.
Η «επίσημη» ονομασία τους είναι Αθαμανικά Όρη από το αρχαιοελληνικό φύλο των Αθαμανών που ήταν εγκατεστημένοι στην αρχαία Αθαμανία μεταξύ των ποταμών Αράχθου και Αχελώου. Οι Αθαμάνες ήκμασαν κατά τον 3ο και 2ο αιώνα π.Χ., διαδραματίζοντας σημαντικό ρόλο κατά των συγκρούσεων μεταξύ Μακεδόνων και Αιτωλών.
Κατά τη νεότερη ιστορία αποτέλεσαν ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα της Κλεφτουριάς, επί Τουρκοκρατίας χαρακτηρίζονταν «ελεύθερα», ενώ στην εποχή του Αλή Πασά αποτέλεσαν σπουδαίο αρματολίκι αναδεικνύοντας ονομαστούς καπεταναίους, όπως ο γενναίος Κατσαντώνης.
Τα Τζουμέρκα στην ουσία αποτελούνται από δύο τμήματα: το νότιο που ανήκει ως επί το πλείστον στο νομό Άρτας και αποτελεί τα κυρίως Τζουμέρκα και στο βόρειο, που συναντάται στα όρια των νομών Ιωαννίνων και Τρικάλων. Το συγκεκριμένο τμήμα είναι γνωστό και ως Κακαρδίτσα, ενώ σε αυτό συναντάται και η ψηλότερη κορυφή της οροσειράς με υψόμετρο 2.429 μέτρων.
Τα διάσημα Τζουμερκοχώρια
Πανέμορφα γραφικά χωριά και παραδοσιακοί οικισμοί, άγνωστα στο ευρύ κοινό τα περισσότερα, υπέροχη φύση, εντυπωσιακές χαράδρες και φαράγγια, πέτρινα γεφύρια, μοναστήρια σκαρφαλωμένα σε βράχους, τεχνητές λίμνες και σπήλαια, ερμητικά τρεχούμενα νερά και απόκρημνα βουνά, κάποια από τα χαρακτηριστικά τους που κερδίζουν τον επισκέπτη.
Από τα πιο διάσημα σημεία των Τζουμέρκων τα λεγόμενα Τζουμερκοχώρια -ανάμεσά τους το Συρράκο και οι Καλαρρύτες, τα Πράμαντα και το Βουργαρέλι, τα Θεοδώριανα και οι Μελισσουργοί– που διακρίνονται για την ανέγγιχτη από τον μαζικό τουρισμό εικόνα τους, την παράδοση και την αυθεντικότητα που χαρίζει τους φιλόξενους κατοίκους τους.
