Για πρώτη φορά, ένα μωρό χρησιμοποιώντας DNA από τρεις ανθρώπους γεννήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το μεγαλύτερο μέρος του DNA του, προέρχεται από τους δύο γονείς του και περίπου το 0,1% από μια τρίτη, γυναίκα – δωρητή.
Η πρωτοποριακή τεχνική είναι μια προσπάθεια να αποτραπεί η γέννηση παιδιών με καταστροφικές μιτοχονδριακές ασθένειες. Λιγότερα από πέντε μωρά έχουν γεννηθεί με αυτό τον τρόπο, αλλά χωρίς περαιτέρω λεπτομέρειες στη δημοσιότητα.
Τα μιτοχονδριακά νοσήματα είναι ανίατα και μπορεί να αποβούν μοιραία μέσα σε λίγες ημέρες ή και ώρες από τη γέννηση. Ορισμένες οικογένειες έχουν χάσει πολλά παιδιά, ενώ η τεχνική αυτή θεωρείται η μόνη επιλογή για να αποκτήσουν οι γονείς ένα δικό τους υγιές παιδί.
Τα μιτοχόνδρια είναι τα μικροσκοπικά διαμερίσματα στο εσωτερικό σχεδόν κάθε κυττάρου του σώματος που μετατρέπουν την τροφή σε αξιοποιήσιμη ενέργεια. Τα ελαττωματικά μιτοχόνδρια αδυνατούν να τροφοδοτήσουν το σώμα με καύσιμα και οδηγούν σε εγκεφαλική βλάβη, μυϊκή εξασθένιση, καρδιακή ανεπάρκεια και τύφλωση.
Τα μιτοχόνδρια μεταβιβάζονται μόνο από τη μητέρα. Έτσι, η θεραπεία δωρεάς μιτοχονδρίων είναι μια τροποποιημένη μορφή εξωσωματικής γονιμοποίησης, που χρησιμοποιεί μιτοχόνδρια από ένα υγιές ωάριο δότριας.
Ωστόσο, τα μιτοχόνδρια έχουν τις δικές τους γενετικές πληροφορίες ή DNA, πράγμα που σημαίνει ότι τεχνικά τα παιδιά που προκύπτουν, κληρονομούν DNA από τους γονείς τους αλλά και ένα μικρό μέρος και από τη δότρια.
Αυτό το DNA του δότη έχει σημασία μόνο για τη δημιουργία αποτελεσματικών μιτοχονδρίων, δεν επηρεάζει άλλα χαρακτηριστικά, όπως η εμφάνιση, και δεν αποτελεί «τρίτο γονέα». Πρόκειται για μια μόνιμη αλλαγή που μεταβιβάζεται από γενιά σε γενιά.
Η συγκεκριμένη τεχνική, είναι μια πρωτοπόρος τεχνική από το Νιούκαστλ. Το 2015 θεσπίστηκαν νόμοι που επιτρέπουν τη δημιουργία τέτοιων μωρών στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν προχώρησε στην εφαρμογή της αμέσως. Το πρώτο μωρό που γεννήθηκε μέσω αυτής της τεχνικής ήταν σε μια ιορδανική οικογένεια που έκανε θεραπεία στις ΗΠΑ το 2016.
Έχει μέλλον αυτή η τεχνική;
«Η είδηση ότι ένας μικρός αριθμός μωρών με δωρεά μιτοχονδρίων έχει πλέον γεννηθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι το επόμενο βήμα, σε μια διαδικασία που πιθανώς θα παραμείνει μια αργή και προσεκτική διαδικασία αξιολόγησης και βελτίωσης της δωρεάς μιτοχονδρίων», δήλωσε η Sarah Norcross, διευθύντρια του Progress Educational Trust.
Σύμφωνα με το bbc.com, μέχρι στιγμής δεν υπήρξε καμία ενημέρωση από τις ομάδες στο Νιούκαστλ, οπότε δεν είναι ακόμη βέβαιο αν η τεχνική ήταν επιτυχής.
Ο καθηγητής Robin Lovell-Badge, από το Ερευνητικό Ινστιτούτο Francis Crick, δήλωσε πως «η έρευνα για την αποκατάσταση της νόσου είναι πολύ σημαντική. Θα είναι ενδιαφέρον να μάθουμε πόσο καλά λειτούργησε η τεχνική της θεραπείας αντικατάστασης των μιτοχονδρίων σε πρακτικό επίπεδο, αν τα μωρά είναι απαλλαγμένα από μιτοχονδριακές ασθένειες και αν υπάρχει κίνδυνος να αναπτύξουν προβλήματα αργότερα στη ζωή τους».
Τεχνικά, υπάρχει ο κίνδυνος της «αναστροφής», όπου τυχόν ελαττωματικά μιτοχόνδρια που μεταφέρονται θα μπορούσαν να αυξηθούν σε αριθμό και να οδηγήσουν και πάλι σε ασθένεια.
