Η Ρεντόντα, ένα μικρό, ακατοίκητο νησί της Καραϊβικής που ανήκει στην Κοινοπολιτεία της Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, βρίσκεται σε πορεία ανάκτησης του φυσικού οικοσυστήματός της, αφού καταστράφηκε πριν από σχεδόν έναν αιώνα. Το μικροσκοπικό νησί Ρεντόντα, μήκους περίπου ενός μιλίου, παλαιότερα αποτελούσε καταφύγιο για διάφορα είδη θαλασσοπουλιών.
Η έλξη που ασκούσε, ιδίως στα πουλιά, κατέστησε το νησί πλούσια πηγή γκουανό – ή περιττώματα θαλασσοπουλιών – που μπορούσαν να μετατραπούν σε λίπασμα και μπαρούτι. Τον 19ο αιώνα, η βρετανική κυβέρνηση έστειλε περισσότερους από 100 ανθρακωρύχους για να αρχίσουν να εξάγουν αρκετούς τόνους γκουανό ετησίως, σύμφωνα με το Earth Island Journal.
Ωστόσο, γύρω στη δεκαετία του 1930 οι άνθρωποι εγκατέλειψαν το νησί, αλλά οι εργασίες εξόρυξης άφησαν πίσω τους χωροκατακτητικά είδη, κυρίως οικόσιτες κατσίκες και μαύρους αρουραίους, που προκάλεσαν καταστροφές στο οικοσύστημα του νησιού. Σύντομα, το νησί έγινε ένα άγονο τοπίο, κερδίζοντας το παρατσούκλι «ο βράχος» από τους παρακείμενους ντόπιους, όπως αναφέρεται στο businessinsider.com.
«Όπως έκαναν και αλλού στον κόσμο, οι αρουραίοι και οι κατσίκες συνέβαλαν στην αποψίλωση και την ερημοποίηση της Ρεντόντα και κατηγορούνται για την εξαφάνιση των ενδημικών σκινκ και ιγκουάνα, καθώς και για τον αφανισμό της κουκουβάγιας της Αντίγκουα στο νησί», αναφέρει η Ομάδα Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης (EAG), μια ΜΚΟ της Αντίγκουα και Μπαρμπούντα. «Μέχρι το 2012, το οικοσύστημα είχε υποβαθμιστεί τόσο πολύ που ακόμη και οι άγριες κατσίκες πέθαιναν από την πείνα».
Όλα άλλαξαν το 2016
Το 2016, περιβαλλοντικές ομάδες όπως η EAG ξεκίνησαν προσπάθειες αποκατάστασης για να επαναφέρουν την τοπική φυτική ζωή και τα είδη ζώων που είναι ενδημικά στο νησί. Το σχέδιο περιελάμβανε τη μετεγκατάσταση των περίπου 60 κατσικιών της Ρεντόντα στην Αντίγκουα και την εξάλειψη περίπου 7.000 αρουραίων με τη βοήθεια τοπικών και διεθνών εθελοντών.
«Αυτό είναι το μόνο που κάναμε. Απλώς απομακρύναμε τα είδη που δεν έπρεπε να υπάρχουν εκεί και μέσα σε λίγους μήνες είδαμε τη βλάστηση να αναπτύσσεται ξανά – το νησί ανακάμπτει», δήλωσε στο CNN η Johnella Bradshaw, συντονίστρια του προγράμματος Ρεντόντα της EAG.
Σε μόλις δύο χρόνια, ολόκληρα είδη άρχισαν να επιστρέφουν. «Μέσα σε 24 μήνες από την απομάκρυνση των χωροκατακτητικών ειδών, οι πληθυσμοί τουλάχιστον δύο από τα τρία είδη σαυρών αυξήθηκαν περισσότερο από τρεις φορές. Παράλληλά, επέστρεψαν είδη χερσαίων πτηνών και ασπόνδυλων, που δεν είχαν παρατηρηθεί εδώ και δεκαετίες», έγραψε η ΜΚΟ.
Σήμερα, η Ρεντόντα φιλοξενεί δεκάδες απειλούμενα είδη και μια νέα γενιά θαλασσοπουλιών που έχουν να εμφανιστούν εδώ και αιώνες. Η συνολική βιομάζα των φυτών έχει αυξηθεί κατά περισσότερο από 2.000%, ανέφερε το CNN. «Μέχρι σήμερα, δεν έχουμε φυτέψει τίποτα, δεν έχουμε επανεισαγάγει κανένα είδος. Απλώς απομακρύναμε τους αρουραίους και τις κατσίκες και το νησί μεταμορφώθηκε μπροστά στα μάτια μας», δήλωσε η Bradshaw στο CNN.
Αυτόν τον μήνα, η κυβέρνηση της Αντίγκουα και Μπαρμπούντα δημιούργησε το Redonda Ecosystem Reserve, το οποίο θα καλύπτει 30.000 εκτάρια ή 74.000 στρέμματα ξηράς και θάλασσας, συμπεριλαμβανομένου του μικρού νησιού. Η Bradshaw δήλωσε ότι ο χαρακτηρισμός αυτός θα πρέπει να βοηθήσει το νησί να συνεχίσει την αποκατάστασή του, η οποία παραμένει εύθραυστη.